20. yüzyıl birçok yeni sanat akımının başlangıç tarihi olmuştur. Bu sanat akımlarının içinde en çok tutulan ve birçok sanatçıya ilham kaynağı olmayı başarabilen akımlardan bir tanesi de Kübizmdir. Bu bağlamda, kübizm için 20. yüzyılda ortaya çıkmış en etkili ve önemli sanat akımlarından birisidir demek yanlış olmayacaktır. Peki, kübizm nedir, nasıl başladı ve neden bu kadar önemli?
Kübizm Akımı Nasıl Başladı?
1907-1914 yılları arasında Paris'te ortaya çıkan Kübizm akımının, birer resim sanatçısı olan Pablo Picasso ve Georges Braque tarafından yaratıldığı kabul edilir fakat Paul Cézanne’ın son dönem üç boyutlu form çalışmalarının Empresyonizm ile Kübizm arasında adeta bir köprü olduğu ve bu çalışmaların kübizme yol açan birincil etkenler olduğu bilinmektedir.
"Keman ve Mum" / Georges Braque
Fransız sanat eleştirmeni Louis Vauxcelles, 1908 yılında Braque'nin Cézanne'a öykünerek çizdiği resimleri gördükten sonra kübizm terimini ortaya attı. Vauxcelles, fazlasıyla soyutlanmış olan eserlerde yoğunlukla kullanılmakta olan geometrik formları "küpler" olarak adlandırdı.
Zamanla etkisini edebiyatta da hissettiren akımın bu alanda öncüleri: Gertrude Stein, James Joyce ve William Faulkner olarak kabul edilirken besteci Igor Stravinsky’ın de Kübizm akımının gelişmesinde önemli bir rol oynadığını belirtmek gerekir.
"Rüya" / Pablo Picasso
Kübizm Akımı Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Kübizm akımı, gerçeğin oluşumu ve ifadesi aşamasında akıl ve mantığı devre dışı bırakarak onun yerine sanatçının hayal gücünü koyar. Bu akımdan etkilenen sanatçılar, gerçeğin daha önce söylenmemiş ve görülmemiş olan yönünü arar. Kübist ressamlar bu bağlamda, yüzyıllardır resim sanatında gelenekselleşmiş olan ‘sanatın doğayı kopyalaması gerektiği ve sanatçıların geleneksel perspektif ve modelleme tekniklerini özümsemesi gerektiği’ şeklindeki miras alınan kavramı reddettiler. Nesneleri geometrik biçimlere indirgeyip onları parçalara ayırdılar, bununla birlikte, iki boyutlu resim düzlemini vurgulamak amacıyla yuvarlak şekillerde geleneksel perspektif ve modellemeyi söktüler.
Edebiyatta ise etkilerini, klasik şiir biçimleri kullanımının dışına çıkmak, düzensiz bir dize yapısı kullanımından dolayı noktalama işaretlerini yok saymak ve şiirde resim sanatından yararlanıp görselliğe önem vermek şeklinde hissettirmiştir.
Kübizm Akımı Neden Bu Kadar Önemli?
Her şeyden önce, kübizmin modernist sanatın evriminde çok önemli bir dönüm noktası niteliği taşımaktadır. Her ne kadar 20. yüzyılın başlarında Fransa’da bir resim akımı olarak ortaya çıkmış olsa da saf soyutlamanın önünü açması, bu akımın diğer sanat dallarını da etkilemesine yol açmıştır. Ayrıca sadece sanat dallarını değil, kendisinden sonra oluşum gösterecek olan fütürizm, konstrüktivizm, dada ve sürrealizm gibi sanat akımlarını da etkilemiş ve onlara ilham kaynağı olmuştur.
