Taliban hükümetinden uluslararası görüşmeler…

Afganistan’da Taliban hükümeti birçok ülkeden temsilcilerle bir araya gelerek yeni siyasi duruma ilişkin konuları masaya yatırıyor.

Taliban ve ABD arasında 2020 Şubat ayında yapılan anlaşma dahilinde bu sene uluslararası güçlerin Afganistan’dan geri çekilmesiyle birlikte başlayan süreç sonrası Taliban 15 Ağustos tarihinde ülkenin başkentini de ele geçirmişti.

Taliban ülkenin yeni siyasi döneminde görüşme trafiğine hız verdi.

DSÖ ve BM yetkililerinin yanında Avrupa ülkeleri, ABD ve Afganistan’a komşu ülkeler başta olmak üzere birçok üst düzey yetkili Taliban’la görüştü.

12 Eylül tarihinde Katar Dışişleri Bakanı Taliban üyeleriyle bir araya geldi.

Taliban’ın Kabil’de yönetimi ele almasının ardından geçici hükümetle görüşme yapan ülkelerden bir tanesi de Özbekistan oldu.

Özbekistan Başbakan Yardımcısı ve beraberindeki heyet geçici hükümet başkan vekiliyle 16 Ekim’de bir araya geldi.

Toplantıda iki ülke arasındaki ticaret, iş birliği ve sınır güvenliği gibi konular konuşuldu.

Pakistan Servisler Arası İstihbarat Başkanı Korgeneral Faiz Hamid’de eylül ayında Kabil’e Taliban ile görüşmeye gitti.



ABD’yle görüşme

Afganistan’da kurulan geçici hükümetle ABD heyeti ilk defa yüz yüze 9-10 Ekim’de Katar’da bir  görüşme yaptı.

Doha’da ABD heyetleri ve Taliban arasında yapılan görüşmeye dair Beyaz Saray’dan görüşmenin profesyonel, samimi ve olumlu geçtiği ifade edildi.

Taliban ayrıca Doha’da CIA Direktör Yardımcısı David Cohen, NATO Temsicileri, AB, BM, Hindistan, Almanya, Norveç, İtalya, Fransa ve İngiltere’yle de görüştü.



Çin, Rusya ve Pakistan

22 Eylül tarihinde Rusya Dışişleri’nden yapılmış olan açıklamada Putin’in Afganistan Özel Temsilcisi’nin Pakistan ve Çin’in Afganistan Özel Temsilcisi’yle Kabil’de iki gün süren resmi temaslarda bulunduğu ifade edildi.

Temsilciler Taliban hükümetinin “Başbakan Vekili” Molla Muhammed Hasan ve beraberindeki heyetle Afganistan’daki son durumu konuştu.

Bununla beraber Rusya, 20 Ekim tarihinde Afganistan meselesine dair Moskova Formatı’nda gerçekleştirilecek 3. toplantıya hazırlanıyor.



İngiliz heyet, Taliban ile görüştü 

Taliban ile temaslarda bulunanlar arasında İngiliz bir heyet de bulunuyor. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Afgan Geçişinden Sorumlu Yüksek Temsilci Simon Gass ve İngiltere’nin Doha’ki Afganistan Misyonu Maslahatgüzarı Martin Longden, Taliban ile görüşmek üzere 5 Ekim 2021 tarihinde Afganistan’a gitmişti. 

Longden ve Gass, Afganistan’da Taliban geçici hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Muttaki, Başbakan Yardımcı Vekili Birader ve grubun önde gelen isimlerinden Mevlevi Abdul Salam Hanefi ile görüştü. Görüşmede, İngiltere’nin Afganistan’a nasıl ve ne miktarda yardımda bulunacağı ele alındı. 



Bölge ülkeleriyle görüşmeler gerçekleştirildi 

Taliban’ın üst düzey yetkilileri Özbekistan, Türkmenistan, İran, Katar ve Çin ile bir araya geldi. Özellikle Taliban ve Çin arasındaki yakın temaslar, gündeme büyük oranda yansıdı. Kabil’deki Çin Büyükelçiliği, Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesinin ardından hiç kapanmayan elçiliklerden biri olarak kaldı. Fakat buna karşın Çin, Taliban hükümetini henüz resmi olarak tanımadı. 

Kırgızistan ise 23 Eylül 2021 tarihinde Afganistan’a insani yardımda bulundu. Yardımlar, Kırgızistan heyeti tarafından Taliban Birinci Başbakan Yardımcısı’na teslim edildi. Taliban ile İran arasında sınır kapılarından gerçekleşen ticaretin geliştirilmesine yönelik anlaşma, 5 Ekim 2021 tarihinde imzalandı.  



Taliban, BM ile görüşmeye başladı 

BM, Afganistan’daki insani durumu göz önünde bulundurduğunu ve bu sebeple Afganistan’a 1 milyar doların üzerinde yardım yapılacağını taahhüt etti. BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, yardımların ne zaman ve ne şekilde yapılacağı ile ilgili görüşmek amacıyla Taliban ile Kabil’de bir araya geldi. BM Çocuklara Yardım Fonu Genel Müdür Yardımcısı geçen hafta Kabil’de idi. Genel Müdür Yardımcısı Omar Abdi, Taliban Eğitim Bakanlığı ile görüşmelerde bulundu. Bu görüşmenin ardından BM, 12 Ekim 2021 tarihinde, Afganistan’daki kış mevsiminin yaklaştığını ve bu sebeple ihtiyaç sahibi kimselere acil insani yardım yapılacağını aktardı. 

Guterres, Taliban’ın kız çocukları ve kadınlar hakkında verdiği sözleri yerine getirmesi konusunda BM’nin temaslarda bulunduğunu fakat yavaş sonuç aldıklarını belirtti. Guterres, Taliban ile her gün farklı yerlerde görüştüklerini ve kadın hakları için sürekli olarak mücadele ettiklerini ifade etti. 



DSÖ, Afganistan’ı ziyaret etti 

DSÖ Genel Direktörü Ghaebreyesus, geçtiğimiz ay Afganistan’ı ziyaret etti. Genel Direktör, halka destek vermek amacıyla Taliban liderleri ile ilişki kurduklarını belirtti.  

Bakanlar, Afganistan yolcusu 

Türk Bakanlar, Taliban’ın kurduğu geçici Afganistan hükümetine ziyaret düzenlemek amacıyla hazırlıklarına başladı. Mevlüt Çavuşoğlu, 14 Ekim 2021 tarihinde Taliban heyetini Ankara’da ağırlamış ve sonrasında da Taliban heyetini Afganistan’da ziyaret edeceklerini açıklamıştı.