Küresel piyasalara tarihî petrol şoku!

Küresel piyasalar, dün akşam tarihte görülmemiş Batı Teksas (WTI) tipi ham petrol fiyatlarındaki düşüşün şokuyla sarsıldı.

EKONOMİ 21.04.2020, 09:35 21.04.2020, 10:05
Küresel piyasalara tarihî petrol şoku!

Batı Teksas tipi ham petrolün Mayıs vadeli ve fiziki teslimli sözleşmelerinde, vade sonuna bir gün kala düşük hacimle de olsa eksi fiyattan işlemler gerçekleşti.

Dün akşamki işlemlerde kontrat sahiplerinin, depolama zorlukları sebebiyle fiziki teslimattan kaçınması, pozisyonlarını kapatmak isteyen yatırımcıların vade sonuna bir gün kalan kontratlarda alıcı bulamamasına yol açtı.

Yaşanan bu gelişmeyle Batı Teksas (WTI) tipi ham petrolün Mayıs vadeli kontratı dün eksi 37,6 dolar seviyesine kadar düştü. En aktif vade olan Haziran vadeli kontrat ise bir önceki kapanışa göre yüzde 22 değer yitirerek 13 dolar seviyesine kadar indi.

Petrol fiyatındaki hızlı düşüş ve piyasada yaşanan büyük tedirginlik ve panik sonrası bir açıklama yapan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, Covid-19 (yeni tip koronavirüs) salgınının etkisiyle ABD'de ham petrol fiyatlarının sıfır doların altını görmesinin "kısa vadeli" olduğunu savunarak, 75 milyon varil ham petrol alacaklarını duyurdu.

ABD Başkanı Donald Trump'ın bu açıklamasından sonra Batı Teksas (WTI) tipi ham petrolün aktif vadesi 15 dolara çıkarken, dün yüzde 7,5 düşüşle 25,5 dolar seviyesine gerileyen Brent petrolün varil fiyatı ise bugün Asya piyasalarında sınırlı da olsa düşüş eğilimini devam ettirerek 25 doların hemen altında işlemde bulunuyor.

Ekonomi uzmanları, Covid-19 (yeni tip koronavirüs) pandemisi (küresel salgın) dolayısıyla ekonomik aktivitedeki gerilemenin petrol talebini düşürdüğünü, buna rağmen devam eden üretimlerin depolama sorununa yol açtığını belirtti. Depolama kapasitesi düştükçe maliyetin yükseldiğine vurgu yapan ekonomistler, bu yüzden fiziki teslimat istemeyen yatırımcılar ve vade sonu kapanış işlemlerinin panik havasına yol açtığını bildirdi.

Petrol fiyatlarında yaşanan bu tarihî şok, özellikle enerji devi şirket hisseleri ve fonları üzerinden pay piyasalarını da olumsuz yönde etkiledi. Amerika Birleşik Devletleri'nde Dow Jones endeksi yüzde 2,44, S&P 500 endeksi yüzde 1,79 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,03 değer yitirdi.

Piyasalardaki her panik durumunda olduğu gibi dün yine dolar talebinin arttığı ve dolar endeksinin 100 seviyesini aştığı gözlendi.

Petrol fiyatlarındaki gerilemenin hızlanmasından önce kapanan Avrupa borsalarında ise dün alıcılı bir seyir izlendi. Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,47, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,45 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,65 değer elde etti.

Bugün petrol fiyatlarındaki düşüş ve yol açtığı panik havasının etkisiyle Asya borsalarında satıcılı bir seyir görülüyor. Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,3 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,5 geriledi.

Yurt içinde, dün ekonomistlerin direnç olarak değerlendirdiği 99.000 puanın üzerini test eden BIST 100 endeksi, günü bir önceki kapanışa göre yüzde 0,78 yükselişle 98.945,88 puandan kapattı. Dün 6,9398'den kapanış yapan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 6,9450'den işlem gördü.

Ekonomistler, petrol piyasasındaki şokun, Mayıs vadeli kontratın kapanması ve ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklamaları ile şimdilik atlatılsa da fiyatların seyri ve haber akışının bundan sonraki süreçte daha yakından izleneceğini kaydetti.

Yeni tip koronavirüs (Covid-19) pandemisine (küresel salgın) dair haberlerin tüm piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmayı sürdürdüğüne vurgu yapan ekonomistler, bugünün veri gündeminde ise Almanya'nın ZEW endekslerinin öne planda olduğunu kaydetti.

Ekonomi uzmanları, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 99.000 ve 100.000 seviyelerinin direnç olarak öne çıktığını, 97.000 ve 95.500'ün destek konumuna geldiğini, dolar/TL'de ise 6,90-6,96 bandının takip edileceğini bildirdi.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şu şekilde:

11.30 İngiltere, şubat ayı işsizlik oranı

12.00 Almanya, nisan ayı ZEW beklenti endeksleri

17.00 ABD, mart ayı ikinci el konut satışları

Yorumlar (0)