Satrançta ortalık karıştı! "Hans Niemann 1000'den fazla oyunda hile yapmış olabilir"
Satranç dünyasını temelden sarsan bir iddiaya göre ABD’li genç satranç ustası Hans Niemann, bazıları para ödüllü olan pek çok çevrimiçi oyunda hile yaptı. Chess.com tarafından yayınlanan 72 sayfalık rapor, 19 yaşındaki Niemann'ın 2020'ye kadar "büyük olasılıkla 100'den fazla çevrimiçi oyunda yasadışı olarak yardım aldığını" öne sürdü. Niemann, geçen ay dünya şampiyonu Magnus Carlsen'i yenmiş ve bu durum ardından büyük bir şüpheye neden olmuştu.
Son dört yılda dünyanın ilk 50'si arasında yükseliş kaydeden Hans Niemann ile ilgili sahtekarlık şüpheleri, geçen ay dünya şampiyonu Magnus Carlsen'in iddiaları ile daha da güçlendi. Niemann, satranç motorlarının desteğini alarak geçmişte en az iki kez oyun kurallarını ihlal ettiğini itiraf etmesine karşın, son iddiaları şiddetle reddetti. Bir oyuncunun hamlelerinin süper bilgisayarlar tarafından tavsiye edilenlerle karşılaştırarak oyuncuların hilelerini tespit eden bir web site raporu, Niemann’ın hilelerine ilişkin veriye dayalı ikna edici ispatlar sundu.
Dünya şampiyonunu mağlup edince ortaya çıktı
Diğer yandan söz konusu skandal Eylül ayında, Niemann'ın ABD'nin Missouri eyaletinde bulunan St Louis şehrindeki 500 bin dolar ödüllü Sinquefield Kupası'nda siyah taşlarla oynarken Carlsen'i mağlup etmesiyle patlak verdi ve mevcut dünya şampiyonunun klasik masa üstü oyunlarda 53 maçlık yenilmezlik serisine son verdi. Şok edici mağlubiyet ve Carlsen'in geri çekilmesi, Niemann'ın hile yaptığına ilişkin iddia girdabını ateşledi.
Niemann'ın, Norveçli oyuncunun ne oynayacağını bir şekilde tahmin ettiğine dair açıklamasından tatmin olmayan Carlsen, neticeyi protesto ederek turnuvadan çekildi. Carlsen daha sonra rakibinin hile yaptığını ima ederek "Konuşursam başım büyük belaya girer" sözlerinin yer aldığı bir tweet attı.
İki hafta sonra Niemann ve Carlsen, çevrimiçi Julius Baer Nesil Kupası'nın altıncı turunda yeniden bir araya geldiklerinde ve dünyanın bir numarası yalnızca bir hamle yaptıktan sonra sansasyonel bir biçimde geri çekildiğinde tartışma daha da büyüdü.
Carlsen sonunda bir hafta sonra yaptığı bir açıklamayla şifreli imalarını netleştirdi ve "geçmişte birçok kez hile yapan insanlara karşı oynamak istemediğini" ve Niemann'ın "itiraf ettiğinden daha çok hile yaptığına" inandığını aktardı.
Carlsen, “Niemann, 2022 Sinquefield Kupası'na son anda davet edildiğinde, etkinlikten ilk başta çekilmeyi düşündüm. Daha sonra oynamayı seçtim. Niemann’ın kamuoyu önünde itiraf ettiğinden daha çok ve daha yakın zamanda hile yaptığını düşünüyorum. Onun sahadaki gelişimi olağan dışıydı ve Sinquefield Kupası'ndaki oyunumuz süresince gergin olmadığı ve hatta kritik pozisyonlarda tamamen oyuna konsantre olmadığını fark ettim” sözlerini kullandı.
Ayrıca söz konusu rapor, Carlsen'in Niemann'ın dünya sıralamasında alışılmadık seviyede hızlı tırmanışına yönelik sahtekarlık iddialarını destekledi.
Raporda, “Çevrimiçi oyununun haricinde Hans, modern tarihin klasik (over the board) satrançta en hızlı yükselen oyuncusu. Tamamen reytinge bakıldığı zaman Hans, bu en iyi genç oyuncular grubunun üyesi olarak sınıflandırılmalıdır. Hans'ın yetenekli bir oyuncu olduğundan şüphemiz olmasa bile çevrimiçi sonuçlarının istatistiksel olarak olağan dışı olduğunu bildiriyoruz” sözlerini kullandı.
İddiaları reddetti
Diğer yandan Niemann, Sinquefield Kupası'nda Carlsen'i kazanmasından 1 gün sonra geçmişte sadece iki kez hile yaptığını söyleyerek, son yıllarda herhangi bir noktada bir yanlış yapmadığını ifade etti.
Satranç Federasyonu soruşturma başlatacak
Niemann, "Rastgele oyunlarda hile yaptım ve şu ana kadar hayatımın en büyük tek hatası oldu. Bundan utanıyorum. Dünyaya bunu itiraf ediyorum bu yüzden söylentiler istemiyorum. Ben hiçbir oyunda hile yapmadım. 12 yaşım haricinde hiçbir turnuvada para ödülü için hile yapmadım” açıklamasını yaptı.
Satranç sporunun uluslararası yönetim organı Dünya Satranç Federasyonu (FIDE) ise Niemann ile ilgili iddiaları incelemek amacıyla kendi komisyonunu toplayacağını söyledi.
