Nükleer anlaşmadan çekilme teklifi İran Meclisi'nde!

İran Meclisi'nin resmi haber sitesi ICANA, İran'ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'ndan (NPT) çekilmesi için bir teklifin meclise getirildiğini duyurdu. Açıklamada konunun mecliste tartışılması için gereken sayıda vekilin imzasının toplandığı belirtildi.

Yapılan açıklamada meclisin teklifi ne zaman oylayacağı açıklanmadı. İran Meclisi'nin masaya yatırdığı bir konunun kanunlaşabilmesi için teklifin önce meclisten geçmesi, ardından Muhafızlar Konseyi tarafından onaylanması gerekiyor.

Teklif her iki aşamayı da onaylanarak geçse bile İran'da nükleer politika konusundaki kararları ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney veriyor.

Zarif, "Çekilebiliriz" demişti

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada eğer Avrupalı devletler 2015 yılında imzalanan bir nükleer anlaşma için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) başvurursa İran'ın NPT'den çekilebileceğini söylemişti. 

1968 yılında imzalanan NPT, Soğuk Savaş döneminden bu yana küresel nükleer silahlanma kontrolü konusunda temel niteliğinde bir anlaşma özelliğiyle biliniyor. İran, ayrıca 2015 yılında ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya'yla Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) isimli bir nükleer anlaşma imzalamıştı. 

Anlaşma neden bozuldu?

Bu anlaşmaya göre İran'ın yerine getirmesi gereken yükümlülükleri bulunuyor, karşılığında ise ülkeye uygulanan yaptırımlar hafifletiliyordu. Ancak Donald Trump'ın başkan seçilmesinin ardından ABD, 2018 yılında anlaşmadan çekildi. ABD'nin anlaşmadan çekilmesi üzerine İran, nükleer yükümlülüklerini adım adım bırakmaya başlayacağını açıkladı.

ABD'nin 3 Ocak'ta İranlı general Kasım Süleymani'yi öldürmesinin ardından anlaşmayı tamamıyla rafa kaldırdığını açıklayan İran'a anlaşmanın tarafları olan Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya, anlaşma çerçevesinde oluşturulan İhtilaf Çözüm Mekanizması'nı devreye sokarak BMGK'ya taşıyabileceğini açıklamıştı.