Suriye operasyonlarının faturaları - 2

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 9 Ekim günü saat 16.10'da kişisel Twitter hesabından Barış Pınarı Harekâtı'nın başladığını duyurdu. Harekâtın başlaması, sadece Türkiye ve dünya siyasetinde değil, aynı zamanda Türkiye ve dünya ekonomisinde de kendine yer buldu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın harekâtın başlamasını duyurmasıyla Türk Lirası, ABD Doları ile Avro kurları karşısında oldukça değer kaybetti. 10 Ekim sabahında ABD doları 5,88'den, Avro ise 6,47 seviyesinden güne başladı ve gün içerisinde ABD Doları/TL kuru 5,90 seviyelerine yükseldi. BloombergHT'nin grafiğinde görüldüğü üzere dolar/TL kuru oynaklık gösteriyor.

Sadece kurlarda değil, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi çeşitli oynaklıklarla karşılaştı. 9 Ekim akşamı yüzde 2,17 değer kaybeden endeks, BloombergHT'nin grafiğinde görüldüğü üzere, gün içerisinde yükselmesine rağmen oynaklık sürüyor. 

"Güvenli bölgeyi ödememizi beklemeyin!"

Harekât, sadece Türkiye değil aynı zamanda dünya gündemine de oturdu ve Amerika Birleşik Devletleri'nden (ABD) Avrupa Birliği'ne (AB) kadar ülkeler Türkiye'nin başlattığı harekât üzerine demeçler verdi.

AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Tucker, Türkiye'nin harekâta son vermesini talep etti ve "güvenli bölge" planının oluşturulmasını kapsaması durumunda AB'nin buna finansal anlamda katkıda bulunmayacağını belirtti.

Öte yandan kurlardaki ve BIST 100 endeksindeki asıl dalgalanmayı yaratan etkilerin asıl sebebi, ABD Başkanı Donald Trump'ın "çelişkili" açıklamaları olarak belirtiliyor.

"Ekonominizi mahvederim!"

Başkan Trump, kişisel Twitter hesabından, Türkiye ekonomisini yok edeceğine dair tehdit edici bir söylemde bulundu. Trump tweetinde, Türkiye'nin yapacağı hareketlerin sınırları aşması dahilinde, daha önce de yaptığı gibi, Türkiye ekonomisini çökerteceği tehditini yaptı.

As I have stated strongly before, and just to reiterate, if Turkey does anything that I, in my great and unmatched wisdom, consider to be off limits, I will totally destroy and obliterate the Economy of Turkey (I’ve done before!). They must, with Europe and others, watch over...

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 7, 2019

Bu tweetin ardından, Türkiye'deki ekonomik kırılganlık meselesi tekrar gün yüzüne çıktı. "Mesele Ekonomi" adlı YouTube kanalının "Trump, Türkiye ekonomisine zarar verebilir mi?" adlı videoda, Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Refet Gürkaynak ve Ankara Üniversitesi İşletme Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe Başkan Trump'ın tehdidi üzerine yorumlarda bulundu.

Gürkaynak, Türkiye ekonomisinin oldukça kırılgan bir yapısı olduğuna dikkat çekerek, dışarıdan gelen bu tarz şokların kırılganlığı daha da artırdığının altını çizdi. Bu tehdidin özellikle malî piyasaları derinden etkileyeceğini belirten Gürkaynak, malî piyasaların reel ekonomiye olan faturasının yüklü olacağını savundu. Bu yüzden, Türkiye ekonomisinin "süper kötü adam lafları"ndan bu kadar etkilenmemesi için, ekonomi politikalarının sağlamlaştırılması gerektiğini belirtti.

Karatepe ise, Başkan Trump'ın tehdidinin çok alışılageldik bir durum olmadığını belirterek, asıl üzerinde durulması gereken noktanın bu tehdide imkân verecek koşulların varlığı olduğunu savundu. Başkan Trump'ın Türkiye ekonomisi hakkındaki tehditleri bu denli rahat yapabiliyor olmasının sebebi olarak, Türkiye ekonomisinin ciddi anlamda bozuk göstergelere sahip olması olduğunu belirten Karatepe, bu olayı Ağustos 2018'de Rahip Brunson kriziyle gelen kur krizini hatırlattığını ifade etti. Bu kırılganlıktan kurtulabilmek için Türkiye'nin ekonomi politikalarının "günü kurtarmaya yönelik" politikalar yerine, uzun vadeli çözümlere odaklanması gerektiğini önerdi.

Riskler yükseliyor

Foreks haber merkezinin haberine göre, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global Ratings, Türkiye'nin Suriye'deki harekâtının kur ve ödemeler dengesi için riskleri yükselttiğini belirten bir açıklamada bulundu. Fakat, S&P gelişmelerin kredi notunda herhangi bir ani etki göstermesini beklemediklerine de dikkat çekti.

Buna ek olarak kuruluş, harekâtın olası sonuçlarının geçmişte yaşandığı gibi, Türkiye’nin turizm altyapısına da zarar verecek şekilde bölgede saldırıları artırabileceğini savundu. Turizm gelirlerinin Türkiye ekonomisi için cari işlemler hesabındaki dengelenmesine sebebiyet verdiğini hatırlatan kuruluş, güvenlik risklerinin artması dahilinde, ekonominin bu durumdan olumsuz yönde etkilenebileceği yorumunu yaptı.

Bir sonraki yazıda güvenli bölge planının gerçekleşmesi durumunda Türkiye ekonomisinin bu durumdan nasıl etkileneceği irdelenecek.

Habernediyor.com