Habernediyor'la kolay ekonomi: Repo ihalesi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bugün miktar yöntemiyle düzenlemesini yaptığı 6 Aralık vadeli repo ihalesi sayesinde piyasaya 13 milyar 999 milyon 999 bin 994 TL verdi. Bu ihaleye verilen teklif ise 21 milyar TL oldu.

TCMB'nin açtığı bu repo ihaleleri haftada birkaç kez olabiliyor ve çoğu ekonomi haberlerinde karşımıza çıkıyor. Peki nedir bu repo ihalesi?

Açık piyasa işlemleri

Dünyada bulunan çoğu merkez bankası, TCMB dahil olmak üzere, para politikasını gerçekleştirmek amacıyla kullandığı bir işlem var, bunun genel adı ise açık piyasa işlemleri.

Açık piyasa işlemleri, finans piyasasında belirlenmiş olan kısa vadeli faiz oranlarının, TCMB'nin belirlediği politika faizi etrafında şekillenmesi ve var olan likiditeyi düzenlenmesi için kullanılır. Bu işlemlerin TCMB tarafından yapılması ve açık piyasa işlemlerinin genel çerçevesi ise kanunen belirli.

Bu işlemlerin en önemli özelliği ise herhangi bir kamu kurumuna ya da başka bir kuruma ya da Hazine ve Maliye Bakanlığı'na yapılmıyor oluşu. Yani açık piyasa işlemleri kredi sağlamaz, sadece para politikası amaçları için gerçekleşir.

Bu işlemlerin birçok farklı çeşidi bulunuyor. Bunlar TCMB'nin resmî internet sitesinde depo, repo, ters repo, doğrudan alım, doğrudan satım, likidite senedi ihracı ve TL depo alım ihalesi işlemleri olarak sıralanıyor.

Repo ihalesi nedir?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası

Açık piyasa işlemlerinde şu sıralar en çok kullanılan araç olan repo işlemleri, piyasada geçici bir likidite sıkışıklığı olduğunda kullanılıyor. Bu durumda repo ihalesi, bankacılık sisteminde bulunan likiditenin sınırlı bir süre zarfında artışı için gerçekleşiyor.

Bu ihalenin gerçekleşmesi için TCMB sağladığı bu likiditeyi ileri bir zamanda geri satmak koşulu ile kıymet alıyor ve sözleşme imzalıyor. Bu sözleşmede bulunan tarihte işlem gerçekleşiyor. Alınan kıymet, yapılan işlem sırasında belirlenen fiyat üzerinden alınıyor, kıymetin geri satış fiyatı ise alış işleminin yapıldığı tarihte belirleniyor.

Dolayısıyla, TCMB, politika faizlerinde indirime giderek uyguladığı genişlemeci para politikasını bu repo ihaleleri aracılığıyla gerçekleştiriyor.

Habernediyor.com / İrem Çorum