Habernediyor'la kolay ekonomi: Swap
Bu yazımızda Katar'la yapılan yeni anlaşma sebebiyle, swap işleminin ne olduğunu anlatacağız.
Salı günü yapılan açıklamaya göre Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Katar Merkez Bankası (MB) arasındaki swap anlaşmasındaki miktar 5 milyar dolara yükseldi. Bu anlaşmanın üzerine siz okuyucularımız için swap'ın ne anlama geldiğini ve neden tercih edildiğini aktaracağız.
Swap nedir?
Swap'ın sözcük anlamı değiştirmek, takas etmek anlamına geliyor. Finans literatüründe ise swap, iki tarafın finansal varlıklarını takas ettiği sözleşme olarak geçiyor.
Popüler olan swap çeşitlerinden biri döviz swapıdır. Diyelim ki, Türkiye'de bulunan bir A bankasının dövize ihtiyacı var ve bankadaki TL varlıklarını swap piyasasına koyuyor. Yurt dışında bulunan bir banka eğer TL varlıklarına ihtiyaç duyuyorsa, kendi döviz cinsinden olan varlıklarıyla takas edebilir. Burada önemli olan nokta şu: her iki banka sadece belirli bir süreliğine bu varlıkları devrediyor.
Bankaların döviz satın almak yerine swap piyasasına gitmesi ise, döviz kuru risk primini azaltması, yani banka takas ettiği varlıkları aslında bir nevi sigortalamış oluyor.
Katar MB ile TCMB arasındaki anlaşma ne anlama geliyor?
TCMB'nin yazılı açıklamasına göre, TCMB ve Katar MB arasındaki swap anlaşmasındaki miktar 3 milyar dolardan, 5 milyar dolara yükseldi.
TCMB ile Katar MB arasında 17 Ağustos 2018 tarihinde imzalanan swap anlaşmasının, 25 Kasım'da Doha’da düzenlenen bir törenle değiştiği belirtildi.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
"Yerel para birimleri üzerinden gerçekleştirilen ticareti kolaylaştırmayı ve Türkiye ile Katar'ın finansal istikrarına destek sağlamayı hedefleyen swap anlaşması ile anlaşma tutarı 3 milyar dolar karşılığı Türk lirası ve Katar riyalinden 5 milyar dolar karşılığı Türk lirası ve Katar riyaline yükseltilmiştir."
Az önce anlattığımız gibi döviz swap işlemleri genellikle döviz kur riskini koruma sağlar. Fakat bu anlaşmanın neden gerçekleştiği konusunda bir fikir birliği yok.
Bazı uzmanlar bu anlaşmanın TCMB'nin döviz rezervlerini bu sayede sağlamaya yönelik bir adım olduğunu düşünüyor.
Bazı uzmanlar ise bu durumun Katar'la yapılan inşaat işleri konusunda bir rahatlık sağlayacağını öngörüyor.
Habernediyor.com / İrem Çorum
