MASAK'tan kripto para piyasası için önemli adım

Kripto varlık sektöründe hizmet sağlayanlar, 1 Mayıs tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan, 'Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terör Örgütlerine Finansmanının Engellenmesine İlişkin Önlemler Hakkında Yönetmelik' ile MASAK yükümlüleri arasına dahil edilmişti.

Bu çerçevede, MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu), resmi internet adresinden, kripto hizmet sağlayıcılara dair rehber yayımladı.

Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıların tabi tutuldukları yükümlülükler, şüpheci işlem bildirimi, müşterinin tanınması, belge ve bilgi verme ile ibraz ve muhafaza olarak belirlendi. 

'Müşterinin tanınması' yükümlülüğü çerçevesinde müşterilere yönelik 'kimlik tespiti' gerçekleştirilecek. Kripto varlık hizmeti sağlayanlar ile bu mecralar üzerinden hizmet alacak kullanıcılar arasında sözleşme gerçekleştirilmesi esas olduğundan, kimliğe dair bilgilerin alınması ve bahse konu bilgilerin doğruluğunun kontrol edilmesi suretiyle taahhüt yapılan kullanıcılar ve söz konusu kullanıcıların adına veyahut hesabına hareket edenlerin kimliğinin tespit edilmesi oldukça önem taşıyor.

Kimlik zorunluluğu

Hizmet sağlayıcıları, devamlı olarak iş ilişkisi tesisi haricinde de şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda tutardan bağımsız, daha evvel alınan müşteri kimlik bilgilerinin doğruluğu ve yeterliliği hususunda kuşku duyduğunda tutardan bağımsız, işlem tutarı ya da birbiri ile ilişkili birden çok işlemin toplam tutarı 75 bin TL veyahut üzerinde olduğunda, kimlik tespiti gerçekleştirmek mecburiyetinde olacak.

Kimlik tespitinin, iş ilişkisi sağlanmadan veyahut işlem gerçekleşmeden evvel tamamlanması gerekecek.

Sağlayıcıların müşterileri ile yüz yüze gelmediği hallerde, dış destek kuruluşları ve kurye vasıtasıyla kimlik tespit yükümlülükleri gerçekleştirilebilecek.

Şüpheli işlemler MASAK'a bildirilecek

Sağlayıcı, şüpheli işlemler hakkında, imkan ve yetkileri doğrultusunda araştırma gerçekleştirerek elde edinilen bilgi ve bulguları yorumlamak ve şüpheli olduğuna karar verdiği hareketleri MASAK'a bildirmekle sorumlu tutulacak. 

Şüpheli işlemler, şüphenin meydana geldiği tarihten sonraki 10 iş günü içinde, gecikmesinde sakınca görülen durumlarda ise ivedilikle MASAK'a bildirilecek.

'Bilgi ve belge sunma' çerçevesindeki bu firmalar, denetim elemanları ve başkanlık tarafından istenilecek her çeşit bilgi, belge ve bunlara dair kayıtları, söz konusu kayıtlara erişimi sağlamak maksadıyla gerekli olan tüm bilgi ve şifreleri doğru ve tam olarak vermekle sorumlu tutulacak. 

Belgeler 8 yıl boyunca saklanacak

'Devamlı olarak bilgi verme' yükümlülüğü çerçevesinde de sağlayıcılarca Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen esas ve usuller dahilinde devamlı olarak bilgi verilmesi mecburi olacak. Yükümlüler, aracılık ettikleri veyahut taraf oldukları işlemlerden, bakanlık tarafından tespit edilecek tutarı aşanları başkanlığa bildirecek.

'İbraz ve muhafaza' yükümlülüğü çerçevesinde de yükümlülere ve işlemlerine dair her çeşit ortamdaki belge, düzenlenme tarihinden sonraki 8 yıl süresince saklanacak ve talep edilmesi durumunda yetkililere verilecek. 

Para ve hapis cezası

Buna göre, gerçekleştirilen denetimler neticesinde belirlenen yükümlülüklere riayet edildiğinin tespit edilmesi halinde, MASAK tarafından ilgili kanunda yer alan miktarlarda ve her bir işlem başına idari para cezası uygulanacak. Yükümlülük ihlali durumunda, ceza iki kat şeklinde uygulanacak.

Tek bir ihlal doğrultusunda verilecek para cezaları, devamlı olarak bilgi verme yükümlülüğü ile müşterinin tanınması yükümlülüğünün ihlalinde 30 bin TL, şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğüne riayet edilmediğinde ise 50 bin TL olarak uygulanacak.

İlgili kanuna göre, ibraz ve muhafaza ile bilgi ve belge verme yükümlülüklerinin ihlali durumunda 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası da uygulanabilecek.