İnfaz düzenlemesi kabul edildi! İşte tüm ayrıntılar...

AK Parti ve MHP grupları tarafından ortak hazırlanan "Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu'nda kabul edildi.

Söz konusu kanun teklifine göre, İnfaz Hâkimliği Kanunu'nda değişiklik yapıldı. İnfaz hâkimliğinin görevleri arasına cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına yönelik verdiği kararlara karşı yapılan şikâyetleri değerlendirmek ve karara bağlamak, ceza ve güvenlik önlemlerinin infazına ilişkin hâkim veya mahkeme tarafından verilmesi gereken tüm kararları vermek ve işleri yapmak görevleri de dâhil ediliyor.

İnfaz Hâkimliği Kanununun hedefi, yapılan düzenlemeye uyum sağlaması için "Bu Kanun, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemlere veya bunlarla ilgili faaliyetlere ya da Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararlara yönelik şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin hâkim veya mahkeme tarafından verilmesi gerekli kararları almak, işleri yapmak ve kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek üzere kurulan infaz hâkimliklerine ilişkin hükümleri kapsar." olarak değiştirildi. 

İnfaz Hâkimliği Kanunu ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek üzere her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu değerlendirilerek, belirlenen ilçelerde Hâkimler ve Savcılar Kurulunun (HSK) olumlu görüşü alınarak, Adalet Bakanlığı tarafından infaz hâkimliği kurulacak. İş durumunun gerekli kıldığı durumlarda birden fazla infaz hâkimliği oluşturulabilecek. Bu durumda infaz hâkimlikleri numaralandırılacak. Müstakilen infaz hâkimliğine atanan hâkimler, adli yargı adalet komisyonlarınca başka mahkemelerde veya işlerde görevlendirilemeyecek.

İnfaz hâkimliği yer aldıkları il veya ilçenin adı ile anılacak. İnfaz hâkimliğinin yargı çevresi ise oluşturuldukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırları olacak.

Ağır ceza mahkemeleri ile büyükşehir belediyesi bulunan illerde, büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde bulunan il ve ilçenin adı ile anılan infaz hâkimliğinin yargı çevresi, il veya ilçe sınırlarına bakılmadan Adalet Bakanlığının tavsiyesi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından belirlenecek. Coğrafi durum ve iş yoğunluğu değerlendirilerek bir infaz hâkimliğinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, Adalet Bakanlığının tavsiyesi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK)  tarafından karar verilecek.

İnfaz hâkimliğinin yetkisi, hükmün infazına yönelik işlemin gerçekleştirildiği yere göre belirlenecek. Ceza infaz kurumlan ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında idare tarafından gerçekleştirilen işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlere yönelik yapılan şikâyetler açısından işlemin gerçekleştirildiği ya da faaliyetin gerçekleştiği ceza infaz kurumunun bulunduğu yerde infaz hâkimliği yetkili olacak. İnfaz hâkimliğinde bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadar personel yer alacak.

Düzenleme ile birlikte infaz hâkimlerine yeni görevler de eklendi.

İnfaz hâkimleri, Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına yönelik verdiği kararlara karşı yapılan şikâyetleri araştıracak. 

Diğer yandan infaz hâkimleri, ceza ve güvenlik önlemlerinin infazına yönelik mahsup, ceza zamanaşımı ve hükümlünün ölümü durumlarında alınacak kararlar da dâhil olmak üzere hâkim veya mahkeme tarafından alınması gerekli kararları alacak ve işleri yapacak.

Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklulara ilişkin gerçekleştirilen işlemler veya bunlara ilişkin faaliyetlerin ya da Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik önlemlerinin infazına ilişkin verdiği kararların kanun veya diğer mevzuat hükümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle bu karar, işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren 15 gün, herhalde yapıldığı tarihten itibaren 30 içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvuruda bulunabilecek. 

İnfaz hâkiminin verdiği kararlara karşı şikâyetçi veya ilgili Cumhuriyet savcısı tarafından, tebliğden itibaren 7 gün içinde Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilecek. Kanunlarda infaz hâkiminin onayına tabi olduğu kaydedilen hususlarda da söz konusu hüküm uygulanacak.

"İnfaz Hâkimliği Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun"da infaz hâkimliğinin kuruluş, görev, yetki ve işleyişi hakkında gerçekleştirilen değişiklikler veya infaz hâkimliğine yeni görevler tanıyan düzenlemeler, 1 Eylül 2020'den itibaren uygulanacak. Söz konusu tarihe kadar mevcut hükümlerin uygulanması sürdürülecek. 

İnfaz hâkimliğinin kuruluş, görev, yetki ve işleyişine yönelik gerçekleştirilen değişiklikler sebebiyle olağan veya olağanüstü kanun yolu incelemesinde bozma kararı alınmayacak. Kanunla yapılan değişikliklerin uygulanacağı tarihe kadar, iş ve kadro durumu değerlendirilerek değiştirilen hükümlere göre infaz hâkimlikleri oluşturulacak ve faaliyete geçirilecek.

Hapis cezası ertelenen veya denetimli serbestlik tedbiri ile cezası infaz edilen ya da koşullu serbest bırakılan hükümlünün kendi alt soyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri bakımından belli hakları kullanabilecek. 

Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezası infaz edilen ya da koşullu salıverilen hükümlü hakkında, "Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten yoksun bırakılmamasına" kararı alınabilecek. 

Kasten yaralama suçunun, üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe karşı, beden veya ruh açısından kendisini savunamayacak halde bulunan kişiye karşı, kişinin yerine getirdiği kamu görevi sebebiyle, kamu görevlisinin sahip bulunduğu nüfuzu kötüye kullanılarak silahla işlenmesi durumunda, şikâyet aranmadan, verilecek ceza yarı oranında artırılırken, canavarca hisle işlenmesi durumunda ise ceza bir kat oranında yükseltilecek.

Kasten yaralama neticesinde ölüm gerçekleşmişse yukarıda belirtilen durumlarda 12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. 

Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek için örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç açısından amaç suçları işlemeye elverişli olması durumunda, 2 yıldan 6 yıla kadar çarptırıldıkları hapis cezası 4 yıldan 8 yıla çıkarıldı.

Kazanç elde etmek üzere başkasına ödünç para veren kişi, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 500 gün adli para cezasına çarptırılacak. Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde gerçekleştirilmesi durumunda verilecek ceza bir kat artırılacak. 

Maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik sebebiyle ceza infaz kurumu şartlarında hayatını yalnız yürütemediği belirlenen şüpheli ile gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren 6 ay geçmemiş bulunan kadın şüphelinin tutuklanması yerine adli kontrol altına alınması kararı alınabilecek. 

Hakkında mahkûmiyet hükmü verilmiş ve bu hükme ilişkin istinaf veya temyiz kanun yoluna başvurulmuş olması durumunda Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kayıtlarını incelemek üzere hükmü veren ilk derece mahkemesi de adli kontrol kararı alabilecek. 

Hakkında mahkûmiyet hükmü verilmiş ve bu hükme ilişkin istinaf veya temyiz kanun yoluna başvurulmuş olması durumunda, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kayıtlarını incelemek üzere hükmü veren ilk derece mahkemesi de tutuklama kararı alabilecek. 

Düzenlemede, hükümlüler hakkında verilen cezaların doğrudan açık ceza infaz kurumlarında yerine getirilme koşulları şu şekilde açıklandı:

• Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti dâhilinde işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar ile ikinci defa mükerrer olanlar ve koşullu salıverilme kararının geri alınması sebebiyle cezası aynen infaz edilenler hariç olmak üzere, kasıtlı suçlardan toplam 3 yıl veya daha az hapis cezasına mahkûm olanlar,
• Taksirli suçlardan toplam 5 yıl ya da daha az süreyle hapis cezasına mahkûm olanlar,
• Adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler,
• İcra ve İflas Kanunu doğrultusunda tazyik hapsine tabi tutulanlar.

Hükümlülerin kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarına, ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği için konulmuş kurallara içtenlikle uyarak haklarını iyi niyetle kullanarak, yükümlülüklerini tamamen yerine getirerek geçirmiş ve uygulanan iyileştirme programlarına göre de toplumla bütünleşmeye hazır olduğunun disiplin kurulunun fikirleri alınarak idare kurulu tarafından tespit edilmesi durumunda yapılan değerlendirme sonucunda karar verilecek.

Toplam 10 yıl ve daha fazla hapis cezasına çarpıtılanlar ile terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları, örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ve uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarından mahkûm olanların kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarına ilişkin idare ve gözlem kurulu kararları, infaz hâkiminin onayının ardından uygulanacak.

Doğrudan açık ceza infaz kurumuna alınanlar dâhil bu kurumlarda yer alan hükümlülerden firar edenler ya da başka bir fiil nedeniyle haklarında tutuklama kararı verilenler, idare ve gözlem kurulu kararıyla kapalı ceza infaz kurumuna gönderilecekler.

Kınamadan başka bir disiplin cezasına çarptırılıp, bu cezası kesinleşmiş olanlar veya asayiş ve düzenin sağlanması için disiplin cezası kesinleşmemiş olsa bile eylemi kurum düzeni ya da kişi güvenliği açısından tehlike oluşturanlar idare ve gözlem kurulu kararıyla kapalı ceza infaz kurumuna gönderilecekler.

Açık ceza infaz kurumu koşullarında veya çalışma şartlarına uyum sağlayamayacakları tespit edilenler idare ve gözlem kurulunun kararı ve infaz hâkiminin onayıyla kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilecekler. 

Hükümlülerin, suç ve ceza türlerine göre açık ceza infaz kurumlarını terk edip etmemelerine, açık ceza infaz kurumlarında geçirecekleri sürelere, kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilmelerine, doğrudan açık ceza infaz kurumlarına alınmalarına, doğrudan açık ceza infaz kurumlarına alınanların kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilmelerine ve diğer hususlara yönelik usul ve esaslar yönetmelikte gösterilecek.

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'da gerçekleştirilen değişiklik ile hapis cezasının infazı, hamile olan veya doğurduğu tarihten itibaren 1 yıl 6 ay geçmemiş bulunan kadınlar hakkında geri bırakılacak.

Hapis cezalarının infazına başlanmış olsa da hükümlünün yükseköğrenimini tamamlayabilmesi, ana, baba, eş veya çocuklarının ölümü veya hükümlünün eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri sebebiyle bakıma muhtaç olmaları ya da bu kişilerin sürekli hastalık veya malullükleri sebebiyle ailenin ticari faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesinin veya tarım topraklarının işlenebilmesinin imkânsız duruma gelmesi ya da hükümlünün eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri nedeniyle bakıma muhtaç olmaları ya da hükümlünün hastalığının sürekli bir tedaviyi gerektirmesi gibi zorunlu ve çok ivedi durumlarda, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bir seneyi geçmeyen sürelerde hapis cezasının infazına ara verilebilecek. Fakat bu ara verme iki defadan fazla olamayacak.

Hakkında yakalama emri çıkarılan hükümlünün yakalanabilmesi için gereken durumlarda konutta, iş yerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama yapılabilmesi için Ceza Muhakemesi Kanununun arama kararına ilişkin hükümleri hayata geçirilecek. Hâkim tarafından verilecek arama kararları sulh ceza hâkimince verilecek.

Açık ceza infaz kurumlarında yer alan hükümlüler, ceza infaz kurumu görevlilerinin denetiminde, kamu kurum ve kuruluşlarının iş alanlarında, geceleyin bu kurum ve kuruluşlar tarafından barındırılmak üzere çalıştırılabilecek. Böylece çalıştırılan süre, azami süre sınırına bakılmadan denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilecek süreye eklenecek. 

Söz konusu düzenleme ile hükümlünün duruşma, sağlık, eğitim ve çalışma gibi sebeplerle geçici olarak ceza infaz kurumu dışında bulunduğu yerler de "kurum" olarak kabul edilecek. Hükümlünün duruşma, sağlık, eğitim ve çalışma gibi sebeplerle geçici olarak ceza infaz kurumu dışında bulunduğu yerlerde gerçekleştirdiği disipline aykırı eylem ve sözleri sebebiyle de disiplin yaptırımları uygulamaya geçirilebilecek. 

Ceza infaz kurumlarında haberleşme veya iletişim araçlarını sağlamama veya kısıtlama cezası gerektiren eylemler arasına "Kurum idaresine bildirilen telefon numarası aracılığıyla ya da teknik müdahale ile başka bir hatta yönlendirme yapmak suretiyle görüşme hakkı olmayan kişiler ile görüşmede bulunmak" da dâhil edildi. 

Bir günden 10 güne kadar hücreye koyma cezasını gerektiren eylemler arasına, kurumda alkol bulundurmak, kuruma alkol sokmak ya da kullanmak gibi durumlar da dâhil edildi.