Papa, Uygur Türklerini 'zulüm altındaki halklar' arasında saydı

Katolik Kilisesi lideri Papa Francesco, Çin'deki Müslüman Uygur Türklerinin durumuna ilk defa değinerek Uygurları 'zulüm altındaki halklar' arasında saydı. Çin, bu tanımlama için 'asılsız' diyerek Papa'ya tepki gösterdi.

Papa'nın sözleri, önümüzdeki hafta yayımlanacak olan "Hayal Edelim: Daha İyi Bir Geleceğe Giden Yol" adlı kitapta yer alıyor.

İlk kez Uygurlara değindi

İngiliz gazeteci-yazar Austen Ivereigh tarafından Papa ile yapılan röportajlardan oluşan kitap, koronavirüs salgını ardından daha adil bir dünya kurma yolları üzerine eğiliyor.

İtalyan ve dünya basınında kitaptan yapılan alıntılara göre, Papa Francesco kitapta, dünya çapında dini azınlıkların maruz kaldığı baskılardan bahsettiği bölümde, Müslüman Uygur Türklerine de değindi ve şu ifadelere yer verdi:

"Zulüm altındaki toplumları sık sık düşünüyorum: Arakanlı Müslümanlar, zavallı Uygurlar, Yezidiler... IŞİD'in onlara yaptığı gerçekten vahşetti. Ya da Mısır'da, Pakistan'da kilisede dua ederken patlayan bombalarla yaşamını yitiren Hristiyanlar..."

Papa daha önce Arakanlı Müslümanlar ve Yezidilerin durumuna birçok kez değinse de, Uygurlardan açık bir biçimde bahsetmemişti.

Vatikan'a yakın kaynaklar Papa'nın bu düşüncesini, Vatikan-Çin ilişkilerinin hassasiyetiyle açıklıyordu.

Çin'den yanıt gecikmedi

Papa'nın Müslüman Uygur Türklerinin zulüm altında olduğunu belirttiği ortaya çıkınca, Çin'den hızla bir şekilde yanıt geldi.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, "Papa Francesco'nun Uygurlarla ilgili sözleri tamamen yanlıştır." dedi. Zhao, Çin'in 'etnik azınlıkların haklarını yasalara uygun şekilde koruduğunu' söyledi.

Vatikan-Çin ilişkileri, 1951 tarihinden bu yana kopuk olan diplomatik bağların 2018'de bir anlaşmayla yeniden tesis edilmesiyle kritik bir döneme girmişti.

Eylül 2018'de imzalanan 2 yıllık sözleşmede, Çin'de Katolik din adamlarının atanmasıyla ilgili hükümler bulunuyor. Bu geçici anlaşmanın süresinin dolması sebebiyle son aylarda Vatikan-Çin arasında temas trafiği hızlanmış ve geçtiğimiz ay anlaşma 2 yıl süreyle uzatılmıştı. Pompeo, Vatikan'ı bu konuda eleştirmişti.

Eylül ayı sonunda Vatikan'ı da kapsayan bir Avrupa turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Çin'le yapılan söz konusu anlaşmayı sert şekilde eleştirmişti.

Mike Pompeo, Çin'in 'Uygurlu Müslümanlar, Tibetli Budistler ve Katolikler' gibi birçok dini gruba baskı uyguladığı nedeniyle Vatikan'ın 'cesur' bir duruş sergilemesi gerektiğini söylemişti.

Pompeo'nun bu çıkışı, ziyaretin gergin geçmesine sebep olmuş, Papa kendisini kabul etmemiş, Vatikan yetkilileri de 'şaşkınlıklarını' belirtmişti.