Ev kiralarında fahiş artış: Bin liralık ev 2 bin 500 lira oldu

Kentsel dönüşümle başlayan, Kovid-19 salgını, yabancıların ülkedeki konut talebi, üniversitelerin açılması ile fahiş rakamlara varan kira fiyatları tüketicinin cebini yakıyor.

“Evler uçmuş durumda”

Özellikle İstanbul’da kira artışlarının dikkat çektiği belirtilirken, İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, artış oranlarının bölgesel bazda değiştiğini dile getirdi.

"Anadolu Yakası'nda Göztepe, Bostancı ve Kadıköy gibi semtlerde artışların, yüzde 60'ın üzerine çıktığını belirten Aşa, "1-2 yıl önce liraya bulduğunuz evi, artık 4-5 bin liradan aşağı bulamıyorsunuz. Zaten 3+1 evler uçmuş durumda, 7 bin, 8 bin, 10 bin TL kadar gidiyor. Bu hikâye Avrupa Yakası'nda da Avcılar'da başladı" sözlerini kullandı.

“Bin TL’lik ev 2 bin 500 liraya çıktı”

Kentsel dönüşüm sebebiyle İki bölgede de yaklaşık 30-50 bin hanenin aniden ev aramaya başladığını söyleyen Aşa, bunu bölgede karşılayacak potansiyel olmaması sebebiyle talebin diğer bölgelere kaydığını ve dolayısıyla fiyatların o bölgelerde de yükseldiğini dile getirdi.

Avcılar'daki artışa vurgu yapan Aşa şunları söyledi:

"Bu artıştan, merkez ilçeler o bölgelerdeki kadar etkilenmedi fakat Avcılar'da 1000 TL’lik ev, 2 bin 500 liraya çıktı. Bostancı’da Suadiye'de kiralar 4-5 bin liraya çıktı ki bu bahsettiğim fiyatlar 2+1 evler için geçerli. Ev bulmak için insanlar, bu defa yakın semtlere doğru gitmeye başladı. Bu sefer de o semtlerde kiralar arttı. Salgın sebebiyle memleketine giden öğrenciler ve aileler dönmeye başladı. Üniversite yerleştirmeleriyle beraber bir talep oluştu. Yabancılar da geliyor ayrıca onlar da piyasayı yükseltti. Bunların tamamı üst üste gelince pek çok neden dolayı böyle bir tablo ortaya çıktı."

“Yüzde 50-50’lara ulaşan artışlar yaşanıyor”

Şu anda eskisi kadar inşaat yapılmadığını, bu etkenin de artışlara etkisi olduğunu ifade eden Nizameddin Aşa, bölge bölge artışların değiştiğini, verilere bakıldığında Türkiye genelinde kira artış oranının ortalama yüzde 26 olduğunu ifade etti.

Son 1 senede, bölgesel bazda artışların yüzde 100'lere vardığı semtlerin de olduğunu dile getiren Aşa, "Bunun haricinde yeni kiralamada yüzde 50-60'lara ulaşan artışlar var. Bunun yanında kiracıyı şu anda çıkarıp daha yüksek fiyattan vermeye çalışan mal sahipleri var, böyle bir hakları yok." açıklamasını yaptı.

Kira zammının TÜFE'den fazla olamayacağını ifade eden Aşa, "Bu en üst limit. Bunun üstüne çıkamazsın, altında yapabilirsin. Ev sahibi eğer bunu yaparsa, yanlışlıkla kiracı da bunu öderse kiracının geri isteme hakkı bulunuyor. Taraflar anlaşmadığı sürece ev sahibinin TÜFE’nin üzerinde bir artış yapma hakkı bulunmuyor." sözlerini kullandı.

“Türkiye genelinde aynı olaylar yaşanıyor”

İstanbul'un haricinde Türkiye genelindeki kira artışlarına temas eden Aşa, "Türkiye genelinde de şu anda İstanbul ile benzer şeyler yaşanıyor. Kira zammı konusunda Türkiye ortalaması yüzde 26 olduğuna göre, bölgesel anlamda yüzde 50-60'a çıktığı yerler olduğu anlamına gelir." açıklamasını yaptı.

Kentsel dönüşümle birlikte artışların başladığını söyleyen Aşa, kentsel dönüşümün tamamlanması ve yeni projelerin yapılması ile birlikte bu tablonun tersine döneceğini kaydetti ve şunları söyledi:

"Ev arayışında olan 50-60 bin hanenin, kentsel dönüşüm sebebiyle 1,5-2 yıla kadar inşaatları bitmiş olacak, kendi evlerine dönecek. Bu defa evler boşta kalacak, kapasite artışı olacak, bu artışlar yani en fazla 2 sene daha devam eder. Bir furyaydı bu. Aynı şekilde bunda sonra kiralarda üst üste artış görmeyiz. Sene sonuna kadar artış trendi sürer fakat düşük oranlarda devam eder. Sene sonundan sonra bir duraksama olur, 1,5-2 seneye kadar da bu tablo tersine döner."

“Bir gözetime ve denetime ihtiyaç var”

Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük, kiralarda yaşanan artışa dikkat çekti ve bu konuda kendilerine çok sayıda şikayet geldiğini dile getirdi.

Kiralarda bazı bölgelerde fahiş fiyat artışı yaşandığını aktaran Küçük, şunları söyledi:

"TÜFE kuralına ev sahipleri uymuyor, biraz daha arttırmak istiyor ve bahanelerle kiracıyı çıkarıp daha yüksek ücretle evlerini kiraya vermeye çalışıyor. Şu anki tüketicilerin ve kiracıların karşılaştıkları en ciddi problem bu. Herkes piyasada fiyatların artacağı yönünde bir beklentiye girdi. Okullar yakın dönemde açılıyor, yeni öğrenciler üniversiteye gelecek, tayinler olacak. Ev sahipleri, bunları da bahane ederek kiraları artırıyorlar. Burada kesinlikle bir gözetime ve denetime ihtiyaç var."

“Göçlerin de etkisi var”

Yaşanan göçlerle beraber konut talebinin artmasıyla mevcut konutların ihtiyaca cevap veremediğini, bu sebeple bir artış olduğunu ifade eden Küçük, bunların hepsi birleştiğinde ciddi bir şikayet yoğunluğunun yaşandığını aktardı:

"İlk başta TÜFE oranına kesinlikle uyulmuyor, şu anki kiralarda yüzde 25-30'lara kadar ulaşan artışlar olduğu belirtiliyor. Yeni kiralarda yüzde 40-45'lere ulaşan artışlar yaşanıyor. Bu konuda özellikle tüketicilere, kiralarını zamanında ödemeleri konusunda uyarıda bulunmak istiyorum. Bu, ev sahibinin eline koz vermemek için çok önemli. Yeni ev kiralayacak olanlar da çok iyi araştırma yapmalılar.”