Ruhani'den net mesaj! Bugün son gün

İran Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron telefonda görüştü. Görüşmede nükleer anlaşma ele alındı. 

Ruhani, Fransız mevkidaşı Macron'a, ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra yaptırımlara rağmen anlaşmanın korunması amacıyla İran'ın 14 ay 'stratejik sabır' gösterdiğini aktardı. Tahran'ın anlaşmanın korunması için nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurma kararı aldığını bildirdi.

ABD'nin İran'a yönelik yaptırım ve ekonomik baskılarını 'terör eylemi' ve 'ekonomik savaş' olarak değerlendiren Ruhani, "Bu ekonomik savaşın devamı bölgede ve dünyada yeni tehditler ortaya çıkarabilir." dedi.

Ruhani, ülkesine yönelik tüm yaptırımların durdurulması gerektiğine dikkat çekerek, "Tüm yaptırımların durdurulması İran ile P5+1 (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa ve Almanya) arasında yeni bir hareketin başlangıcı olabilir." diye konuştu.

"Avrupa Birliği, nükleer anlaşmanın korunmasını istiyor"

Emmanuel Macron, ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesine başından beri karşı olduklarını belirterek, "Avrupa Birliği, nükleer anlaşmanın korunmasını istiyor ve bunun için çaba gösteriyor. Avrupa'nın, ABD yaptırımlarını etkisiz kılmak için ortaya koyduğu çabaların yetersiz olduğunu kabul ediyorum ancak bunu telafi etmek için elimizden geleni yapacağız." dedi. 

Durumu kontrol altında tutmak ve nükleer anlaşmayı korumak için yeni planlar ve önlemler gerektiğini kaydeden Macron, anlaşmanın sona ermesinin herkes için başarısızlık ve üzücü olacağını belirtti. 

İran'ın tanıdığı süre bugün doluyor

İran Cumhurbaşkanı Ruhani, ABD'nin yaptırımlarına karşılık 8 Mayıs'ta ülkesinin nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azalttığını ve anlaşmanın taraflarına İran'ın çıkarlarını koruyacak önlemler alması için 60 gün süre tanıdıklarını açıklamıştı. İran'ın tanıdığı süre bugün doluyor. İran hükümetinin bugün uranyum zenginleştirme oranını yüzde 5'e çıkaracağı tahmin ediliyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP), Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme olanağı sağlıyor.

İran, nükleer anlaşma metninde, 'yaptırımların geri getirilmesi durumunda ya da taraflardan birinin anlaşmadaki sorumluluklarını yerine getirmemesi halinde İran'ın nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerini tamamen ya da kısmen durdurabileceğini' ifade eden 26 ve 36'ncı maddeyi esas aldığını bildiriyor.

ABD yönetimi, nükleer anlaşmadan Mayıs 2018'de tek taraflı çekilmiş, İran'a yönelik yaptırımları geri getirmişti.

Washington'un anlaşmadan çekilmesinin ardından Almanya, İngiltere ve Fransa, Tahran yönetimini nükleer anlaşmada tutmayı amaçlamış, İran ile ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD'nin yaptırımlarından korumak için INSTEX adlı özel bir ödeme mekanizması kurmuştu.

İran, sadece ilaç ve gıda ticaretini kapsayan INSTEX'in petrol ticaretine de olanak sağlaması gerektiğini ifade ediyor.