İran nükleer silahsızlanma anlaşmasından çekilebilir!

İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Mahmud Vaizi, İran'ın Kapsamlı Ortak Eylem Planı'ndaki (KOEP) nükleer taahhütlerini yerine getirmeyeceğini açıklamasının ardından anlaşma çerçevesindeki yaptırım aracı olan İhtilaf Çözüm Mekanizması'nın Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa tarafından devreye sokulmasını eleştirdi.

"NPT'den ayrılmak, İran'ın atacağı adımlardan bir tanesidir!"

Bakanlar Kurulu toplantısının ardından konuşan Vaizi, "Dosya Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na (BMGK) taşınırsa, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'ndan (NPT) ayrılmak, İran'ın atacağı adımlardan bir tanesidir" diyerek ülkesinin nükleer çalışmalarını daha da hızlandıracağının sinyalini verdi.

Ruhani de açıklama yaptı

Bakanlar Kurulu toplantısından sonra bir diğer açıklama ise İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'den geldi. Cumhurbaşkanlığı'nın resmi internet sayfasından açıklama yapan Ruhani, İran'ın KOEP olsun veya olmasın asla nükleer silahlanma peşinde olmayacağını sölyedi. Ruhani, anlaşmanın diğer tarafları olan Almanya, Birleşik Krallık, Çin, Fransa ve Rusya'yı "ABD'nin yaptığı hataya düşmemeleri gerektiği" konusunda uyardı.

ABD Başkanı Donald Trump, 2015'te imzalanan anlaşmayı İran'ın kısıtlanmasında yetersiz bulduğu için 2018'de ülkesini anlaşmadan çekmişti. ABD'nin anlaşma kapsamında yeniden yürürlüğe soktuğu yaptırımlarına karşılık anlaşmadaki taahhütlerini yerine getirmeyi adım adım bırakacağını açıklayan İran da General Kasım Süleymani'nin ABD tarafından öldürülmesiyle birlikte anlaşma taahhütlerine uymayı tamamıyla kesmişti.

İran neden Avrupalılara tepkili?

Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa; 14 Ocak'ta yayımlanan ortak açıklamada "İran'ın eylemleri göz önüne alındığında, Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) kapsamındaki taahhütlerini yerine getirmediği yönündeki endişelerimizi kayda geçirmek ve bu konuyu paragraf 36'da belirtilen İhtilaf Çözüm Mekanizması altındaki Ortak Komisyona taşımaktan başka seçeneğimiz kalmadı" ifadelerini kullanmıştı.

Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması nedir?

İran'ın çekilmekle tehdit ettiği Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması, Temmuz 2017'de 122 ülkenin desteğiyle Birleşmiş Milletler'de kabul edilmişti. BMGK'nın 5 daimi üyesi olan ABD, Birleşik Krallık, Çin, Fransa ve Rusya, anlaşmaya katılmayı reddederek ne müzakerelere ne de oylamalara katılmamıştı.