Atatürk'ün 15 yıl içerisinde kurduğu fabrikalar

Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk'ün ölümüne kadar geçen 15 yıllık süre içerisinde kurulan ve temeli atılan fabrikaları siz okuyucularımız için derledik.

EKONOMİ 10.11.2020, 07:20 10.11.2020, 07:20
Atatürk'ün 15 yıl içerisinde kurduğu fabrikalar

29 Ekim Cumhuriyet Bayramı için hazırladığımız yazımızda Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün Türkiye için nasıl bir ekonomik model öngördüğünü anlatmıştık. Şimdi, Atamızın ölüm yıldönümüne özel hazırladığımız bu haberde, Atatürk'ün Cumhuriyetin kurulundan ölümüne kadar olan 15 yıllık dönemde açılan fabrikaları sizin için hazırladık.

1924: Ankara Fişek Fabrikası, Gölcük Tersanesi

1925: Şakir Zümre Fabrikası, Eskişehir Hava Tamirhanesi

1926: Alpullu Şeker Fabrikası, Uşak Şeker Fabrikası, Kırıkkale Mühimmat Fabrikası

Uşak Şeker Fabrikası

1927: Bünyan Dokuma Fabrikası, Eskişehir Kiremit Fabrikası

1928: Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası, Ankara Çimento Fabrikası

1929: Ankara Havagazı Fabrikası, İstanbul Otomobil Montaj Fabrikası

1930: Kaya Kapsül Fabrikası, Nuri Killigil Tabanca, Havan ve Mühimmat Fabrikası

1931: Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (genişletildi)

Eskişehir Şeker Fabrikası

1934: Eskişehir Şeker Fabrikası, Turhal Şeker Fabrikaları, Konya Ereğli Bez Fabrikası, Bakırköy Bez Fabrikası, Bursa Süt Fabrikası, İzmit Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (temel atma), Zonguldak Antrasit Fabrikası (temel atma), Zonguldak Kömür Yıkama Fabrikası, Keçiborlu Kükürt Fabrikası, Isparta Gülyağı Fabrikası, Ankara, Konya, Eskişehir ve Sivas Buğday Siloları, Kayseri Bez Fabrikası (temel atma), İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası (temel atma)

Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası

1935: Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (tamamlandı), Nazilli Basma Fabrikası (temel atma), Bursa Merinos Fabrikası (temel atma), Gemlik Suni İpek Fabrikası (temel atma), Zonguldak Taş Kömür Fabrikası

Mustafa Kemal Atatürk Nazilli Basma Fabrikası'nda

1936: Ankara Çubuk Barajı, Barut, Tüfek ve Top Fabrikası, Nuri Demirağ Uçak Fabrikası, Malatya Sigara Fabrikası, Bitlis Sigara Fabrikası

1937: Malatya Bez Fabrikası (temel atma), Karabük Demir Çelik Fabrikası (temel atma)

1938: Divriği Demir Ocakları, İzmir Klor Fabrikası (temel atma), Sivas Çimento Fabrikası (temel atma)

Açılan bu fabrikalar sonucunda 1929-1938 döneminde ağır sanayi üretimi yüzde 152 artı gösterirken, toplam sanayi üretimi ise yüzde 80 arttı.

Kömürde yüzde 100, kromda yüzde 600, diğer madenlerde ise yüzde 200 artış yaşanırken, demir üretimi sıfırdan 180 bin tona çıkmış, şeker üretimi ise 200 kat kadar arttı. 

Şeker üretimi 1927-1930 döneminde 5162 tondan 95.192 tona çıktı ve tekstil sanayi ülkenin tekstil ihtiyacının yüzde 80'ini karşılar duruma geldi. Tekstil ithalatı 1927'de 51 milyon TL iken 1939'da 11 milyon 900 bin TL seviyesine düştü. 1924-1929 döneminde pamuk üretimi 70 tondan 3773 tona, yün 400 tondan 763 tona, ipek 2 tondan 31 tona çıktı.

Yorumlar (13)
Ali 3 yıl önce
Atatürke ataput diyen yavşak, gerçek isminle yaz dötün yiyorsa.
Münadi 3 yıl önce
1-Ankara Fişek Fabrikası (1924)
Makina Kimya Endustrisi'ne aitt bir kurulustur. MKE, 15. asirdan itibaren gelen Osmanli kurulusudur; ismi degismistir.

2-Gölcük Tersanesi (1924)
Fikir ve plan Osmanli'dan kalmadir.

3- Şakir Zümre Fabrikası (1925)
Ozel tesebbus, (Buyurun kurun denilmistir o kadar)

4-Eskişehir Hava Tamirhanesi (1925
.Adi ustunde, bir tamirhane; fabrika degil

5-Alpullu Şeker Fabrikası (1926)
Tek-parti doneminde dort seker fabrikasi kuruldu...hic birisi kar gecemedi

7-Uşak Şeker Fabrikası(1926)
Ozel tesebbustur (Buyurun kurun denilmistir o kadar)

8-Kırıkkale Mühimmat Fabrikası (1926)
Osmanli'dan

9-Bünyan Dokuma Fabrikası (1927)
Ozel tesebbustur

10-Eskişehir Kiremit Fabrikası (1927)
Bir firindan ibarettir; bir buyuk ekmek firinindan farkli degildir.

11-Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1928)
Osmanli'dan

12- Ankara Çimento Fabrikası (1928)
Osmanli doneminde iki cimento fabrikas vardı, Tek parti doneminde Ankara'da bir tane daha kuruldu 1950-1960 arasinda 13 cimento fabrikasi daha kuruldu;
2009 itibariyle toplam 64 cimento tesisi mevcuttu. Buyuk bir proje imis gibi sunulmamali.

13-Ankara Havagazı Fabrikası (1929)
Neresi fabrika? :D

14-İstanbul Otomobil Montaj Fabrikası (1929)
FORD sirketi kurdu. 1934'te uretim durduruldu; cunku, yanlis bir karardi. 1944'te tasfiye edildi. (Burada Kemalist hukumetin rolu, olani biteni seyretmekti)

15-Kayaş Kapsül Fabrikası (1930)
Osmanli'dan devam eden MKE'nin bir kurulusudur

16-Nuri Killigil Tabanca, Havan ve Mühimmat Fabrikası (1930)
Ozel girisimdir: Nuri Killigil, Enver Pasa'nin kardesi ve Baku'yu Ermeni-Rus isgalinden 1918'de kurtaran pasadir. Hani su Izmir Marsini kafkas sehitlerinden calip Mustafa Kemal'e mal edilen savaslarin bir komutani. Kemalist rejimin ismini ve kahramanligini duyurmak istemedigi komutanlardan yani. Istanbul'daki madeni esya fabrikasini, tabanca, matara, demir cubuk, gaz maskesi ureten fabrika haline getirdi.

17-Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1931- Genişletildi)
Genisletilme nasil bir fabrika kuruldu demek oluyor?

18-Eskişehir Şeker Fabrikası (1934)
Surekli zarar ediyordu

19-Turhal Şeker Fabrikaları (1934)
Surekli zarar ediyordu

20-Konya Ereğli Bez Fabrikası(1934)
II Abdulhamid devrinde 31 adet hali-bez-kumas-iplik fabrikalari acildi; kiyaslayin.
Bazi Cumhuriyet donemi fabrikalari Osmanlidakinin devamidir.Kemalist rejim Osmanli donemi fabrikalarindan hic bahsetmez; o kadar guvensizlik icindeydiler demek ki! Bu yuzden, Osmanli fabrikalarini listelerseniz coklugu sizi sasirtacaktir.

21-Bakırköy Bez Fabrikası (1934)
1800'lerde kurulmus ve isletilmis bir Osmanli fabrikasidir

22-Bursa Süt Fabrikası (1934)
Hic bir tarihcesi, bilgisi Internet'te yok

23-İzmit-Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1934 Temel atma)
Temel atma, fabrika acmak degil biliyorsunuzdur mutlaka. Mustafa Kemal'in emriyle bu fabrikanin Is Bankasi tarafindan kurulmasi kararlastirildi. Lakin, Mustafa kemal Is Bankasinin oratagi idi; Muslumanlarin Halifeligi kurtarin diye gonderdikleri 600.000 altin lirayi kendisine gondermisler gibi kullaniyordu. 250.000 altin ile Is Bankasinin %28'ini satin aldi. Her sene Is Bankasindan kar paylasimi muntazaman banka hesabina yatiriliyordu. Aldigi karar kendisini daha da zengin etti.

24-Zonguldak Antrasit Fabrikası (1934 Temel Atma)
Ataturk kurdu diye gosteriliyor; lakin, Zonguldak komur isletmeleriOsmanli'dan kalmadir. O isletmenin karlari ile isletmeye yeni ekler kazandirilmistir. Kemalist rejimin butcesinden finanse edilmemistir.

25-Zonguldak Kömür Yıkama Fabrikası (1934)
Osmanli zamaninda, 1829'de Zonguldak'ta, Uzun Mehmet'in komur bulmasi sonucu 1848'de komur isletmesi kuruldu. Bu satislarin sonucunde elde edilen karlarla bu isletme zaman zaman genisletildi. Bu komur yikama tesisi 1950'de kuruldu. Kemalist devletin katkisi yoktur. Cikrilan komurun kari ile genisletilmistir.

26-Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1934)
Isletme Osmanli zamanindan kalmadir. Keçiborlu kükürt madeni 1900 yılında Hüseyin Kureyşi adında birinin çalıştırdığı,1914-1918 yılları arasında Almanların basit eritme yöntemiyle üretim yaptıkları biliniyor. Cumhuriyet kurulduktan sonra İtalyan ve Fransızlara üretim yetkisi verilmiş, bu yetki 1933’ de iptal edilerek, tesis 1934 yılında Sümerbank’a devredilmiş. Sanırım bu dönemde Ruslarla anlaşılarak.....

27-Isparta Gülyağı Fabrikası (1934)
Uyduruk bir atolye. Isteyen kendi mutfaginda bile gul yagi cikarabilir:

28-Ankara, Konya, Eskişehir ve Sivas Buğday Filoları (1934)
Filo degil Silo olmaliydi. Buyuk beton veya metal variller aslinda. Hic bir teknoloji gerektirmezler.

29-Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1935 - Tamamlandı)
23. numaranin aynisi. Birisi temel atma, digeri acilis! Kemalist sahtekarlik yani; durust olma sorunlari var, bu kesin!

30-Kayseri Bez Fabrikası (1934 Temel atma

31-Nazilli Basma Fabrikası (1935- Temel atma)

32-Bursa Merinos Fabrikası (1935 Temel Atma)

33-Gemlik Suni İpek Fabrikası (1935 Temel Atma)

34-Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1935)
Bu da ikinci defa tekrarlanmis...!

35- Ankara Çubuk Barajı (1936)
Fabrika degil

36-Zonguldak Taş Kömür Fabrikası (1935)
1848'de kurulan Osmanli komur isletmelerinin devami olan isletmedeki her gelismeyi yeni fabrika kuruldu diye gostermisler. Boylece uc kere tekrarlanmis. Halbuku ilk kurulus Osmanli'dadir. Ve o isletmenin kazanclariyla yapilan eklemeler Ataturk'e mal edilmistir. Yani, yine sahtekarlik var listede.

37-Barut, Tüfek ve Top Fabrikası (1936)
Bu da Osmanli'dan kalmadir.

38-Nuri Demirağ Uçak Fabrikası (1936- İlk Türk Uçağı NUD-36 Üretildi)
Ataturk'un bu ucakla hic bir iliskisi yoktur. Nuri Demirag'in kendi sermayesi ile kurulmus basarili bir ozel tesebbusudur. Onun da onunde duran Inonu hukumeti oldu. Ne TSK'dan ne de THK'dan siparis verdiler. Sebebi de Nuri Demirag'in Adnan Menderes'ci olmasiydi. Nitekim Demirag, 1950'de DP den millet vekili secildi; CHP hakkinda bir iki iyi secilmis laf etmistir herhalde.

39-Malatya Sigara Fabrikası (1936)
1925 yılında tütün atölyesi olarak kurulan ve 1939 yılında Malatya Sigara Fabrikası'na dönüştürülerek özelleştirildi, 1956 yılından sonra kamulaştırılan fabrika, 2011'de yikildi.

40-Bitlis Sigara Fabrikası (1936)

41-Malatya Bez Fabrikası (1937 temel atma)

42-İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası (1934- Temel Atma)

43-Karabük Demir Çelik Fabrikası (1937- Temel Atma)

44-Divriği Demir Ocakları (1938)

45-İzmir Klor Fabrikası (1938- Temel Atma)

46-Sivas Çimento Fabrikası (1938-Temel Atma)

He bu arada listenize neden 3 tane eroin fabrikasını ve bira fabrikasını eklemediniz acaba galiba gözden kaçtı, rica etsem onları da ekler misniz? :D
mustafa doğan 3 yıl önce
akıllı evlat kazanır yapar.deli evlatlar ıse kazanılan malları satar hemde dusmanına
Münadi 3 yıl önce
1-Ankara Fişek Fabrikası (1924)
Makina Kimya Endustrisi'ne aitt bir kurulustur. MKE, 15. asirdan itibaren gelen Osmanli kurulusudur; ismi degismistir.

2-Gölcük Tersanesi (1924)
Fikir ve plan Osmanli'dan kalmadir.

3- Şakir Zümre Fabrikası (1925)
Ozel tesebbus, (Buyurun kurun denilmistir o kadar)

4-Eskişehir Hava Tamirhanesi (1925
.Adi ustunde, bir tamirhane; fabrika degil

5-Alpullu Şeker Fabrikası (1926)
Tek-parti doneminde dort seker fabrikasi kuruldu...hic birisi kar gecemedi

7-Uşak Şeker Fabrikası(1926)
Ozel tesebbustur (Buyurun kurun denilmistir o kadar)

8-Kırıkkale Mühimmat Fabrikası (1926)
Osmanli'dan

9-Bünyan Dokuma Fabrikası (1927)
Ozel tesebbustur

10-Eskişehir Kiremit Fabrikası (1927)
Bir firindan ibarettir; bir buyuk ekmek firinindan farkli degildir.

11-Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1928)
Osmanli'dan

12- Ankara Çimento Fabrikası (1928)
Osmanli doneminde iki cimento fabrikas vardı, Tek parti doneminde Ankara'da bir tane daha kuruldu 1950-1960 arasinda 13 cimento fabrikasi daha kuruldu;
2009 itibariyle toplam 64 cimento tesisi mevcuttu. Buyuk bir proje imis gibi sunulmamali.

13-Ankara Havagazı Fabrikası (1929)
Neresi fabrika? :D

14-İstanbul Otomobil Montaj Fabrikası (1929)
FORD sirketi kurdu. 1934'te uretim durduruldu; cunku, yanlis bir karardi. 1944'te tasfiye edildi. (Burada Kemalist hukumetin rolu, olani biteni seyretmekti)

15-Kayaş Kapsül Fabrikası (1930)
Osmanli'dan devam eden MKE'nin bir kurulusudur

16-Nuri Killigil Tabanca, Havan ve Mühimmat Fabrikası (1930)
Ozel girisimdir: Nuri Killigil, Enver Pasa'nin kardesi ve Baku'yu Ermeni-Rus isgalinden 1918'de kurtaran pasadir. Hani su Izmir Marsini kafkas sehitlerinden calip Mustafa Kemal'e mal edilen savaslarin bir komutani. Kemalist rejimin ismini ve kahramanligini duyurmak istemedigi komutanlardan yani. Istanbul'daki madeni esya fabrikasini, tabanca, matara, demir cubuk, gaz maskesi ureten fabrika haline getirdi.

17-Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1931- Genişletildi)
Genisletilme nasil bir fabrika kuruldu demek oluyor?

18-Eskişehir Şeker Fabrikası (1934)
Surekli zarar ediyordu

19-Turhal Şeker Fabrikaları (1934)
Surekli zarar ediyordu

20-Konya Ereğli Bez Fabrikası(1934)
II Abdulhamid devrinde 31 adet hali-bez-kumas-iplik fabrikalari acildi; kiyaslayin.
Bazi Cumhuriyet donemi fabrikalari Osmanlidakinin devamidir.Kemalist rejim Osmanli donemi fabrikalarindan hic bahsetmez; o kadar guvensizlik icindeydiler demek ki! Bu yuzden, Osmanli fabrikalarini listelerseniz coklugu sizi sasirtacaktir.

21-Bakırköy Bez Fabrikası (1934)
1800'lerde kurulmus ve isletilmis bir Osmanli fabrikasidir

22-Bursa Süt Fabrikası (1934)
Hic bir tarihcesi, bilgisi Internet'te yok

23-İzmit-Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1934 Temel atma)
Temel atma, fabrika acmak degil biliyorsunuzdur mutlaka. Mustafa Kemal'in emriyle bu fabrikanin Is Bankasi tarafindan kurulmasi kararlastirildi. Lakin, Mustafa kemal Is Bankasinin oratagi idi; Muslumanlarin Halifeligi kurtarin diye gonderdikleri 600.000 altin lirayi kendisine gondermisler gibi kullaniyordu. 250.000 altin ile Is Bankasinin %28'ini satin aldi. Her sene Is Bankasindan kar paylasimi muntazaman banka hesabina yatiriliyordu. Aldigi karar kendisini daha da zengin etti.

24-Zonguldak Antrasit Fabrikası (1934 Temel Atma)
Ataturk kurdu diye gosteriliyor; lakin, Zonguldak komur isletmeleriOsmanli'dan kalmadir. O isletmenin karlari ile isletmeye yeni ekler kazandirilmistir. Kemalist rejimin butcesinden finanse edilmemistir.

25-Zonguldak Kömür Yıkama Fabrikası (1934)
Osmanli zamaninda, 1829'de Zonguldak'ta, Uzun Mehmet'in komur bulmasi sonucu 1848'de komur isletmesi kuruldu. Bu satislarin sonucunde elde edilen karlarla bu isletme zaman zaman genisletildi. Bu komur yikama tesisi 1950'de kuruldu. Kemalist devletin katkisi yoktur. Cikrilan komurun kari ile genisletilmistir.

26-Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1934)
Isletme Osmanli zamanindan kalmadir. Keçiborlu kükürt madeni 1900 yılında Hüseyin Kureyşi adında birinin çalıştırdığı,1914-1918 yılları arasında Almanların basit eritme yöntemiyle üretim yaptıkları biliniyor. Cumhuriyet kurulduktan sonra İtalyan ve Fransızlara üretim yetkisi verilmiş, bu yetki 1933’ de iptal edilerek, tesis 1934 yılında Sümerbank’a devredilmiş. Sanırım bu dönemde Ruslarla anlaşılarak.....

27-Isparta Gülyağı Fabrikası (1934)
Uyduruk bir atolye. Isteyen kendi mutfaginda bile gul yagi cikarabilir:

28-Ankara, Konya, Eskişehir ve Sivas Buğday Filoları (1934)
Filo degil Silo olmaliydi. Buyuk beton veya metal variller aslinda. Hic bir teknoloji gerektirmezler.

29-Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1935 - Tamamlandı)
23. numaranin aynisi. Birisi temel atma, digeri acilis! Kemalist sahtekarlik yani; durust olma sorunlari var, bu kesin!

30-Kayseri Bez Fabrikası (1934 Temel atma

31-Nazilli Basma Fabrikası (1935- Temel atma)

32-Bursa Merinos Fabrikası (1935 Temel Atma)

33-Gemlik Suni İpek Fabrikası (1935 Temel Atma)

34-Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1935)
Bu da ikinci defa tekrarlanmis...!

35- Ankara Çubuk Barajı (1936)
Fabrika degil

36-Zonguldak Taş Kömür Fabrikası (1935)
1848'de kurulan Osmanli komur isletmelerinin devami olan isletmedeki her gelismeyi yeni fabrika kuruldu diye gostermisler. Boylece uc kere tekrarlanmis. Halbuku ilk kurulus Osmanli'dadir. Ve o isletmenin kazanclariyla yapilan eklemeler Ataturk'e mal edilmistir. Yani, yine sahtekarlik var listede.

37-Barut, Tüfek ve Top Fabrikası (1936)
Bu da Osmanli'dan kalmadir.

38-Nuri Demirağ Uçak Fabrikası (1936- İlk Türk Uçağı NUD-36 Üretildi)
Ataturk'un bu ucakla hic bir iliskisi yoktur. Nuri Demirag'in kendi sermayesi ile kurulmus basarili bir ozel tesebbusudur. Onun da onunde duran Inonu hukumeti oldu. Ne TSK'dan ne de THK'dan siparis verdiler. Sebebi de Nuri Demirag'in Adnan Menderes'ci olmasiydi. Nitekim Demirag, 1950'de DP den millet vekili secildi; CHP hakkinda bir iki iyi secilmis laf etmistir herhalde.

39-Malatya Sigara Fabrikası (1936)
1925 yılında tütün atölyesi olarak kurulan ve 1939 yılında Malatya Sigara Fabrikası'na dönüştürülerek özelleştirildi, 1956 yılından sonra kamulaştırılan fabrika, 2011'de yikildi.

40-Bitlis Sigara Fabrikası (1936)

41-Malatya Bez Fabrikası (1937 temel atma)

42-İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası (1934- Temel Atma)

43-Karabük Demir Çelik Fabrikası (1937- Temel Atma)

44-Divriği Demir Ocakları (1938)

45-İzmir Klor Fabrikası (1938- Temel Atma)

46-Sivas Çimento Fabrikası (1938-Temel Atma)
volkan 2 yıl önce
sala koçum salla, anca kendin inanırsın bunlara
hüseyin 2 yıl önce
iyi sallamışsın ama yemezler...ancak kendini kandırırsın...
Varolsun tayyiperdoğan 3 yıl önce
Ulan üzülüyorum bu ataputa inananlara akıl fikir versin Allah yazık çok yazık önemli uçak fabrikasını kim kapattı acaba gelmiş burda fabrika kurdu şu bu diyorsunuz yazık lan
Mehmet 1 yıl önce
Uçak Fabrikasını Atatürk kurdu. Fabrikayı satan yavşak İnönü oldu.
Recep 3 yıl önce
Sana yazık ki ülkeye bunca şey kazandıran birine böyle diyorsun sen ülken için ne yaptın.
LAN AKEPELİ 3 yıl önce
SEN KİMSİN LAN ATATÜRKE LAF EDİYORSUN
Yalan haber 3 yıl önce
Yazdığınız fabrikaların çoğuyla Atatürk'ün bir katkısı yok ve bir kısım fabrikada yok bira ve eroin gibi.
Batuhan 3 yıl önce
Varolsun TayyipErdogan adlı gerizekalı, Uçak fabrikaları Atatürk öldükten sonra kapatılmıştır. uçak fabrikalarını kapatan kişi de Adnan menderestir. Gerizekalı cahil. Tipik yobaz akpli zihniyeti
anti tayyipçi politika 3 yıl önce
aboo
Bütün Yorumları Görmek İçin Tıklayın