Ruble kullanamayan Ruslar çözümü kriptoda buldu

Rusya-Ukrayna arasında yaklaşık bir aydır devam eden savaşta pek çok marka ve ülkeden ekonomik yaptırıma maruz kalan Rusya, rublede büyük kayıplar yaşadı. Avrupa ve ABD bankalarıyla ilişiği kesilen ülkede halk, hızla değer kaybeden para birimi sebebiyle alışveriş yapamaz hale geldi. İthalat konusunda büyük zorluklar yaşayan ve artık temel gıda ürünleri ve ihtiyaçlarını bile karşılayamayacak konuma gelen Rus halkı, çareyi kriptolara başvurmakta buldu.

Rus halkı bitcionlere yöneliyor

İşlem hacmi açıcından dünyanın en büyük kripto para borsalarından birine yönelen Rus halkı, özellikle bitcoine yönelmiş durumda. 23 Şubat’ta yani savaşın hemen öncesinde borsa üzerinde Rus rublesiyle satış yapılırken hacmi 100 bitcoin olan para biriminde büyük yükseliş yaşanıyor. 24 Şubat günü yüzde 330’luk artış yakalayarak 430 bitcoine çıkan işlem hacmi 7 Mart 2022 tarihinde ise 500 BTC’ye (bitcoin) yükselmiş durumda. “Sabit coin” olarak bilinen tether ise ruble ile işlem kabul edilen kripto para birimleri arasında. 23 Şubat ila 28 Şubat arasında değeri yüzde 400 artan tether ise şu anda 35 milyon dolarlık bir hacme sahip.

Rusların kripto varlıkları ne kadar?

Tüm bu verilere bakıldığında akla gelen soru ise Rusların kripto verilerinin ne kadar olduğu oluyor. Rusya Merkez Bankası tarafından yayınlanan tahmin raporuna göre halkın kripto para borsalarında senelik işlem hacmi 15 milyar dolar civarında. Ancak konunun bazı uzmanları, Rusların sahip oldukları toplam kripto varlıkların 200 milyar dolar düzeyinde bulunduğunu ifade ediyor. Savaş öncesinde kripto paraların ülkede tamamen yasaklanmasını gündeme getiren ve bu konuda bir kanun taslağı hazırlamak isteyen Moskova yönetimi, savaş ve beraberinde gelen küresel ekonomik yaptırımların ardından kripto borsasını bir tür çıkış yolu olarak görmeye başladı. Bu konuda ılımlı yorumlarda bulunan Moskova, kapılarını açık bıraktı. 



Kripto sektörüne yönelik adımlar atılacak

Ülkenin en büyük bankası Sberbank’a dijital finans varlıklarının takas ve ihraç edilmesi konusunda lisans verildi. Rus hükümeti, ülkede bir dönem kripto madenciliği yapanlara yönelik cezalar getirilmesini talep ederken artık bu da tersine döndü ve madencilik yapanlara yasak ile ceza getirilmeyeceği dile getirildi. Hükümet kanadı, bu sektörün ülkede geliştirilmesi konusunda mevzuatlar hazırlamaya başladı. Rusya’da uygulamada olan sermaye kontrolleri sebebiyle vatandaşların yurt dışına döviz göndermesi yasak. Ancak kripto para borsaları üzerinden yapılan gönderimlerde şu anda herhangi bir kısıtlama bulunmuyor. 

Batılı ülkeler bu konuda da kısıtlama istiyor

Öte yandan Batılı ülkeler, Rusların kripto para borsalarındaki işlemleri konusunda da kısıtlama getirmek istiyor. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, dün bir açıklama yaparak kripto paraların, Rusya’ya uygulanan yaptırımları deldiğini ve bu sebeple bir düzenleme getirilmesi gerektiğini belirtti. Ancak Rusya’da en yaygın biçimde kullanılan bir kripto para borsası, “Yaptırımlar, kripto paraların felsefesine aykırıdır.” diyerek Rusya’daki vatandaşların kripto varlıkları ve işlemlerine yönelik herhangi bir yaptırım uygulanamayacağını kaydetti. 

Kripto paralarla ambargolar aşılabilir

Moskova Finans Üniversitesi Sosyo-Ekonomik Araştırma Enstitüsü Direktörü Aleksey Zubyets ise konuyla ilgili açıklamalarda bulunarak şunları ifade etti: “Ülkemizde kripto paralara yönelik talep büyük oranda arttı ve ilerleyen zamanlarda daha da artacak. Rus rublesindeki değer kaybı, halkın kripto paraya yönelmesine sebep oluyor. Sanal para birimlerine yönelimin bir diğer sebebi ise yurt dışına rahatlıkla para gönderebilmek ya da yurt dışından rahatlıkla para alabilmek. Avrupa Birliği ve ABD tarafından ilan edilen ekonomik savaş karşısında ambargoları aşabilecek tek araç belki de kripto paralar olacak. Türkiye’de kabul edilen Mir sistemi ve Çin ile yuan kullanımı gibi çeşitli alternatifler de Rusya hükümeti tarafından geliştiriliyor. Küresel çaplı yeni bir finansal ödeme sistemi oluşturuluyor. Bu, gerçek paraların yanı sıra kripto para birimlerini de içerecek bir sistem olacak. Bu sebeple kripto paraların Rus pazarındaki değeri hızla artacak.”



Ekonomik savaşta kripto paraların rolü artıyor

Zubyets, sözlerine şu cümlelerle devam etti: “Rus yetkililer Ukrayna’ya karşı askeri operasyon başlatırken bu denli fazla yaptırımla karşı karşıya kalacaklarını tahmin etmediler. Şimdi ise Rusya Merkez Bankası ile diğer Rus bankalar, uluslararası ödemelerini yapabilmek için kendi başlarına bazı planlamalar yapmak ve yeni yollar bulmak zorundalar. Bundan 10 sene kadar önce icat edilmesi gereken ve Rus varlıklarının engellenmesini önleyecek araçlar şu anda icat edilmeye çalışılıyor. Ne yazık ki o zaman yapılmadılar. Bu işlemler 10 sene önce yapılmış olsaydı alternatif ödeme sistemleri da dahil olmak üzere pek çok kaybı yaşamamış olurduk. Son 10-15 senede kaybettiğimiz zamanın bedelini bugün çok büyük şekilde ödüyoruz. Rusya, kaybolan zamanını telafi etmek için çalışmalar yürütmeli. Yakın gelecekte Rusya’da kripto para sirkülasyonu daha geniş olacak ve bu paralar, ülkemizdeki finansal sistemin istikrarını yeniden sağlamak ve ekonomimizi yeniden yapılandırmak konusunda etkin rol oynayacak.”

“Mevcut ekonomik durum uzun seneler sürebilir”

“Rus yetkililer kripto paraları daha önce tamamen yasaklamak için bazı oturumlar düzenlediler ancak bu para birimlerine karşı şimdi daha farklı yaklaşımlar benimseniyor. Şu anki ambargolar ve beraberinde gelen ekonomik durum ise daha uzun seneler sürecek gibi görünüyor. Finans dünyası bir daha asla 6 ay ya da bir sene önceki durumuna dönmeyebilir. Yalnız Çin-Rusya bloku için değiş pek çok farklı ekonomik ve finansal blok için bu geçerli. Ekonomi dünyasındaki mücadeleler artık daha keskin hale gelecek ve belki de hayatımızda kalıcı fenomenler olacaklar. Bir zamanlar kripto paralara karşı çıkan yetkililerin artık bu sanal para birimlerine alışmaya başlaması gibi Rus vatandaşları ve küresel topluluklar da bu duruma şimdiden alışmaya başlamalılar. Tüm bu koşullar altında kripto paraların rolü de büyük oranda değişecek.”

“Finans artık evrensel bir mücadele”

“Şu anlaşılmalıdır ki uluslararası finans, artık herkesin herkese karşı olduğu evrensel bir mücadele boyutuna geçiyor. Bu mücadele zaman zaman keskinleşecek ve bu da sanal paraların gelecekte çok daha yaygın olmasına sebep olacak. Kriptoların geleceği oldukça büyük. Şu anda asıl düşünülmesi gereken, kripto paraların dolaşım sisteminin Rusya’da nasıl kurulacağı. Bunu da önümüzdeki birkaç ay belki de birkaç sene içerisinde net olarak göreceğiz.”