AYM’den din kültürü ve ahlak dersi için ihlal kararı
Anayasa Mahkemesi, öğrencilerin din kültürü ve ahlak bilgisi dersinden muaf tutulması yönünde olanağının bulunmaması sebebiyle ebeveynlerin eğitim-öğretimde felsefi ve dini düşüncelerine saygı duyulmasını talep etme hakkının ihlalinin sağlandığına oy çoğunluğuyla karar verdi.
Resmi Gazete'de yayınlanan Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu kararına göre, din kültürü ve ahlak bilgisi dersi kapsamında öğrencilerin muaf tutulması, eğitim-öğretimde dini fikirlere saygı gösterilmesinin talep edilmesi hakkının ihlal edilmesi olarak görüldüğüne oy birliği ile karar verildi.
Ne olmuştu?
1 Ekim 2009 tarihinde Eskişehir'de bir veli, Eskişehir Havacılar İlköğretim Okulu Müdürlüğüne başvuruda bulunarak, 4. sınıfa giden kızının din kültürü ve ahlak bilgisi dersinden muaf olmasını istediğini söyledi. Dilekçeye yanıt olarak ise Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğünün ilgili yazısı beyan edildi ve "T.C. uyruklu olup Musevilik veya Hristiyanlık dinlerine ile ilişkili öğrencilerin bu dinlerden herhangi birine mensup olduğunu belgelendirilmeleri şartıyla din dersine girmelerinin mecburi olmadığı" ifade edilerek başvurucunun talebi reddedildi.
Bunun durum sonrasında başvurucu, 16 Kasım 2009 tarihinde Nüfus Müdürlüğüne giderek, kendisi ve kızının nüfus cüzdanında bulunan İslam ibaresinin silinmesini talep etti. Bu istek sonrasında kızının ve başvurucunun nüfus cüzdanı üzerinde bulunan din bölümündeki ibare silindi.
18 Kasım 2009 günü dilekçesi ile veli, kızının din kültürü ve ahlak bilgisi dersine girmemesi yönünde istemin reddine karşı işleme yönelik, kızının nüfus cüzdanında bulunan din kısmındaki İslam ibaresinin silindiğini de ifade ederek, Eskişehir 2. İdare Mahkemesine yürütmenin engellemesi istemiyle iptal davasında bulundu.
Davanın yetki noktasında reddine karar veren Eskişehir 2. İdare Mahkemesi, söz konusu dava dosyasını Ankara İdare Mahkemesine yolladı.
29 Nisan 2011 senesinde Ankara 1. İdare Mahkemesi, "Dersin mecburi olması hususunda hukuka uyarlık sağlanmadığı" düşüncesiyle dava konusu olan işlemin iptali için karar aldı
Bu hüküm, temyiz durumunda Danıştay 8. Dairenin 29 Kasım 2011 günü kararıyla yeniden bozuldu. Bozma hükmüne yönelik gerçekleştirilen karar düzeltme işlemi ise, 23 Mayıs 2012 tarihinde kabul edilmedi. Temyiz sonrasında hüküm ise Danıştay 8. Dairesince 13 Kasım 2013 günüde onandı.
Bu durum sonrasında başvurucular, Anayasa Mahkemesine 12 Eylül 2014 tarihinde giderek bireysel başvuruda bulundu.
Manevi tazminat verildi
Anayasa Mahkemesine giden başvurunun incelenmesi sonrasında, anayasanın 24. maddesinin dördüncü fıkrasında garanti içerisine alınan "ailelerine öğretim ve eğitimde felsefi ve dini inançlarına saygı gösterilmesini talep etme hakkının ihlalinin sağlandığına" oy birliği ile karar verdi.
Bu noktada mahkeme, başvurucu kişilere 20 bin lira manevi tazminat verilmesi yönünde karar verdi.
Yüksek mahkeme, bunun yanı sıra makul süreler içerisinde yargılanma isteminin ihlal edildiği ile ilgili iddianın başvuru yollarının bitirilmemesi sebebiyle kabul edilemez şekilde olduğuna karar verdi.
