Ankara-Washington hattında gündem!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumartesi günü yaptığı açıklamada bu ayki Birleşmiş Milletler (BM) Zirvesinde Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump’la Suriye’nin kuzey doğusundaki askerî operasyonlarla ilgili görüşeceğini açıkladı.

Bilindiği gibi Ankara geçtiğimiz günlerde 1 milyon Suriyeli sığınmacıyı geri göndermeyi planladığını açıklamıştı.

Türkiye ve ABD'nin pazar günü “güvenli bölge” oluşturulması amacıyla ortak askerî devriyelere başlaması bekleniyor.

3,6 milyon Suriyeliye ev sahipliği yapan Türkiye, bölgenin kuzey doğusundaki askerî varlığını genişletmeyi ve PKK/PYD’yi güneye doğru iterek Suriyelilerin geri dönüş süreci için yeter şartları oluşturmayı amaçlıyor.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda (BMGK) Trump’la görüşme planlarını açıklayan Erdoğan, Fırat’ın doğusunda kalan Suriye sınır bölgesinde “hangi adımların atılacağını” görüşeceklerini duyurdu.

Erdoğan, Amerika’nın DEAŞ ile mücadelede bölgedeki ana müttefiklerinden YPG ile ittifakının ve Amerika’nın YPG mensuplarını eğitmesinin Türkiye açısından kabul edilemez olduğunu belirtti.

Bunların yanında Erdoğan Perşembe günü açıkladığı 1 milyon mültecinin Suriye’nin kuzeyine yerleştirilmesi sürecinde ortaya çıkacak sıkıntıları Türkiye’nin tek başına yüklenmeyeceğini ve konuyla ilgili uluslararası destek çağrısını yineledi.

Türkiye, Suriye meselesinde en başından itibaren ev sahipliği yaptığı mülteciler için uluslararası destek çağrısını daha öncede birkaç kez yinelemiş ve bunu çeşitli diplomatik platformlarda gündeme taşımıştı.

Erdoğan, Türkiye’nin mültecilere destek için 40 milyar dolar harcadığını belirtirken; AB tarafı ise, 3 yıl önce Türkiye ile Avrupa’ya mülteci akınının durdurulması için yapılan anlaşma bağlamında, 5 milyar Euro’dan fazla destek sağlandığını aktardı.

Türkiye Savunma Bakanlığından Cumartesi günü yapılan açıklamada, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’in Amerikalı mevkidaşı Joseph Dunford’a iki ülkenin “güvenli bölge” oluşturulması konusunda görüştüğünü bildirdi.

ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, Suriye'deki güvenli bölgenin kontrolünün Ankara tarafından sağlanmasının Türkiye ile ABD'nin ortak çıkarlarına hizmet etmeyeceğini söyledi.

ABD Dış İlişkiler Konseyi'nde konuşan Dunford, "Türkiye’nin Suriye ile olan sınırı ile ilgili meşru endişeleri var. Onlarla sürekli diyalog halindeyiz, son haftalarda çok fazla çalışıyoruz. Suriye’de ortak operasyon merkezi kurulması konusunda anlaşıldı." ifadelerini kullandı.

"Türkiye’nin endişelerini giderebiliriz." diyen Dunford, Ankara’nın Suriye’deki güvenli bölgeyi kendi başına kontrol etmesinin ikili çıkarlar için faydalı olmayacağını belirtti.

Dunford, "Suriye’ye kendilerinin gitme olasılığı var, ama bu ortak çıkarlarımız için faydalı olmaz.” dedi.

Suriye’de aktörlerin son durumu

2016’daki Fırat Kalkanı Operasyonu’nun ardından 2018’de Zeytin Dalı ile Afrin’e harekât yapan Türkiye şu anda bölgede doğuda Cerablus’tan batıda Suriye’yle sınırına kadar olan bölgeyi kontrol ediyor.

Erdoğan, Ağustos’un son haftasında bölgedeki önemli aktörlerden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le de İdlib konusunda görüşmüş, bölgedeki durumu rahatlatmak için iki tarafın karşılıklı çabaları devreye sokma kararlılığı gündeme yansımıştı. Hâlihazırda Rusya ile varılan anlaşma dâhilinde İdlib'de Türk askerlerinin devriyesinde bir tampon bölge de mevcut. Anlaşmaya göre Türkiye'nin Suriye'nin kuzeybatısında 12 gözlem noktası bulunuyor.

Ortak Harekât başladı

Gündemdeki son haberlere göre 6 TSK zırhlısı Suriye’ye geçti ve ABD konvoyuyla buluştu. Son haberlere göre Tel Abyad’ın güneyine doğru “güvenli bölge” için ilk ortak kara devriyesi başlatıldı. Şanlıurfa Akçakale’den ortak harekâta başlayan iki ülkenin ilerleyen süreçteki görüşmelerinin arka planında S-400 ve F-35 füzeleri krizi de var. Temmuz ayında Rus S-400 füzelerinin teslimatı sonrası Türkiye’nin NATO’daki müttefikinin yaptırımlarıyla karşılaşma olasılığı halen gündemde. Rusya ve Çin ile diplomatik mücadelesinde ABD’nin önemli müttefiki olan Türkiye’yle ticari ilişkilerinin ise Ticaret Bakanlığının dün yaptığı açıklama doğrultusunda artması bekleniyor.

Amerikan Elçiliği, ABD Ticaret Sekreteri Wilbur Ross ve Türkiye Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın ticaret hacminin 100 milyar dolara çıkması yönünde her iki tarafa da önemli sorumluluklar düştüğü konusunda ortak kanıya vardıklarını belirtti. ABD, Türkiye ile ticaretin 2017'de 24 milyar dolar olduğunu, ABD'nin ise 1.5 milyar dolar fazlasının bulunduğunu söyledi.