İsrail Başbakanı Netanyahu, hapis cezasıyla karşı karşıya!

17 Eylül'de İsrail meclisi olan Knesset seçimlerinde çoğunluğu elde edemeyen İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, 3. kez hükümet kurma girişiminin de başarısızlıkla sonuçlanmasından sadece 1 gün sonra çok büyük bir sorunla karşı karşıya. Hakkında yolsuzluk ve rüşvet soruşturması açılan Netanyahu, büyük bir siyasi çıkmazın içinde.

Netanyahu "darbe girişimi" dedi

Hakkında açılan soruşturmalar için "darbe girişimi" ifadelerini kullanan Netanyahu, kendisinin atadığı başsavcı Avichai Mandelblit tarafından incelenecek. 2009'dan beri iktidarda olan ve en uzun süre görev yaparak ülkesinin tarihine geçen İsrail Başbakanı hakkında başlatılan soruşturma, ülkede görevde olan bir başbakan hakkında ilk kez soruşturma açılmasıyla dikkat çekiyor.

"Cadı avı" kalıbı Trump'ı andırıyor

İsrail Başbakanı Netanyahu

Soruşturmalar için "darbe girişimi" benzetmesi yapan Netanyahu, aynı zamanda soruşturmalar için "siyasi bir cadı avı" diyerek en yakın müttefiki olan ABD Başkanı Donald Trump'ın kendisi hakkında başlatılan azil soruşturması için söylediği "cadı avı" kalıbına benzer bir tavır sergiliyor.

Soruşturma, rakiplerini güçlendirebilir

İsrail Başbakanı Netanyahu, hakkında başlatılan 3 soruşturma yüzünden istifa etmek zorunda değil, fakat Nisan ayından beri 2 seçimde karşısına çıkan rakiplerinin haftalar içinde açıklanması muhtemel gözüken 3. bir seçimde elleri oldukça kuvvetlenecek gibi gözüküyor.

Dokunulmazlık seçeneği var

Benjamin Netanyahu, hakkında yapılan soruşturmada suçlu bulunursa uzun bir hapis süresiyle cezalandırılabilir; ancak ülkedeki siyasi belirsizlik yüzünden soruşturmanın sonuçlanması 2 yıla kadar uzun bir süre alabilir ve Netanyahu parlamenter dokunulmazlık ile soruşturulmaktan kurtulabilir. İsrail Başbakanı, hakkında dava açılmasını engellemek için 30 gün içinde dokunulmazlık talebinde bulunabilir; ancak bu dokunulmazlık talebini onayladıktan sonra Knesset'te oylamaya yönlendirecek komisyona Nisan ayındaki seçimlerden beri bir atama yapılmadı. 

Eğer Netanyahu'nun dokunulmazlık talebi bu komisyon tarafından incelenmezse, Netanyahu hakkındaki soruşturma bir suç duyurusuna dönüştürülemez; fakat Knesset tek seferlik çalışacak bir komisyon kurarak Netanyahu'nun dokunulmazlık talebini inceleyebilir veya yeni bir hükümet kurulana kadar ertelemeyi tercih edebilir. Netanyahu'nun, hakkındaki soruşturmalara yönelik yapacağı itirazlar da davaların başlamasını 2 yıla kadar geciktirebilir.

Gantz, "darbe" benzetmesini eleştirdi

Mavi-Beyaz Partisi lideri Gantz

"Taraflı ve uydurma bilgilerle dolu bir bir soruşturma süreciyle darbe girişimi yapılıyor" diyen Netanyahu görevine devam edeceğini açıkladı. Başbakanın en büyük rakibi olan merkez-solun lideri Benny Gantz ise "İsrail'de bir darbe yok, sadece Netanyahu'nun iktidara tutunma çabası var" ifadeleriyle Başbakan Netanyahu'yu sert bir şekilde eleştirdi.

Gantz dışında da Netanyahu'ya yönelik özellikle istifa etmesini isteyen tepkiler büyüyor. İsrail Demokrasi Enstitüsü isimli bir düşünce kuruluşu, Perşembe günü yaptığı açıklamayla başbakanın soruşturmaya rağmen görevlerini icra etmesinin uygun olmayacağını, kamuoyunun genel görüşünün Başbakan Netanyahu'nun istifa etmesi yönünde şekilleneceğini belirtti.

Netanyahu'nun göreve getirdiği Başsavcı Mandelblit, "Bugün oldukça zor ve üzücü bir gün" dedi ancak soruşturmanın devam ettirileceğini, ülkedeki kimsenin hukuktan daha üstün olmadığının kanıtlanması gerektiğini söyledi.

Çok vahim yolsuzluk iddiaları var

Başsavcı Mandelblit

İsrail polisi, Şubat ayında Başsavcı Mandelblit'e 1000, 2000 ve 4000 isimleriyle uzun süredir devam eden soruşturmalarla suç duyurusu yapması önerisinde bulunmuştu. Başbakan Netanyahu hakkındaki suçlamalardan biri, zengin bir iş insanından rüşvet olarak 264 bin dolarlık hediye almak olarak gösterildi. Bir diğer suçlama ise, Başbakan Netanyahu'nun İsrail'in en çok satan gazetesi Yedioth Ahronoth'a kendisi hakkında iyi haberler yazılması karşılığında bazı sözler verilmesi şeklinde ifade edildi.

İsrail Başbakanı hakkındaki en büyük iddia ise İsrail'in önde gelen telekom şirketi Bezeq Telecom Israel'i 500 milyon dolarlık düzenlemeler ile kayırma iddiası olarak öne çıkıyor. Başsavcı Mandelblit, Başbakan Netanyahu hakkındaki 3 yolsuzluk davasında ve Bezeq Telecom davasında da "güvenin ihlali" ve "aldatma" suçlamasında bulundu.

Netanyahu "Kanımız akıyor" dedi

Suçlamalar hakkında öfkesini dile getiren Netanyahu, "Onlar gerçeğin peşinde değil, benim peşimdeler" diyerek soruşturmaların siyasi bir güdü ile hareket ettiğini savunuyor. "Şu an başımdan geçenlerle mücadele etmek kolay değil. Ben de bir insanım. Ailemin de başından geçen şeyler katlanılamaz. Her gün, her akşam; benim, eşimin ve oğlumun kanı akıtılıyor" diyen Netanyahu, kendisine büyük bir haksızlık yapıldığı görüşünde.

Gantz, koalisyon kuracak kadar destek görmedi

İsrail Cumhurbaşkanı Rivlin

Başbakan Netanyahu, Nisan ayındaki ve Eylül ayındaki seçimlerden sonra hükümet kurmayı başaramamıştı. Perşembe günü 2. kez hükümet kuramadığını açıklayan Benjamin Netanyahu, İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin tarafından 3. bir kez daha hükümet kurmakla görevlendirildi. Netanyahu hakkındaki soruşturmalar ve ülkedeki siyasi belirsizlik hakkında konuşan Rivlin, "İsrail devletininin tarihinin karanlık günlerindeyiz" dedi ve en çok oy alan ikinci aday Benny Gantz'ın istikrarlı bir koalisyon kurabilecek kadar destek görmediğini söyledi.

Netanyahu ve Gantz koalisyon kuramaz mı?

İsrail'in en büyük iki partisi olan Netanyahu'nun Likud'u ve Gantz'ın Mavi-Beyaz'ı, 120 koltuklu Knesset'te 35'er koltuğa sahip; ancak iki parti birbiriyle kesinlikle koalisyona giremiyor. Her iki partinin de Knesset'e giren diğer küçük partilerle de koalisyon kuramaması, İsrail'i siyasi bir çıkmaza sokuyor; bu siyasi çıkmazın en büyük sebebi olarak siyasilerin birbirleriyle çalışmayı kesinlikle reddetmesi olarak gösteriliyor.

Almanya gazetesi Deutsche-Welle'ye konuşan Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstitüsü analisti Peter Lintl, bir Likut ve Mavi-Beyaz koalisyonunun kurulmamasının en büyük sebebi olarak Mavi-Beyaz lideri Gantz'ın, hakkında soruşturma açılmış bir başbakanın altında görev yapmayacağını şiddetle dile getirmesi olarak gösteriyor. Lintl, Netanyahu'nun Gantz'la koalisyon kurma konusunda ideolojik olarak herhangi bir sorun yaşamadığını çünkü başbakan olarak kalmasının hakkındaki soruşturmaları engelleyeceğini belirtiyor.