Nükleer silahlanma yeniden zirvede

Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları, nükleer silah kullanma ihtimalinin son yıllarda görülen silahlanma yarışı ve kürese güçler arasındaki rekabetin artmasıyla İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki en riskli sürece girdiğini belirtiyorlar. Dünyadaki nükleer silahların yüzde 92’si Rusya ve ABD’de bulunuyor.

BM Silahsızlandırma Araştırmaları Enstitüsü (UNIDIR) Direktörü Renata Dwan tarafından yapılan açıklamaya göre, nükleer silahların kullanılma riski, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yüksek seviyede bulunuyor. Nükleer silah sahibi tüm devletlerin meseleyi çok ciddiye alması gerektiğini savunan Dwan, yeni savaş türlerinin ortaya çıkmasının geleneksel silah kontrol düzenlemelerini geçersiz kıldığını açıkladı.

DÜNYADAKİ EN BÜYÜK CAYDIRICI GÜÇ

Nükleer silahlar, dünyadaki en büyük caydırıcı güç olarak görülüyor. Bu silahların yüz binlerce kişiyi öldürme, bir kenti yok etme ve uzun süreli etkileriyle gelecek nesillerin hayatlarını ve çevreyi tehlikeye atma özelliği bulunuyor. Örneğin İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD’nin 6 ve 9 Ağustos 1945’te Japonya’nın Hiroşima ve Nagazaki kentlerine atom bombası atması ile 200 bin insan hayatını kaybetti. Bu saldırılar, tarihteki ilk ve tek nükleer silah kullanımı olarak gösteriliyor.

Dünyada artan silahlanma yarışı ve ABD’nin Rusya ve Çin ile yaşadığı gerginlikler, birçok uzmana göre nükleer silahların bir kez daha kullanılması ihtimalini düşündürüyor. Ortadan kaldırılması için birçok çalışma yürütülmesine rağmen, nükleer silahlara sahip olan 9 ülke var. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından yayımlanan ‘SIPRI Yıllık 2018’ raporunda, Rusya, ABD, Fransa, Birleşik Krallık, Hindistan, Çin, İsrail, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail’in yaklaşık 14 bin 465 nükleer silaha sahip olduğu ifade ediliyor.

ABD VE RUSYA’DAN NÜKLEER DENEMELER

Dünyadaki toplam nükleer silah başlığı sayısının yüzde 92’sini ABD ve Rusya elinde tutuyor. ABD yönetimi, günümüzde yaklaşık 6 bin 450 nükleer başlığa sahip. ABD, 16 Temmuz 1945’de ilk nükleer denemesini ‘Trinity’ adıyla New Mexico’da gerçekleştirdi.

ABD, 1945 ile 1992 yılları arasında toplam bin 54 nükleer test gerçekleştirdi ve Trinity’nin 500 katı gücündeki ilk hidrojen bombası denemesini 1 Kasım 1952’de yaptı. Ayrıca, bazı NATO üyesi ülkelerde de nükleer silah konuşlandırdığı düşünülüyor. ABD’nin 1984 yılına kadar Kanada’da, 1991 yılına kadar Güney Kore’de, 1992 yılına kadar Birleşik Krallık’ta ve 2001 yılına kadar Yunanistan’da nükleer silah bulundurduğu biliniyor.

Sovyetler Birliği’nin mirasçısı Rusya’da ise günümüzde yaklaşık 6 bin 850 nükleer silah başlığının mevcut olduğu tahmin ediliyor. SSCB, ilk nükleer denemesini 29 Ağustos 1949’da Kazakistan’ın Semipalatinsk şehrinde gerçekleştirdi ve ilk hidrojen bombasını 22 Kasım 1955’te yaptı.

FRANSA’DA 300 NÜKLEER BAŞLIK MEVCUT

Fransa’da yaklaşık 300 adet nükleer başlık bulunduğu belirtiliyor. İlk nükleer denemesini 13 Şubat 1960’ta yapan Fransa, 1996 yılına kadar 210 ayrı test gerçekleştirdi ve 24 Ağustos 1968’de hidrojen bombası elde etti.

İngiltere, nükleer cephanesini ‘Trident’ olarak adlandırıyor. İlk nükleer denemesini 3 Ekim 1952’de gerçekleştiren ülke, 8 Kasım 1957’de hidrojen bombası elde etti. İngiltere’de yaklaşık 215 adet nükleer silah başlığı mevcut.

ASYA’DA NÜKLEER SİLAHLANMA NE DURUMDA?

ABD ile küresel alanda rekabet eden Çin, nükleer silahlanmasını artırıyor. Aynı zamanda, uzun yıllardır aralarında gerilim yaşanan Hindistan ile Pakistan da nükleer silahlanmasını artırıyor

Çin, 16 Ekim 1964’te ilk denemesini başarıyla gerçekleştirdi ve 1996 yılına kadar 45 nükleer test yaptı. Ülkenin şu anda 280 adet nükleer silah başlığına sahip olduğu düşünülüyor.

Hindistan ilk nükleer testini 18 Mayıs 1974’te gerçekleştirirken, Pakistan ise ilk nükleer testini 28 Mayıs 1998’de yaptı.

Nükleer silahlanma yarışındaki iki ülkeden Hindistan'ın 130-140, Pakistan'ın ise 140-150 arasında nükleer başlığa sahip olduğu tahmin ediliyor.

Kuzey Kore, Asya'da nükleer silahlanma yarışına daha sonra dahil olan ülkeler arasında yer alıyor. 9 Ekim 2006’da ilk nükleer denemesini yer altında gerçekleştirdiğini açıklayan Kuzey Kore'nin “başarılı” olarak addedilen düşük güçteki testi Rusya tarafından da doğrulandı.

10 ila 20 nükleer silaha sahip olduğu düşünülen Kuzey Kore'nin 25 Mayıs 2009 tarihindeki ikinci nükleer denemesi Rusya, ABD ve Güney Kore’ye göre başarılı ve ilk denemeye göre daha güçlü gerçekleştirildi.

İSRAİL’DE DE NÜKLEER SİLAH VAR

İsrail, nükleer silahlara sahip olup olmadığı konusunda hiçbir zaman resmi bir açıklama yapmadı ancak ülkenin yaklaşık 80 adet nükleer silah başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor. Uluslararası toplum, İsrail’in nükleer silaha sahip olduğundan emin gibi görünüyor.