Salgın bahane vergi şahane! Kolombiyalılar, vergi reformuna karşı "savaşıyor"

Kolombiya halkı, günlerdir vergi reformunun iptal edilmesi için sokaklarda. Başta eylem olarak başlayan gösteriler, şu anda savaş meydanlarını aratmayacak duruma geldi.



Başkentteki ünlü Bolivar Meydanı’nda yürüyen halk, ellerinde döviz pankartları ile şarkılar söyleyerek hükümet ve reform karşıtı eylemlere başlamıştı. Fakat eylem sırasında bazı aşırı grupların Ulusal Kongre Binası’na taşla saldırması, halk ve kolluk kuvvetleri arasındaki gerilimi alevlendirdi.



Kolombiya polisi toplumsal müdahale birimi (ESMAD), göstericilere karşı tazyikli su ve biber gazı ile önlem almaya başladı. 



Medellin de ayaklandı

Bolivar Meydanı’ndaki eylemcilerin polisin sert müdahalesine maruz kalması üzerine Medellin halkı da ayaklandı. Ülkenin ikinci en büyük şehri konumunda olan Medellin’in sokakları, üniversite öğrencileri ile dolup taştı. Halkın, vergi reformuna ve hükümete karşı olan protestolarına, vefat edenler ve yaralılar için polise verilen tepkiler de karıştı.



Cali’deki gösterilerde yollar kapatıldı

Ülkedeki eylemler yayılmaya devam ederken Cali şehir merkezindeki pek çok yol, eylemciler tarafından trafiğe kapatıldı. Bu şehirdeki gösteriler, diğer şehirlerden farklı olarak “barışçıl” şekilde ilerliyor.



Öte yandan Cali belediye Başkanı, şehirdeki ilaç ve gıda sıkıntısına dikkat çekerek göstericilerden yolları kamyonlara açmalarını istedi. Kolombiya Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalarda da ilaç ve gıda taşıyan araçlara müdahale edilmemesi ve yollarının kesilmemesi istendi.



Ülkedeki Baranquilla, Valle de Cauca ve Cartagena dahil olmak üzere hemen her şehrinde eylemler devam ediyor. Halk, sokağa çıkma yasağına uymuyor.



İnsan Hakları Komisyonu, Kolombiya polisini kınadı



Amerika İnsan Hakları Komisyonu ise Kolombiya’daki olayları yakından takip ettiklerini ve polisin, halka karşı aşırı güç kullandığını ifade etti. Komisyon, Kolombiya polisini kınadı.



Ölen sayısı 89 olabilir



Kolombiya Ombudsman Ofisi, eylemlerin başlangıcından itibaren aldıkları vefat haberlerinin, medyaya yansıdığı gibi 24 değil 89 olduğunu açıkladı. Kolombiya polisi, eylemlerin başlangıcından bu yana yaklaşık 500 sivili gözaltına aldı.



Hükümet, reformu geri çekecek

Devlet Başkanı Ivan Duque, STK’lar ile görüşmeye hazır olduklarını dile getirdi. Ayrıca Duque, 2 Mayıs 2021’de yaptığı basın açıklamasında reformu geri çekmeyi düşündüklerini açıklamıştı. 



Protestocular, Covid-19 yükünden de şikayetçi 



Kolombiya protestocuları, Covid-19'un ülkedeki boyutunun halka yüklenmesinden şikayetçi. Hükümet, artan vakaların sebebinin halkın kurallara uymaması ve protestoların devam etmesi olduğunu belirtiyor. 



Kabul edilen ve sonrasında olayların çıkmasının ardından hemen iptal edilen vergi reformu paketinin içerisinde Covid-19 salgınını kontrol altına almak amacıyla uygulanacak maddelerin bulunduğunu fakat protestocular yüzünden maddelerin uygulanamadığını belirten hükümet, salgına karşı sosyal yardımların devam etmemesini de protestoculara bağlıyor.



Kolombiya Hükümeti, halka sosyal destek vermek ve maddi kaynakları sağlamak amacıyla bu reformun uygulanması gerektiğini savunurken muhalefet partileri de reforma itiraz edenler arasında yer alıyor.



Salgın bahane, vergi şahane!



Kolombiya Hükümeti, salgın için gerçekleştirilmesi istenen vergi reformu ve sosyal yardım paketi hakkında yaptığı açıklamalarda 6 milyar dolarlık ek gelir elde etmeyi amaçladıklarını aktarmıştı. Bu vergi reformu kanununa göre 663 dolar ve üzerinde maaş alanlardan ek gelir vergisi alınacak ve bu şekilde gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 2’si olan 6 milyar dolarlık ek gelir elde edilecekti.



Yasa ile birlikte, vergi tahsilatının geniş bir çevreye aktarılarak ülke borçlarının artması ve Kolombiya’nın uluslararası alandaki puanının düşmesinin önüne geçilmek isteniyor.



Sendikalar da reforma karşı



Ülkedeki sendikalar, KDV oranının artırılması sonucu orta sınıfın ekonomik durumunun daha da zorlaşmasından ve temel ihtiyaç olan doğal gaz, elektrik ve suya ulaşımın aksamasından dolayı vergi reformuna karşı çıkıyor.



Binlerce vergi karşıtı Kolombiyalı, ülkenin sokaklarında haklarını aramak için çabalıyor.



Duraklar ve iş yerleri zarar gördü

Ülkedeki eylemler sırasında aşırıya kaçan bazı protestocular, duraklara, bankalara ve iş yerlerine zarar verdiler ve dükkanları yağmaladılar. Ülkede büyük çaplı maddi hasar oluşurken polisin yetersiz kaldığı bazı anlar oldu. Bu anlar için ise ordudan yardım istendi. Protesto sokaklarına giden askerler, eylemcilere karşı aşırı güç kullanımında bulundu. 



“Yıllardır biriken öfkenin patlaması”

Türk haber ajanslarının Kolombiya’da yaptığı röportajlar sırasında kameralara yansıyan görüntüler ve halktan kişilerin konuşmaları aktarılmaya devam ediyor. Kolombiyalı üniversite öğrencisi Jeison Durango isimli bir protestocu, olaylar hakkında şu şekilde konuşuyor: “Ülkede özellikle son dönemlerde sosyal ve ekonomik anlamda eşitsizlikler ve haksızlıklar çok arttı. Çok şey yaşandı ama değişiklik olmadı. Kolombiyalılar artık oldukça yorgun. Bu gösteriler de yıllardır biriken öfkenin patlaması. Bu ülkeye huzur gelene kadar sokaklardan ayrılmayacağız.”



Protestoculardan Natalia Orozco Perez isimli bir kişi ise şu şekilde konuşuyor: “Kolombiya’nın sahip olduğu doğal ve tarihi güzellikleri almak istiyorlar. Küçük kardeşimin adil bir ülkede yaşaması için buradayım. Kolombiyalılar, daha iyi bir gelecek için buradalar ve ülkelerine sahip çıkıyorlar.”



“Özel üniversiteler çok pahalı”

Protestocu Luisa Echeverry, “Hükümet, halkı yalan ve korkular ile aldatmak istiyor. Hükümet, her şeyin yolunda olduğunu söylüyor ama ülkeyi bitirmeyi amaçlayan yasaları onaylıyorlar ve bizim de onaylamamızı istiyorlar. Kolombiya halkının yaklaşık yarısı yoksulluk içinde yaşıyor. Devlet okullarında eğitim çok kalitesiz ama özel okullar da çok pahalı. Grevimizin ne kadar süreceğini bilemeyiz ama halk uyandı.”