Suudi petrol tesislerine saldırı: Neler oluyor? -1-

Suudi Arabistan'ın milli petrol şirketi "Saudi Aramco"ya ait petrol tesislerine yönelik saldırıların ardından sırasıyla neler yaşandı? Dünya liderleri ne dedi? Tüm ayrıntılar haberimizde...

DÜNYA 18.09.2019, 09:49 18.09.2019, 10:16
Suudi petrol tesislerine saldırı: Neler oluyor? -1-

14 Eylül'de Suudi Arabistan'ın milli petrol şirketi "Saudi Aramco"ya ait 2 tesise saldırı düzenlenmişti. Ölen ya da yaralananın olmadığı saldırıyı Yemen'deki Şii Husi milisler üstlenmişti. ABD ise saldırıyı İran'ın gerçekleştirdiğini iddia etmişti.

AB'den itidal çağrısı!

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic, Suudi petrol tesislerine yönelik hafta sonu düzenlenen saldırıların ardından güçlü bir şekilde itidal çağrısında bulundu. 

Kocijancic, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Saldırıları bölgesel güvenlik için gerçek bir tehdit olarak görüyoruz. Bölgede gerginliğin yükseldiği bu dönemde saldırılar, diyalog ve gerginliği azaltma girişimlerine zarar veriyor." değerlendirmesinde bulundu.

Almanya: Saldırılar endişe verici

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Suudi Arabistan'da petrol tesislerine yönelik saldırıları sert bir şekilde kınadı. Maas, pazartesi günü basın mensuplarına yaptığı açıklamada, durumun son derece endişe verici olduğunu belirterek, "Saldırılar, şu anda ihtiyacımız olan son şey." dedi. 

Partnerleri ile birlikte saldırılardan kimin sorumlu olduğunu incelediklerini kaydeden Maas, "Bunu sağduyulu bir şekilde yapmamız lazım." dedi.

Petrol Endüstrisi Birliği'ne göre, Alman petrol ithalatının yalnızca yüzde 1,1'i Suudi Arabistan'dan geliyor. 

"Ruhani-Trump görüşmesi mümkün değil"

İran, yaptırımlar altındayken ABD ile müzakare etmeyeceğini bildirerek, Washington'u Tahran ile dünya güçleri arasında 2015 yılında imzalanan anlaşmaya geri dönmeye çağırdı. 

İran Hükümet Sözcüsü Ali Rabiei, pazartesi günü yaptığı açıklamada, yaptırımların kaldırılmasının müzakerelerin sürdürülebilmesi için bir ön koşul olduğunu kaydetti. Rabiei, "Tüm yaptırımların kaldırılması, yapıcı bir diplomasiyi başlatmak için gerekli." dedi. 

Çin ve Rusya'dan gerginliğin azaltılması için çağrı

Çin Dışişleri Bakanlığı, kesin bir soruşturma yapılmadığı takdirde, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırı için birini suçlamanın "sorumsuzca" olacağını bildirdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, Pekin'in çatışmaların yoğunlaşmasına karşı olduğunu belirtti. Hua, "Tarafları, bölgesel gerginliği artıracak eylemlerden kaçınmaya çağırıyoruz." ifadesini kullandı. 

Benzer şekilde Kremlin de drone saldırılarına karşı verilecek hızlı bir tepkiye karşı uyardı. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, "Bütün ülkeleri, durumu daha da alevlendirebilecek adımlar atmaktan kaçınmaya ve durumun etkisini yumuşatmaya yardımcı olacak bir tutum sergilemeye davet ediyoruz." diye konuştu.

Kuveyt drone "ihlali"ni araştırıyor

Kuveyt, Suudi petrol tesislerinin hedef alındığı gün bir drone'un kendi hava sahasına girdiğini ve kraliyet sarayının üzerinden geçtiğine dair raporları inceliyor.

Medya raporları, Irak'tan Suudi Arabistan'ın doğusundaki petrol alanlarına ilerleyen bir drone'un, Kuveyt'in hava sahasına girmiş olabileceğini ileri sürdü. Kuveyt'in Al Rai gazetesinde yer alan bir haberde, küçük araba büyüklüğündeki insansız bir drone'un, ışıkları açılmadan ve uçup gitmeden önce sarayın üzerinde yaklaşık 250 metreye kadar alçaldığını bildirdi. Haberde, "Güvenlik görevlileri, Kuveyt sahil şeridinde uçarken görülen drone hakkında gerekli soruşturmayı başlattı." ifadesine yer verildi.

"Görüşme gündemimizde yok"

İran Dışişleri Bakanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda İran ve ABD başkanlarının arasında yapılacak bir görüşmenin, Tahran'ın gündeminde olmadığını bildirdi.

Sözcü Abbas Musevi, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, "Böyle bir görüşmeyi planlamadık. New York'ta böyle bir şeyin gerçekleşeceğini sanmıyorum." dedi.

Bağdad: ABD, saldırıda Irak topraklarının kullanıldığını düşünmüyor

Irak, Washington'ın Suudi petrol tesislerine yönelik saldırı için Irak topraklarının kullanıldığını düşünmediğini bildirdi. 

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi ile yaptığı telefon görüşmesinde, Irak hükümetinin topraklarının bu saldırıyı gerçekleştirmek için kullanılmadığına dair açıklamasını doğruladıklarını bildirdi. 

Irak Başbakanlık Basın Ofisi, yaptığı açıklamada, Mike Pompeo ve Adil Abdülmehdi'nin saldırıya ilişkin ortak istihbarat çalışması yapacağını ileri sürdü. Söz konusu açıklamada, "Başbakan, Irak'ın görevinin kendi güvenliğini ve istikrarını güvence altına altına almak, herhangi bir gerginlikten kaçınmak ve topraklarının herhangi bir komşu veya kardeş ülkeye karşı kullanılmasını önlemek olduğunu vurguladı." ifadesi kullanıldı.

Rusya: Suudi Arabistan saldırıları için İran'ı suçlamayın

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan'da petrol tesislerine düzenlenen saldırı konusundaki endişesini dile getirdi.

Bakanlık, hayati önem taşıyan altyapıya yönelik saldırıları veya küresel enerji kaynaklarına zarar verecek ve enerji fiyatlarını altüst edebilecek eylemleri kınadığını bildirdi. Fakat Moskova, saldırı için İran'ı suçlayan diğer ülkeleri uyardı ve İran'a yönelik askeri misilleme planlarının kabul edilemez olduğunu ifade etti.

Konferansta ABD-İran gerginliği!

Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenen Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının genel konferansında, ABD ile İran nükleer faaliyetler konusunda karşılıklı atıştı.

ABD Enerji Bakanı Rick Perry, Suudi Arabistan petrol tesislerine gerçekleştirilen saldırıdan sorumlu tuttuğu İran'a tepki gösterdi. Perry, Washington'ın İran'ın nükleer hırsından vazgeçmesi için hem diplomatik hem de ekonomik anlamda baskı uygulamaya devam edeceğini bildirdi.

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi, ABD yönetiminin sergilediği tutumun ve diğer ülkelere karşı izlediği ekonomik terörizmin kınanması ve reddedilmesi gerektiğini kaydetti.

ABD, geçen yıl İran ile dünya güçleri arasında imzalanan nükleer anlaşmadan çıkmış ve İslam cumhuriyetine yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.

ABD, Suudi Arabistan ile daha fazla istihbarat paylaşacak

ABD yetkilileri, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan'ın petrol üretimini yarıya indiren ve dünya petrol piyasalarını sarsan saldırının ardından, ABD'nin krallık ile istihbarat paylaşımını artırmayı düşündüğünü bildirdi.

İsmini vermek istemeyen yetkililer, istihbarat paylaşımının hangi boyutta olacağına ilişkin bilgi vermedi.

Yemen'deki savaş konusunda uzun süredir ihtiyatlı davranan ABD, İran destekli Husi isyancılarından gelecek tehditler için Riyad'la istihbarat paylaşımı konusunda seçici davranıyor.

Reuters: Suudi Arabistan Bahreyn boru hattını kapattı

Reuters haber ajansına konuşan iki kaynak, petrol tesislerine yapılan saldırının ardından, Suudi Arabistan'ın Bahreyn ham petrol boru hattını kapattığını belirtti. 

Saldırı, günlük petrol üretiminin 5.7 milyon varil azalmasına neden oldu. Kaynaklardan biri, Suudi Arabistan'ın petrol şirketi Aramco'dan Bahreyn'in petrol şirketi Bapco'ya günde 220 bin ila 230 bin varil petrol taşıyan boru hattının kapandığını söyledi.

Kaynaklara göre, boru hattının kapanmasının bir sonucu olarak Bapco, iki milyon varil Suudi ham petrolü getirmek için gemilerin güvenliğini sağlamaya çalışıyor.

"Suudi Aramco'nun halka arzı ertelenebilir"

Wall Street Journal'in konuyla ilgili bilgi sahibi olan kaynaklara dayandırdığı haberinde, petrol tesislerine gerçekleştirilen ve petrol üretiminin yüzde 50'sinin kesilmesine yol açan saldırının ardından, Suudi Arabistanlı yetkililerin Aramco'nun halka arzını ertelemeyi düşündükleri kaydedildi.

Suudi enerji yetkilileri ile Aramco yöneticilerinin, üretim tamamen normal seviyeye ulaşıncaya kadar, halka arzı yeniden programlamayı tartıştıkları ileri sürüldü. 

Halka arzla şirketin yüzde 5'inin satılarak 100 milyar dolar gelir elde edileceği tahmin ediliyor. Böylece şirketin deperi 2 trilyon dolara ulaşacak.

Trump, İran'ı sorguluyor!

ABD Başkanı Donald Trump, Suudi petrol tesislerine düzenlenen ve küresel petrol üretiminin yüzde 5'ini etkileyen saldırılarla hiçbir ilgisi olmadığını bildiren İran'ı üstü kapalı bir şekilde suçladı.

Trump, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, İran'ın ABD'ye ait bir İHA'yı (insansız hava aracı) düşürdüğünde bu İHA'nın kendi hava sahasında olduğunu iddia ettiğini hatırlattı. Trump, "Onlar, bu hikâyeye yalan olduğunu bile bile güçlü bir şekilde sarıldılar. Şimdi de Suudi Arabistan'daki saldırılarla hiçbir ilgileri olmadığını söylüyorlar. Göreceğiz..." ifadelerini kullandı.

Husiler'den Suudi Arabistan'a tehdit

Suudi petrol tesislerine düzenlenen saldırıyı üstlenen Husi isyancılar, daha fazla saldırı gerçekleştirmekle tehdit etti. 

Husi Askeri Sözcüsü Yahya Sarea, "Suudi rejimine, istediğimiz herhangi bir yere herhangi bir zamanda ulaşabileceğimizin garantisini veriyoruz." dedi.

Katar saldırıları kınadı

Katar Dışişleri Bakanı Abdurrahman Al Sani, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırıları kınadı ve bölgedeki çatışmaları sona erdirmek için çaba gösterilmesi gerektiğini bildirdi.

Al Sani, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Son zamanlarda özellikle Abkayk bölgesinde hayati önem taşıyan sivil tesislere yapılan saldırıları kınıyoruz. Bu savaşlar ve çatışmalar durmalı ve bölgede kolektif güvenliği sağlamak için çaba gösterilmeli." ifadelerini kullandı. 

BM: Petrol saldırısının arkasında kimin olduğu belli değil

Birleşmiş Milletler (BM) Özel Temsilcisi Martin Griffiths, BM Güvenlik Konseyine (BMGK) yaptığı açıklamada, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırının arkasında kimin olduğuna dair net bir bilginin olmadığını ve bu saldırıların bölgesel çatışma olasılığını artırdığını bildirdi.

Griffiths, "Saldırının arkasında kimin olduğu açıkça belli değil. Fakat Ensar Allah'ın (Husilerin resmi adı) saldırıyı üstlendiği gerçeği yeterince kötü. Son derece ciddi olan bu olay, bölgesel çatışma olasılığını artıyor." dedi. 

"Saldırılarda İran silahları kullanıldı"

Yemen'de Husi hareketiyle mücadele eden Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon, ilk bulgulara göre, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırının Yemen'den gelmediğini ve İran silahlarıyla düzenlendiğini bildirdi. 

Koalisyon Sözcüsü Turki el-Maliki, saldırıların başlatıldığı yeri tespit etmek amacıyla soruşturmanın devam ettiğini kaydetti.

Maliki, Riyad'da düzenlediği basın toplantısında, "İlk sonuçlar, silahların İran'a ait olduğunu gösteriyor. Saldırıların başlangıç noktasını belirlemek için çalışıyoruz. Saldırılar, Husi milislerinin iddia ettiği gibi Yemen'den gelmedi." dedi.

Umman'dan müzakere çağrısı

Umman Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Suudi petrol tesislerinin saldırıya uğramasından üzüntü duyulduğu ve gerginliği tırmandırmanın kimseye bir yararı olmayacağı ifade edildi.

Açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths'in, çatışmaları durdurmak için savaşan tarafları barış görüşmelerine çağırması istendi. Ayrıca, Umman'ın Yemen'de barışın sağlanması için destek vermeye hazır olduğu bildirildi.

Netanyahu: İyi hazırlandığımızı söyleyebilirim

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suudi petrol tesislerine düzenlenen saldırılar nedeniyle gelişebilecek ABD-İran çatışmasına çekilme ihtimaline karşı hazırlıklı olduklarını bildirdi.

Netanyahu, İsrail Ordu Radyosu'nda, İran'ın İsrail'i kışkırtmaya çalışıp çalışmayacağına yönelik soruya, "Ben güvenliğimize 360 derecede bakıyorum ve size iyi hazırlandığımızı söyleyebilirim." karşılığını verdi.

Hindistan, saldırıları "terör eylemi" olarak nitelendirdi

Hindistan, hafta sonu Suudi petrol tesislerine düzenlenen saldırıları "terör eylemi" olarak nitelendirdi.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Raviş Kumar, Hindistan'ın bütün biçimlerde ve tezahürlerde terörizme karşı koyma kararlığını vurguladı.

Suudi Arabistan, Irak'ın ardından Hindistan'ın en büyük ikinci petrol tedarikçisi.

Yemen'den saldırılara kınama!

Yemen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Muhsin Salih, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırıları kınadı ve İran'ın bölgedeki yıkıcı rolünü ve Yemen'i kendi operasyonlarını yürütmek için kullandığını ortaya çıkardıklarını bildirdi.

Salih, "Ekonomik güvenliğe yapılan bu saldırıyı kınıyor ve İran'ın kötü niyetli eylemlerini engellemek için krallıktaki kardeşlerimizin yanında duruyoruz." dedi.

"Bu, küresel enerji kaynaklarına saldırı"

ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Kelly Craft, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırıyı, "doğrudan küresel enerji kaynaklarına yapılan bir saldırı" olarak nitelendirdi. 

Craft, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) toplantısında, "ABD, Suudi dostlarımızın yanında durarak saldırıları en güçlü şekilde kınıyor." dedi. 

Ayrıca, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun "saldırıların Yemen'den geldiğine dair hiçbir kanıt bulunmadığına" ve "ortaya çıkan bilgilerin İran'ı işaret ettiğine" dair açıklamalarını hatırlattı.

Petrol fiyatlarında yüzde 19 artış!

Suudi Arabistan, cumartesi günü petrol tesislerine düzenlenen saldırıların etkisinden hızlı bir şekilde kurtulacağına dair güvence vermek istedi. 

Fakat bu, petrol fiyatlarının yüzde 19 artmasına engel olamadı. Söz konusu artış, petrol fiyatlarında bir gün içinde görülen en yüksek artış oldu.

Ruhani: Halk, saldırılara karşılık veriyor

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun "saldırıların İran silahları ile düzenlendiğini" açıklamasından saatler sonra, "Bu saldırılar, Yemen'e yasa dışı saldırıların bir sonucudur." dedi.

Ruhani, "Yemen halkı, kendisine saldırılara karşı meşru savunma hakkını kullanıyor. Saldırılar, yıllardır Yemen'e karşı gösterilen saldırganlığa verilen bir yanıt. Yemen için çözüm yolu siyasidir. Astana süreci, Yemen için model olabilir ve ülkede güvenlik sağlanması durumunda petrol de güvenli şekilde üretilir ve ihraç edilir." diye konuştu.

"Benzersiz saldırı"

ABD Savunma Bakanı Mark Esper, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırıların benzeri olmadığını ve ABD'nin müttefikleriyle birlikte İran tarafından baltalanan kurallara dayalı uluslararası düzeni savunmaya çalıştığını söyledi.

Esper, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, hafta sonu Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Irak Savunma Bakanı Necah el-Şamari ile görüştüğünü bildirdi.

Putin'den Suudi Arabistan'a Rus savunma sistemi teklifi!

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmelerin ardından, Rusya'nın saldırıya uğrayan Suudi Arabistan'a yardım etmek için hazır olduğunu açıkladı. Putin, ayrıca Rus savunma sistemlerinin alınmasını da teklif etti.

Putin, "Suudi Arabistan'ın kendisini koruması için destek vermeye hazırız. Suudi Arabistan'ın siyasi liderlerinin akıllıca bir karar vermesi yeterli olacaktır. İran, S-300 satın aldı. Türkiye, S-400 hava savunma sistemi aldı. Suudi Arabistan da kendi güvenliğini benzer bir adımla sağlayabilir." dedi. 

Putin, Suudi Arabistan'ın altyapısının Rus savunma sistemleri ile korunabileceğine dikkat çekti.

Trump: İran sorumlu gibi görünüyor

ABD Başkanı Donald Trump, "Suudi petrol tesislerine yapılan saldırılardan İran sorumlu gibi görünüyor." dedi.

Savaş istemediğini vurgulayan Trump, Beyaz Saray'dan yaptığı açıklamada, İran'ın sorumlu olduğuna dair kesin kanıtlar ortaya çıkana kadar missilleme seçeneklerine bakmadığını söyledi.

Trump, yine de saldırılara yanıt verilmesi gerekirse ABD'nin hazır olduğunu sözlerine ekledi.

Yorumlar (0)