Çin ve İran'ın cevher gerginliği

Finansal veri ve altyapı şirketi Refinitiv Eikon verilerine göre, Tahran'ın dayattığı ek ihracat gümrük tarifeleri, dünyanın en büyük çelik üreticisinin risk iştahını hafiflettiği için Çin, Ağustos ve Eylül aylarında İran'dan daha az demir cevheri sevkiyatı gerçekleştirdi.

İran'ın devlet destekli Press TV'de 9 Eylül tarihli yayınına göre, İran’ın sanayi bakanı yardımcısı bu ayın başlarında, tüm çelik üretimi hammaddelerinin ihracatının yerel çelik endüstrisindeki talebi karşılamak için yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağını belirtti.

Press TV raporuna göre, İran’ın demir cevheri ve konsantre demir de dahil olmak üzere, demir üreticilerinin çeşitli ürünlerini kapsayacak olan tarifeler, 23 Eylül’den itibaren yürürlüğe girecek.

Reuters'in Refinitiv tarafından derlenen gemi takip ve liman verilerine göre, Temmuz ayında yüzde 37,8 ve bir önceki yıla göre yüzde 23,4 düşüşle, Ağustos ayında Çin'e 319.920 ton demir cevheri sevkiyatı yapıldı. Aynı hesaplamalara ve verilere göre, Eylül ayında Çin, İran'dan 129.534 ton demir cevheri aldı.

"Çok hassas"

Finansal hizmetler şirketi Huatai Futures'da analist olarak çalışan Zhao Yu, "Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) yaptırımları nedeniyle İran'dan demir cevheri alımı yapan pek kimse yok." dedi ve navlun ücretlerinin de yüksek olduğunu belirtti.

Çinli bankalar, İran’daki işlemlerde "çok hassas" olduklarından, ödeme yöntemleri olarak sadece nakit ve telgraf havalesi kullandırabiliyor.

İkame etkisi

İran cevherinin temel avantajı, düşük maliyetli olması. İran’ın fiyatları vergilerden kaynaklı bir artış gösterirse, bunlar tamamen diğer ana cevherlerle değiştirilebilir. Bu yüzden, Çinli tüccarlar, İran cevheri yerine Afrika veya Güneydoğu Asya'dan demir cevheri almayı düşünüyor.

İran Maden ve Maden Sektörü Geliştirme ve Yenileme Teşkilatı'nın verilerine göre, İran 20 Mart 2019 tarihinde sona eren mali yılda, yurtdışı pazarlara toplam 17 milyon ton demir cevheri gönderdi.

Dünyanın en büyük demir cevheri pazarı olan Çin, İran’ın malzeme ihracatının yaklaşık yüzde 90’ını tüketiyor. Çin, 2018'de, İran'dan 14,7 milyon ton demir cevheri satın alarak toplam ithalatının yüzde 1,4'ünü oluşturdu.

Demir çelik sektörünün bağımsız bir analisti olan Keyvan Jafari Tehrani, "Bu ayın ihracat gümrük tarifelerini uygulamak çok erken... Çin'e satmak için kullanılan miktarların başlangıçta tamamen yerel pazar tarafından absorbe edilip edilemeyeceğinden şüpheliyim." yorumunu yaptı.