ODTÜ araştırma gemisi, Marmara’ya indi: Müsilajı araştıracak 

Marmara ve Batı Karadeniz’de görülen müsilajların incelenmesi amacıyla ODTÜ, araştırma gemisini denize indirdi. Geminin komuta ekibinde ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü öğretim üyeleri bulunuyor. Toplanan verilen, Bakanlık’ın 4 Haziran’da düzenleyeceği çalıştayda sunulacak. 

GÜNDEM 03.06.2021, 13:07 04.06.2021, 12:03
ODTÜ araştırma gemisi, Marmara’ya indi: Müsilajı araştıracak 

Marmara, Batı Karadeniz ve Kuzey Ege Denizlerini etkisi altına alan ve hızlı şekilde artan müsilaj (deniz salyası) için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 4 Haziran 2021 Cuma günü (yarın) bir çalıştay düzenleyeceğini ve burada eylem planını açıklayacağını duyurdu. 

ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü bünyesinde kurulan bir ekip ise çalıştayda sunulmak amacıyla veri toplamaya başladı. Bilim-2 isimli araştırma gemisini Marmara Denizi’ne indiren ODTÜ araştırmacıları, 2017 senesinden bu yana yürütülen Marmara Denizi Bütünleşik Modelleme Sistemi Projesi (MARMOD) kapsamında yürütülen çalışmaların raporlarını Bakanlık’a sunacak.

Projenin ve Bilim-2 Gemisi’nin başında yer alan Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdür yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Yücel, bugün, ajanslara açıklamalarda bulundu. Soruları yanıtlayan, proje ve müsilaj hakkında bilgiler veren Yücel’in denizlerimizden yana umutlu olduğu görüldü.

“Bakanlık, özveri işe çalışıyor ve uzmanları destekliyor”

Yücel: “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, müsilaj konusunda özveri ile çalışıyor ve hem uzmanları hem de MARMOD Projesi’ni destekliyor. Projemiz, DEKOSİM ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen projeler arasında. Son teknoloji sistemleri kullandığımız oşinografi (okyanus ve deniz suyu ile ilgilenen bilim) sensörleri ve ölçüm platformları ile Marmara’nın derin noktalarından veri toplamamız mümkün. Ana hedefimiz, denizlerimizi kurtarmak amacıyla denizbilime faydalı olacak çözüm önerilerini bulmak ve bunu Bakanlık’a sunmak. Ayrıca deniz dibindeki oksijen seviyesini belirlemek de bizim için çok önemli. Farklı bir bölgede çalışma yürütüyorduk fakat artan deniz salyaları sebebiyle rotamızı Marmara’ya çevirdik. Buradan alacağımız örneklerle analizleri yapmayı hedefliyoruz.”



“Yüzde 70 oranında atık kaynaklı”

Yücel: “Marmara Denizi’ndeki plankton ve alg artışındaki sebep, aşırı besin elementinin girdisi. Ölçümlerimize göre aşırı üretimin sebebi yüzde 70 oranında atık kaynaklı. Yani karadan atılan arıtılmamış atıklar, denizle buluşuyor ve deniz bunları kusuyor. Evsel atıklar, su arıtma tesisinin olmaması gibi durumlar, denizin oksijen miktarında azalma yaratıyor. Dünya denizleri 0,8-1 derece kadar ısındı fakat görüyoruz ki Marmara Denizi, 2-2,5 derece arasında ısınmış. Küresel ısınma ve denize inen atıklar bu durumun sebebi.” 

Çalıştayda paylaşılacak

Yücel: “Bilim-2 Araştırma Gemisi, bugün elde ettiği verileri merkezdeki uzmanlara iletiyor. Hem biz burada araştırma yapıyoruz hem de uzmanlarımız merkezde incelemelerde bulunuyor. Elde ettiğimiz tüm verileri yarınki çalıştayda sunacağız. Şu anda aktarabileceklerimiz, müsilajın yalnızca deniz yüzeyinde değil deniz dibinde de bulunduğu yönünde. Deniz dibinde jelimsi tabaka oluşturan müsilaj, oksijeni azaltıyor. Denizden aldığımız örnekler o kadar yoğun yapıda ki incelemede kullandığımız pompalar ve filtreler çok zor çalışıyor. Biz, denizlerimizde daha önce böyle bir şeyle karşılaşmadık.”



“İşin görünmeyen kısmı çok daha kötü”

Yücel: “Yüzeydeki müsilajlar yalnızca görünen kısım. İşin görünmeyen kısmı çok daha kötü. Asıl su kolonu boyunca yayılan müsilaj, deniz tabanının tamamını kaplamaya başladı. Dalgıç hocalarımız deniz dibinden veriler aktarıyor. Deniz yüzeyindeki 30 metrede ölçtüğümüz yoğunluğu bu denizde daha önce hiç görmedik. Bu olay nasıl ve neden bu seviyeye geldi anlayamadık. Karadeniz’de topladığımız veriler nispeten daha iyi. Oradaki oksijen seviyesi, Marmara’dakinden daha yüksek. Marmara Denizi canlıları, önceden 80 metreye kadar oksijen alabiliyor şu anda 20 metreye kadar oksijen alabiliyorlar. Yani deniz yüzeyinin yalnızca ilk 20 metresinde oksijen bulunuyor. Kalan yerler ise canlılar için neredeyse mezarlık konumunda.”

“Marmara’nın sağlığı, Karadeniz’i etkiliyor”

Yücel: “Marmara’nın sağlıklı kalması, Karadeniz’in sağlığını da etkiliyor. Hatta Marmara’nın durumu yalnızca bizim değil yabancı denizleri de etkiliyor. Uluslararası sonuçları olan bir durum yani. Yaptığımız incelemelere göre karasal atıkların en az yarı yarıya azaltılması gerekiyor ki bu da Marmara’nın girdiği komadan en erken 5 senede çıkabileceği anlamına geliyor.”

“3 çözüm önerimiz var”

Yücel: “MARMOD Projemizde deniz için 3 çözüm önerisi derledik. Bunlar, “arıtma bölgelerinin denetimi”, “ileri arıtma” ve “yeşil tampon bölgeler” şeklinde. Bu çözüm önerilerimizi yarınki çalıştayda sunacağız. 

Yorumlar (0)