2 bin senelik Türk yiyeceği için "miras" başvurusu yapıldı

Gastronomist Süleyman Dilsiz, yoğurt için tarihi bir çalışmaya imza attı. Gastronomist Dilsiz, yoğurdun “UNESCO Somut Olmayan Kültürel Varlık” olarak tescillenmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuruda bulundu. 

KÜLTÜR-SANAT 09.05.2022, 15:15
2 bin senelik Türk yiyeceği için "miras" başvurusu yapıldı

Gastronomist Süleyman Dilsiz, yoğurt için tarihi bir adım atarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuruda bulundu. Yoğurdun “UNESCO Somut Olmayan Kültürel Varlık” olarak tescillenmesi hakkında başvuru yapan Dilsiz, bu başvurunun, 12 senelik araştırması sonucu olduğunu dile getirdi. 

Yoğurda dair her şeyi “the yogurt’ta” biriktirdi

12 sene boyunca yoğurt hakkında araştırmada bulunduğunu, Sibirya’ya gidip 29 gün orada yaşadığını, 7 farklı şehirde 16 yurt ve obada kalarak yoğurdun izini aradığını ifade eden Dilsiz, Türklerin kadim coğrafyası Ortadoğu’daki 3 farklı ülkede; Kafkaslar ‘da, Balkanlar’da ve Kuzey Afrika’da dolaşıp yoğurda dair izler aradığını kaydetti. Dünyanın en büyük ve eski coğrafyalarında yoğurt kültürü hakkında araştırmalarda bulunan Dilsiz, 365 tarif ile bir çalışma hazırladı. 



“Yoğurt hakkında yüzlerce atasözü ve deyim var”

Gastronomist Süleyman Dilsiz, yoğurdun UNESCO tarafından tescil edilmesi için bakanlığa yaptığı başvuru için bir mektup yazdı. Mektubun özetini ise şu şekilde aktardı: “Coğrafyamızın gastronomik değerlerinin tanıtılması, ülkemizin renkli kültürlerinin getirdiği avantajlarından faydalanmak, dünya arenasında yer etmek bizim için önemli bir görevdir. Yoğurt, Orta Asya’dan başlayarak tüm dünyayı dolaşan, tarihi oldukça eski olan, kendisine has ritüelleri bulunan ve hatta hakkında deyim ve atasözü bile söylenen bir üründür. Yakut Türkçesinde 2 bin seneden fazla, Budist Türk metinlerinde ise bin seneden fazla zamandır yoğurt yer etmektedir. Öyle ki Divan-ı Lügatit Türk’te de bundan bahsedilmektedir. Yoğurt, geçmişini belgeleyebildiğimiz değerlerimizden biridir. Yalnız yoğurt hakkında 300’den fazla söz bulunmaktadır. Bize ait bir keşif olan yoğurdun haklı gururunu uluslararası arenada da yaşayabilmek için bu ürünün UNESCO Somut Olmayan Kültürel Varlık olarak tescil edilmesi gerekmektedir.”



“Yoğurt kelimesi Türkçeden 272 dile geçmiş”

“Türkler, Orta Asya’dan çıktıkları yolda çeşitli coğrafyalara dağılmışlar ve her gittikleri yerde iz bırakmışlardı. Bu izlerin en değerlilerinden biri de şüphesiz ki yoğurt ve yoğurt kültürüdür. Kaleme aldığım ‘The Yogurt’ isimli eserde yoğurdun 3 kıtada 365 değişik tarifle yer ettiği yönünde bilgileri aktardım. Yoğurt Uygarlığı isimli bu çalışmamın sebebi ise yoğurdu Türkler dışında pek çok ülkenin sahiplenmesi ve bir şekilde hem ekonomilerine hem de itibarlarına katmaları. Ancak ne yazık ki bizler yoğurdu aynı şekilde değerlendirmiyoruz. Yoğurt kelimesi bir kere Türkçeden 272 farklı dile geçmiş bir kelimedir. 2 bin seneden daha uzun zamandır dünya üzerinde bulunan ve Yakut Türkçesinde izine rastladığımız yoğurt kelimesi, yoğurdun Altaylar ve Toroslar üzerinden göçü, Anadolu’daki gelişimi gibi pek çok konuya kitabımda yer verdim.”

Yorumlar (0)