Kardak Operasyonu'nu yöneten kişi, yaşananları tüm detaylarıyla anlattı!

24. yılına giren Kardak Operasyonu, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Türkiye ve Yunanistan'ı açık savaşa en fazla yaklaştıran olay olmuştu. Operasyonu yöneten emekli Tümamiral Aydın Gürül, o günlerde yaşanlar hakkında konuştu.

7 gemilik filosuyla komutada bulunan Gürül, 3 Yunan askerinin hayatını kaybettiği helikopter kazası hakkında “Yunan helikopteri çok zor şartlar altında havadaydı. Hemen helikopter platformunu iniş için aydınlattım ve hazırlattım. Hava araçlarının tehlike frekansından TCG Yavuz’a inebileceklerini bildirdik. Üstlerine sordular ve teklifimizi kabul etmediler. Kısa süre sonra arızalanarak düştüğünü öğrendik” diye konuştu.

TSK alarm düzeyindeydi!

Gürül, Figen Akat isimli Türk gemisinin 25 Aralık 1995’te Ege Denizi'nin güneyinde bulunan Kardak kayalıklarına oturması yüzünden ortaya çıkan ve 31 Ocak 1996 gecesi Türk SAT komandolarının kayalıklara çıkarak Yunan bayrağını indirdiği operasyon hakkında ilginç bilgiler verdi. Emekli Tümamiral, operasyon esnasında Güney Görev Grup Komutanı ve Tuğamiral rütbesinde olduğunu ve 29-31 Ocak 1996 tarihlerinde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin tamamen alarm düzeyinde hazır bulunduğunu belirtti.

"Akşam saatlerinde adaya silahlı operasyon yapmamız emredildi"

Emekli Tümamiral Aydın Gürül, yaşanan olaylar hakkında “29 Ocak sabahı Aksaz’da karargahtayken rahmetli Donanma Kurmay Başkanı Tümamiral Özden Örnek arayarak, ‘Adalara Yunan bayrağı çekilmiş, teyit etmen ve bölgeye geçmen gerekli’ dedi. Biz zaten hazırlıklıydık. Operasyonu yöneteceğim sancak gemisi TCG Yavuz’u Almanya’dan getiren bendim ve iyi tanıyordum. Gemiden kalkan AB 212 helikopter iki Kardak adasında da Yunan bayrağı olduğunu bildirince, Ankara’ya durumu anlattım. Akşam saatlerinde Doğu yani OYK’ların bulunduğu adaya silahlı operasyon yapmamız emredildi" dedi.

"İki SAT timi bayrağı indirip operasyonu başardı"

Operasyonun hazırlık aşamasını anlatan Gürül, SAT komandoları Bodrum’a geldi ve kritik operasyon için hazırlandı. Milli Güvenlik Kurulu’na sunulan plan son anda değişti. OYK’ların olmadığı ama Yunan bayrağın dalgalandığı adaya çıkma kararı alındı. Doğru bir karardı çünkü silahlı çatışma kaçınılmazdı. Yedi Yunan gemisine karşılık yedi gemi ile karşılarında konuşlandık. 75 deniz mili menzilli Harpoon güdümlü mermilerimiz vardı ama kısa menzil için Sea Sporrow kullanacaktık. Hem su üstü hedeflerine hem füzelere karşı kullanabilirdik, çünkü iki ülkenin savaş gemileri de birbirlerine angaje (kilitlenme) olmuştu. Gerçek bir savaş öncesi gerginlik yaşıyorduk. Gece 00.00’da SAT’ların adaya çıkması için iki Sahil Güvenlik devriye botumuzu hızlı manevralarla dolaştırdım. Botlar o kadar hızlı dolaşıyordu ki Yunan tarafı bunu rutin gördü. Jandarma helikopteri de şaşırtma uçuşları yaptı. SAT’lar sorunsuz şekilde adaya çıktı. İki SAT timi bayrağı indirip operasyonu başardı. Saat 01.42’de Donanma’ya bildirdim. Dışişleri Bakanı 01.46’da resmi açıklamayı yaptı" diiye konuştu.

"Çağrı yaptığımızı hatırlattım, mahcuptu, cevap vermekten kaçındı"

Düşen helikopter hakkındaki detayları da aydınlatan emekli Tümamiral, “Dışişleri Bakanı Deniz Baykal’ın açıklamasının ardından HS Navarion’dan kontrol için havalanan Yunan helikopteri düştü, üç Yunan askeri hayatını kaybetti. Onun öncesinde Yunan helikopteri çok zor şartlar altında havadaydı. Hemen helikopter platformunu iniş için aydınlattım ve hazırlattım. Hava araçlarının tehlike frekansından TCG Yavuz’a inebileceklerini bildirdik. Üstlerine sordular ve teklifimizi kabul etmediler. Kısa süre sonra arızalanarak düştüğünü öğrendik. İki yıl sonra Yunan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral George Ioannidis, Oramiral Salim Dervişoğlu’nun görev teslim töreni için Ankara’ya misafir geldiğinde ben karşıladım. Üç denizcinin ölümüyle sonuçlanan helikopter kırımını ve onlara çağrı yaptığımızı hatırlattım. Mahcuptu, cevap vermekten kaçındı" dedi.

Yunan Genelkurmay Başkanı istifa etmişti

Türkiye ve Yunanistan arasında yaşanan Kardak krizi, 29 Ocak'ta saat 12.00'da Yunan bayrağının dikilmesiyle başlamıştı ve 31 Ocak'ta saat 08.30'da SAT komandolarının Yunan bayrağını indirerek Türk bayrağını dikmesiyle bitmişti. Gerginlik toplamda 44 saat sürmüştü. Kriz esnasında yönetim kadrolarındaki isimler ise Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Başbakan Tansu Çiller, Genelkurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Güven Erkaya, Donanma Komutanı Salim Dervişoğlu, Dışişleri Bakanı Deniz Baykal, Dışişleri Bakanlığı müsteşarı Onur Öymen idi. Operasyonun başarıyla sonuçlanması üzerine Yunan Genelkurmay Başkanı Oramiral Hıristo Limberis istifa etmişti.