ABD ile AB'nin ticaret gerilimleri

AB’nin ABD’ye ticaret fazlası yılın ilk sekiz ayında yüzde 13 artış göstererek yaklaşık 103 milyar avro seviyesine geldi.

EKONOMİ 17.10.2019, 12:31
ABD ile AB'nin ticaret gerilimleri

Avrupa Birliği’nin (AB) Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) ihracat hacmi 2018 yılının ilk sekiz ayında 265,5 milyar avro seviyesinde gerçekleşirken, 2019 yılının aynı döneminde 295,9 milyar avroya yükseldi. Ocak ve Ağustos ayları arasındaki dönemde ithalat ise 2018'e kıyasla yüzde 10,5 yükselişle 193,2 avro seviyesine çıktı.

AB, ABD'yi geçiyor!

ABD Başkanı Donald Trump’ın AB'ye karşı ticarette fazla vermesini eleştirmesine karşın, iki taraf arasındaki dış ticaret açığının ABD aleyhine yükselmesi ilgi çekici.

Trump'ın başkanlık yapmasından bu yana AB’nin ABD'ye karşı verdiği dış ticaret fazlasının ülke ekonomisini zedelediğini belirten Trump, AB’nin ABD’ye karşı verdiği ticaret fazlasını azaltmakta başarılı bir performans gerçekleştiremedi.

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerinden derlenen bilgilere göre, AB’nin ABD’ye ticaret fazlası 2019 yılının Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 13 yükselerek 91 milyar avrodan yaklaşık 103 milyar avroya çıktı.

AB’nin ABD’ye ihracatı 2018 Ocak-Ağustos döneminde 265,5 milyar avro olarak gerçekleşirken, 2019 yılının aynı döneminde yüzde 11,5 yükselerek 295,9 milyar avro seviyesine çıktı.

AB’nin ABD’den ithalatı ise 2018 yılının ilk sekiz aydaki döneminde 174,9 milyar avro seviyesinde iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 10,5 yükselerek 193,2 avroyu buldu.

Böylelikle, AB’nin ABD’ye ihracatındaki yükseliş, ABD’nin AB'ye olan ihracatındaki yükselişin gerisinde kaldı.

Diğer yandan ABD'ye karşı ticaret fazlası olan AB, Çin'e karşı da 2018'in ilk sekiz ayında 127,4 milyar avro ticaret açığı gerçekleştirdi. 2018 yılının aynı dönemine kıyasla (116,3 milyar avro) yaklaşık yüzde 10 oranında artması dikkatleri çekti.

Gerilimler nasıl başladı?

ABD ile AB arasındaki ticari gerilimlerin başlaması, Trump'ın 2018'de ulusal güvenlik sebebiyle gündeme aldığı ithal çelik ve alüminyuma ilave gümrük vergileri uygulama kararı ile gerçekleşti.

ABD'nin karara başta ayrı tuttuğu AB ülkelerini de kapsamasıyla birlikte gerginlikler arttı.

Yoğun görüşmelere karşın AB, ABD'yi çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10'luk gümrük vergisi uygulama kararından caydıramadı.

AB, bunun üzerine ABD'ye karşı ticari misilleme yaptı ve mısır gevreği, ithal mısır, portakal suyu, barbunya, yaban mersini, kot pantolon, pirinç, fıstık ezmesi, nevresim, viski, puro, merdiven, sigara, tütün, ruj, ayakkabı, lavabo, yat, tekne, vantilatör, motosiklet, çelik ve tüp gibi çeşitli ABD ürününe yüzde 25 gümrük vergisi uyguladı.

AB'nin yaptığı misillemenin sonrasında Trump, gerginliği daha da ivmelendirdi.

Trump, Avrupa'yı en hassas sektörlerinden biri olan otomotiv sektörü ile tehdit etti ve Avrupalı üreticileri ABD otomotiv sektörünün işlerine ket vurmakla suçladı.

Trump, Avrupa'dan ithal edilen tüm araçlara yüzde 20 ek gümrük vergisi uygulama tehdidiyle zaten gergin devam eden ilişkilerde tansiyonu daha da yukarı çıkardı.

Görüşme süreci

AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile Trump arasında var olan gerginliğin azaltılması için Temmuz 2018'de bir görüşme gerçekleştirildi. Yapılan görüşmeden ise otomotiv sektörü dışındaki sanayi ürünlerine dair gümrük vergilerini ve gümrük tarifeleri dışı sınırlamaları sıfıra indirmeye ilişkin birlikte çalışma kararı alındı.

AB ve ABD liderleri, ticari anlaşmazlıkların görüşülerek çözüme kavuşması konusunda mutabakata vardı. Karşılıklı ticareti kolaylaştırmak için diyalog yürütülmesinde anlaşan taraflar, kimya, hizmet sektörü, ilaç ve soya fasulyesi kapsamındaki ticareti artırmaya ilişkin ortak çalışma yapacaklarını belirtti.

Böylelikle AB, önem atfettiği otomotiv sektörüne, ABD ile ticari görüşmeler devam ettikçe ilave gümrük vergisi uygulanmamasının önünü açtı.

Verilen kararların ardından AB'nin, enerji kaynaklarını çeşitlendirmek üzere ABD'den daha fazla sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithal etmesi, et ve soya ithalatı yapımını da ivmelendirmesi kamuoyunun dikkatini çekti.

Diğer taraftan, ABD'nin Airbus'a verilen illegal sübvansiyonlardan dolayı AB mallarına yıllık 7,5 milyar dolarlık ek gümrük vergileri uygulamasını onaylayan Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kararı ise gerginlikleri başka bir düzeye taşıdı.

Kararın alındığı sırasa, AB tarafı ABD'nin, DTÖ'nün onayladığı gümrük vergilerini uygulanması durumunda buna misilleme yapılacağını açıklamasına karşın, ABD Başkanı Trump bu konuda geri adım atmadı.

ABD, DTÖ'nün kararıyla birlikte Ekim ortasından itibaren İspanya, Almanya, Fransa ve İngiltere'den sivil havacılık araçlarına ve AB üyesi ülkelerin çeşitli mallara yüzde 10 ile 25 arasında ek vergi uygulacağını belirtti.

AB ise aynı şekilde Boeing sübvansiyonları sebebiyle ABD'yi ek gümrük vergileri uygulamakla tehdit etti.

Yorumlar (0)