Küresel durgunluk tartışmaları: Merkez bankaları
Küresel durgunluk tartışmalarının incelendiği bu yazımızda odağımız merkez bankaları. Dünyadaki birçok gelişmiş ekonominin merkez bankaları ya neredeyse sıfır ya da negatif politika faiz oranları belirliyor. Peki bu durum neden oluştu ve ne gibi etkileri olması öngörülüyor? Merkez bankaları işlevini yitiriyor mu?
Uzun süredir birçok merkez bankası ya sıfır ya da negatif politika faiz oranları belirliyor. Japon Merkez Bankası 20162dan bu yana politika faiz oranını yüzde eksi 0,1'de tutuyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise gelişen riskler kaygıları sebebiyle genişlemeci para politikası uygulamaya karar verdi ve politika faizini yüzde eksi 0,5'te belirledi.
Peki bu durum daha ne kadar sürebilir ve dünya ekonomisini nasıl etkiler?
Büyük riskler
Japon Merkez Bankası
Merkez bankaları olası risklere karşı bu faiz oranlarını düşürdüğünü belirtiyor fakat bu durum uzun vadede daha büyük riskler doğurabilir.
Negatif ya da sıfır faiz oranları bir parasal genişleme olarak bilinse de, bu durum aslında küresel ekonomik faaliyetlerin riskli bir durumda olduğu sinyalini verebilir. Bu aslında daha önce anlattığımız ticaret savaşları, Brexit ve diğer politik riskler konusunu gündeme getiriyor fakat bu konuyu bir sonraki yazımızda tartışacağız.
Japon Merkez Bankası için negatif faiz oranları oldukça alışıldık bir durum teşkil etse de, diğer ülkelerin merkez bankaları buna alışkın olmayabilir.
İzlanda Merkez Bankası Başkanı Ásgeir Jónsson
İzlanda Merkez Bankası Başkanı Ásgeir Jónsson, negatif faiz oranları bazı “altta yatan derin problemleri" saklıyor olabildiğini belirtiyor ve “gelişmiş ülkeler için bir hastalık belirtisi” taşıdığını da kaydediyor.
Geç kalan merkez bankaları
Fed Başkanı Jerome Powell
Uzmanlar para politikasının 2019 başından bu yana daha iyileştiğini ancak merkez bankalarının yeterli "mühimmatı" olmadığını ve bazı durumlarda oldukça geç kaldığını belirtiyor.
Amerikan Merkez Bankası Fed, 1990'ların başından bu yana yaşanan her üç durgunlukta gösterge faiz oranlarını yaklaşık 500 baz puan düşürdü fakat 2019'da bu indirimin sadece yarısı gerçekleşti.
Habernediyor.com / İrem Çorum
