Paradigma Nedir? Paradigma TDK Kelime Anlamı

Paradigmalar gelişebilen ve değişiklik gösterebilen yapılara sahiptir. Paradigmaların değişebilir olması bilimin gelişmesine olanak verir. 

Paradigma TDK Kelime Anlamı

 Paradigma TDK kelime anlamları;

 - Örnek

 - Değerler dizisi.

 - Dil bilgisinde dizi anlamlarını ifade etmektedir.

 Paradigma Kavramı

Paradigma bir grup bilim insanının ortaklaşa olarak kabul ettiği görüşlere verilen isimdir. Bilim çevreleri insanların dünyaya yönelik bakış açılarını değiştirmek için bu görüşten yararlanırlar. Bunun yanı sıra kavram sadece bilim alanına yönelik değildir. Paradigma çok yönlü bir nitelik taşır. 

Bireyin günlük yaşamını etkileyen tüm değerler ve düşünceler de paradigma kavramının alanı içinde değerlendirilir. Paradigma kavramı değer, inanç, fikir gibi mefhumları da içine alır. Paradigmalar, oluşturulduğu dönemin bilim insanları ya da düşünürleri tarafından kabul görür veya görmez. 

Paradigma, bir düşüncenin ilk örneği olarak kabul edilir. Bu ilk düşünce örneği her şeyden önce yeni olmalıdır. Yeni bir düşünce olmasının yanı sıra diğer örneklerle de benzerlik göstermemelidir. Oluşturulan bu yeni ve benzeri olmayan düşüncenin, yapılması planlanan çalışmalara da kaynak teşkil edecek nitelikte olması beklenir. 

Paradigma çeşitli disiplinler tarafından kullanılır. 

19. Ve 20.YY felsefi anlamda hareketli bir dönemdir. Bilim ve felsefede yaşanan gelişmeler bu yüzyılda oldukça yoğun olarak hissedilir. Özellikle bilim felsefesi konusunda araştırma yapan düşünürler bu konuda eserler vermişlerdir. Thomas Khun’a göre bilim, tarih içerisinde yer alan yapısı ile devrimlerden etkilenir ve ilerler. Kendisi bir tarih felsefecisi ya da araştırmacı bir bilim insanı mantığıyla çalışmalar yapmıştır. Bilimsel kuram veya teorileri, tarihteki yeriyle anlama çabasındadır. 

Kuhn, paradigmayı birden fazla bileşeni olan bir kavram olarak açıklar. Thomas Kuhn paradigma kavramı üzerine geliştirdiği düşüncelerini iki temel anlamda kullanır. Kuhn’a göre paradigma kavramı kuramdan farklı olarak değerlendirilmelidir. Paradigma kavramını “disipliner matris” ve “örneklik” şeklinde açıklar. “Örneklik” biçiminde adlandırdığı görüşü felsefi açıdan daha derin anlamlar içermektedir. 

• “Simgesel genellemeler” “disipliner matrisin” de ilk bileşenidir. 

Kuhn “simgesel genellemelerin” fazla oluşu doğrultusunda bir bilim dalının gücünün de artacağını düşünür. 

• Matrisin ikinci bileşenini “modeller” oluşturur. İkinci bileşeni ifade etmede "ortak ilkeler düzeyindeki inançlar" fikrini de kullanır. 

• Üçüncü bileşen ise “değerler” olarak ifade edilir. 

Kuhn’a göre paradigma teriminin ikinci katmanında “örneklikler” yer alır. Kuhn ikinci katman olmadığı takdirde önceden öğrenilen yasa ve kuramların deneysel yönünün çok az olacağını düşünür. 

Paradigmaları oluşturan zamandır. Bilimsel mecrada kabul gören paradigmalar ilerleyen süreçlerde kesinleşir ve nesnel hale gelir.