İran'dan Erdoğan'a: "Onu biz kurtardık"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçtiğimiz günlerde üzerinde uzlaştığı Soçi mutabakatı hakkında Suriye’deki önemli aktörlerden İran basınında haberler bir memnuyetsizlik ifadesi olarak okunuyor.

İran basınında Suriye Rejimi vurgusu

Cumhur’u İslamî gazetesi İran’da yayın yapan bir gazete. Gazetenin Rus Devlet Başkanlığı’nı kaynak göstererek verdiği haberde Rusya Sözcüsü Dmitri Peskov’un “Türkiye’nin Suriye topraklarında varlığını devam ettirmesi için Moskova’dan değil, Şam’dan izin alması gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
İnterfax ajansına göre Peskov’un ifadeleri Suriye’deki bir askeri varlığa Rus ordusunun değil ancak Suriyeli yetkililerin karar verebileceği yönünde odaklanıyor. 

Peskov’un bir diğer ifadesinin Soçi mutabakatına varan görüşme için oldukça "uzun ve karmaşıktı" yorumu olduğu belirtiliyor. Buna ek olarak Putin tarafından Erdoğan’dan Suriye’ye dair planlarını ayrıntılı şekilde ortaya koyması istendiği de haberde yer alan ayrıntılar arasında. İranlı gazetenin mutabakat ardından Türkiye’ye yönelik yorumu da Rusya’dan gelen tepkilerin Erdoğan cephesinde umutsuzluk yarattığı şeklinde ifadesini buluyor.

İran'dan Erdoğan'a 15 Temmuz hatırlatması

Al-Monitor’da çıkan bir başka haber ise İran Devrim Muhafızlarına yakın “Cevan Gazetesi”nde Erdoğan ve Trump arasında diplomatik olmayan bir dil kullanımı anlamında bir paralellik olduğunun altı çiziliyor. Ayrıca 15 Temmuz 2016’da gerçekleşen başarısız darbe girişimi hakkında da göndermelerde bulunan İranlı gazete, “Söylemine bakılırsa Erdoğan Temmuz 2016’da Batılı ve Arap devletler onu devirme arayışındayken askeri darbeden İran istihbaratının yardımı sayesinde kurtulduğunu unutmuş görünüyor” yorumunda bulundu.

İran 15 Temmuz'da Suriye şerhli kınama 

Darbe girişimi ardından İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in Twitter’dan yayınlanan açıklaması darbe kelimesine değinmeksizin Türkiye’nin “istikrarına ve Türk halkının geleceğine” vurgu yaparken darbe gelişiminin başarısız olmasının ardından “Türk halkının demokrasi ve seçilmiş hükümetini cesurca savunması bölgede darbelere yer olmadığının ve teşebbüslerin de başarısızlığa mahkûm olduğunun kanıtıdır” açıklamasında bulunmuştu. 

Timeturk tarafından 25 Temmuz 2016 tarihinde yayınlanan haberde İran’ın darbe girişimi döneminde yayınladığı “Suriye şerhli kınama”sı şöyle diyordu: “Türkiye'nin meşru hükümetini destekliyor ve gerek içten gerekse dıştan olsun her türlü darbeye karşı olduğumuzu belirtiyoruz. Ancak bu duruşumuz Türkiye'ye özel bir durum değil. Suriye'de de aynı görüşü benimsiyoruz. Her zaman ülke halklarının, ülkelerinin geleceğine başka bir aşiret ya da mezhep grubunun değil kendilerinin karar vermesi gerektiğini düşünüyoruz. Gerçek demokrasi budur.” 

Erdoğan İran'da "çatlak sesler var" demişti

Soçi görüşmesi öncesinde Erdoğan’da İran’ işaret etmişti ve Putin’le Soçi görüşmesi öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada, “İran’dan maalesef bazı çatlak sesler çıkıyor. Sayın Ruhani’den değil, Sayın Ruhani’nin yanındaki mesai arkadaşlarından ziyade, bazı çatlak sesler çıkıyor. Tabii bunları başta Sayın Ruhani olmak üzere susturmaları gerekirdi. Bu, başta şahsım olmak üzere tüm mesai arkadaşlarımı da ciddi manada rahatsız etmektedir” ifadesini kullanmıştı.
İran Dışişleri Sözcüsü Abbas Musevi ise “İran, toprak bütünlüğü, ulusal hakimiyeti güçlendirmek, bölgeye huzur ve istikrarın gelmesi adına her türlü girişimi memnuniyetle karşılamaktadır. Bu yönüyle kuzey Suriye’deki çatışmaları sonlandırmak için Rusya Federasyonu’yla Türkiye arasında varılan anlaşmayı istikrar ve huzurun sağlanması için atılan olumlu bir adım olarak değerlendiriyoruz.” şeklinde konuştu.