Erdoğan neden İsveç ve Finlandiya'yı NATO'da istemiyor? Tarih uzmanı anlattı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya dahil olmaması yönündeki kesin tavrı hakkında konuşan Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Cengiz Fedakar, Osmanlı İmparatorluğu’nun İsveç-Rusya savaşından kaçan Kral Şarl’a senelerde yardım ettiğini ancak buna karşın İsveç’in günümüzde teröre destek verdiğini ifade ederek “Bu kabul edilemez.” şeklinde konuştu.
NATO’ya dahil olmak isteyen Finlandiya ve İsveç, geçtiğimiz günlerde resmi olarak başvuru yapmış ancak Türkiye’nin sert tavrı ile karşılaşmıştı. Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken kendilerine destekçi bulmak amacıyla birliğe katılmak isteyen ülkeler, Türkiye’nin tavrını yumuşatmak için Külliye’ye ziyaret düzenlemişlerdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, sert tavrının sebebi olarak Türkiye’nin haklı gerekçelerini göstermişti. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Cengiz Fedakar, Erdoğan’ın haklı sebeplerini, tarihi gerekçe göstererek bir bir sıraladı.
“2 Baltık ülkesini de reddetmesinin sebebi var”
Öğretim Üyesi Fedakar, Erdoğan’ın gerekçelerini, tarihin şu gelişmelerine dayandırdı: “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘evet’ dememesinin haklı sebepleri var. Bir dönem Ruslar İsveç’i işgal etti. İsveç Kralı Demirbaş Şarl, Osmanlı İmparatorluğu’na sığındı. Kendisine zamanında bu topraklarda gereken her türlü hürmet gösterildi. Fakat şu anda İsveç hükümeti, Avrupa’nın piyonluğunu yapıyor ve üstüne üstlük Türkiye’yi yıpratmak için PKK terör örgütüne destek veriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aldığı bu karar, ülkesi için doğru bir karardır. Ayrıca geçmişte Yunanistan ve Fransa’nın NATO’ya dahil olması konusunda gösterilen tutum, bir daha gösterilmemelidir.”
“İsveç, Rusya Ukrayna’ya saldırdığı için başvuruda bulundu”
“Rusya Ukrayna’ya saldırdığı için İsveç NATO’ya başvuruda bulundu. Türkiye de buna karşın haklı gerekçelerini sundu. Osmanlı zamanında Türkiye ile İsveç arasındaki ilişkiler gayet iyiydi. Türkiye, İsveç’e çok kez yardımda bulundu. 1709 Poltova Savaşı’nda İsveç mağlup olduğunda özellikle İsveç Kralı Şarl’a yardım yapıldı. Şarl önce Özil sonra da Bender Kalesi’ne sığındı ve kendisine burada bir ordugah tesis edildi. Demirbaş Şarl, Bender’e yerleştikten sonra Sultan III. Abdulhamid’in iyiliğine mazhar oldu ve Şarl, maaşa bağlandı. Şarl’ın maaşı farklı kaynaklarda farklı telaffuz edilir. 800-2000 arasında asker sağlandığı bilinir. Osmanlı Devleti’nin İsveç Kralı Şarl’ı himayesine almasının ardından Rusya da Şarl’ın iadesini talep etti ancak Osmanlı bunu reddetti.”
“Osmanlı, Kral Şarl’ı iade etmediği için Prut Savaşı çıktı”
Osmanlı, Kral Şarl’ı vermekten kesinlikle kaçındı. Bu sebeple de Rusya ile Osmanlı arasında 1711 senesinde Prut Savaşı çıktı ve Ruslar mağlup edildi. Savaş sırasında, Ruslar tarafından ele geçirilen Osmanlı kalesi Azak geri alındı. İki ülke arasındaki anlaşma hükümlerinden bir diğeri de Şarl’ın ülkesine rahatlıkla dönebilmesiydi. Kendisinin dönüş güzergahı da o zamanın Lehistan’ı günümüzün Polonya’sı olacaktı. Lehistan o dönemde Rusların işgalinde olduğundan Şarl’ın ülkesine rahatlıkla dönemeyeceği belirtildi. Rusya, Şarl’ın ülkesine döneceği yönünde sözünde durmadı, Lehistan’ı boşaltmadı. Şarl da 1713 senesinde Edirne’ye sevk edildi. Edirne’deki Timurtaş Paşa Kasrı’nda misafir edilen Şarl, Osmanlı topraklarında 5 sene 3 ay 9 gün boyunca misafir oldu. Sonrasında Edirne’den Dimetoka’ya sevk edildi ardından 1714 senesinde İsveç’e gitti. Bu süre zarfında kendisi çok güzel ağırlandı. Ülkesine döndükten sonra da İsveç’i yönetmeye devam etti.”
“Günümüzün İsveç politikaları, Kral Şarl’ın kemiklerini sızlatır”
“Tüm bunlara karşın günümüzün İsveç politikalarına baktığımızda dönemin Osmanlı’sının yaptığı iyilikler karşısında Kral Şarl’ın kemiklerini sızlatacak olan politikalarını görüyoruz. Avrupalı güçlerle hareket eden İsveç, bu politikalarından vazgeçmediği sürece Türkiye de elindeki kozu sonuna kadar kullanmalıdır. Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği hakkında sergilediği tutum oldukça yerindedir. Çünkü bu ülkeler, terör örgütlerine açıkça destek vermektedir. Bunlar teröristlere desteği kesmedikleri sürece NATO’ya giremeyeceklerdir. Bunu anlamalılar. Öte yandan İsveç, Avrupa’nın piyonu konumundadır. Avrupa ülkeleri, Türkiye’yi doğrudan karşılarına alamayacaklarını bildikleri için İsveç ve Finlandiya gibi küçük ülkeleri kullanmaktadırlar. İsveç, teknoloji konusunda ileride olduğu için terör örgütlerine bu konuda destek veriyor. Türkiye geçmişte Fransa ve Yunanistan’ın NATO’ya girmesi konusuna yeşil ışık yakmıştı. Ancak o zaman gösterdiği tutumu şimdi göstermemelidir. Çünkü Türkiye artık eskisinden daha güçlüdür.”
