Dengeli ve tartışmalı ekonomi modeli

Bakan Berat Albayrak tarafından açıklanan Yeni Ekonomi Programı (YEP), ekonomistler arasında tartışmaya yol açtı. Ülkenin önde gelen ekonomistleri, bu program kapsamında açıklanan hedeflerin gerçekleşeceğinden şüpheliyken, iş adamları programa olan inançlarını belirtti.

EKONOMİ 30.09.2019, 16:38 30.09.2019, 17:13
Dengeli ve tartışmalı ekonomi modeli

2020-2022 dönemi için Türkiye ekonomisi için belirlenen hedefler, bugün Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklandı. "Dengeli" bir ekonomik büyüme öngörüsünü anlatan Albayrak, yapılan ekonomi planının gerçekleşmesi dahilinde "doktora tezlerine konu olacak" bir ekonomi planı yarattıklarını açıkladı.

YEP'in hedeflediği temel makroekonomik göstergeler hedefi ise şöyle gösterilebilir:

Ünlü ekonomist Mahfi Eğilmez'in kendi sitesinde son güncellediği temel makroekonomik göstergeler ise şu şekilde:

Uzmanlara göre, belirlenen hedeflere ulaşmak oldukça güç, çünkü halihazırda Türkiye ekonomisi her ne kadar bir toparlanmaya girmiş olsa dahi, halen daha finansal istikrarın sağlanamadığı belirtiliyor. Finansal istikrarın sağlanması dahilinde cari açığın da oluşması beklendiğini belirten uzmanlar, hedeflerin gerçeklikten uzak olduğuna vurgu yapıyor.

Kaynak nereden sağlanacak?

Bilgi Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışan Murat Sağman, NTV'ye verdiği demeçte YEP için belirlenen hedeflerin sadece enflasyon ayağının gerçekleştiğini fakat büyümenin gerçekleşmediğini belirtti. Programın hedeflerine ulaşılması için hem talep yaratmayan hem de cari açık yaratmayan bir büyümenin gerçekleşmesi gerektiğini düşünen Sağman, bu hedefin gerçekleşmesi konusunda şüphelerini ifade etti. Aynı zamanda Türkiye ekonomisinin geçmiş yıllarına bakıldığında, cari açık olmadan büyümenin gerçekleşmediğini de ekledi.

Sağman, son olarak, enflasyon sabitlenmeden büyümenin nasıl gerçekleşeceği konusunda şüphelerini dile getirdi ve büyümenin kaynağının tam olarak açıklanmadığını da vurguladı.

Orta gelir tuzağından kurtulamıyoruz

Yeditepe Üniversitesinde öğretim görevlisi olan Prof. Dr. Veysel Ulusoy, kişisel Twitter hesabında YEP hakkında açıklamalarda bulundu. YEP'te "yeni" bir şeyler aradığını belirten Ulusoy, yeni olarak sadece fiyatlandırmalarda beklenen enflasyona göre ayarlama gördüğünü ve bu düzenlemenin geçen hafta Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından önerdiğini belirtiyor.

Ulusoy, aynı zamanda büyüme hedeflerinin halkta nasıl yankı bulduğunu da kişisel Twitter hesabından paylaştı. Tweette, Simitçi Hüseyin Efendi'nin "Yüzde sıfır büyüdükten sonra bir yıl sonra yüzde 5 büyümeyi anlamadım. Zaten hiç bir şey yapmasak da bir şeyler kendiliğinden bunu sağlamaz mı?" ifadesi yer alıyor.

Ulusoy, son olarak, YEP verilerini kullanarak yaptığı çalışmayla Türkiye'nin orta gelir tuzağından kurtulamayacağını belirten bir tweet daha paylaştı.

Tutarlılık yok

Ekonomist Mustafa Sönmez, Twitter hesabından paylaştığı tweetlerde YEP verilerinin tutarsız olduğunu belirtiyor. Bunun dışında, beklenen İstanbul depreminin getireceği yıkımın es geçildiğini savunuyor.

 "Onların orada ne işi var?"

Ekonomi yazarı Uğur Gürses, Bakan Berat Albayrak'ın "doktora tezlerinde örnek gösterilecek bir ekonomik model" ifadelerine ithafen, "'doktora tezlerinde örnek gösterilecek' bir ekonomik çakılma" olacağını savunuyor.

Gürses, buna ek olarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) üyelerinin "siyasi" program açıklamasında ön sıralara dizilmesine tepki gösterdi.

 Son olarak Gürses, dolarizasyona karşı tedbirlerin nasıl yapılacağını sorguladı.

"İlk değiştirilmesi gereken damadın kendisi"

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Parti Sözcüsü Faik Öztrak, YEP ile ilgili açıklamada bulundu. Öztrak, "Çok açık söylüyoruz, ekonomide değişimin başlaması için ilk değiştirilmesi gerek damadın kendisidir." dedi.

Öztrak, dengelenme sürecinin aslında başarılı olmadığını belirterek, "Bugün açıklanan bu programın millete maliyeti ortada yoktur. Millete maliyeti, yüzde 5'lik büyüme hayali altında gizlenmeye çalışılmaktadır." ifadelerini kullandı.

Güven ve istikrar

Ülkenin önde gelen ekonomistleri, YEP hakkında olumlu bir görüş içinde olmasa dahi, ülkenin önde gelen iş insanları YEP hakkındaki olumlu görüşlerinden bahsetti.

İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz, "Geçen yaz yaşadığımız ekonomik saldırılardan en az hasarla çıkmamızı sağlayan hükümetimize güveniyoruz ve 2020-2022 döneminde uygulanacak YEP'i destekliyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Ankara Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran ise "Yeni Ekonomi Programı güven ve istikrara katkıda bulunacak, Türkiye'yi 100'üncü yılında yeni hedeflerine taşıyacaktır." ifadelerini kullandı.

İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç,"Kredi kanallarının açılması için alınan tedbirlerin etkisini daha güçlü hissedeceğimiz bir süreç başlıyor." dedi.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı Nail Olpak ise YEP'teki hedeflerin olumlu bir gelecek resmettiğini belirterek, "Önümüzdeki süreçte değişim ve dönüşümle üreterek, yılda ortalama yüzde 5 büyüyen, enflasyonunu kademeli olarak düşüren, cari dengesinde önemli bir başarı elde eden, istihdamını artıran, ekonominin tüm paydaşlarıyla, reel ve finans sektörüyle sahada olan bir Türkiye göreceğiz." diye konuştu.

Yorumlar (0)