"İran'da 304 kişi öldürüldü!"

Uluslararası Af Örgütü, Pazartesi günü yaptığı açıklamada İran'da Kasım ayında yaşanan olaylarda 304 kişinin öldüğünü, binlerce kişinin yaralandığını iddia etti. Örgüt, daha önce yaptığı tahminlerde 208 ölünün olduğunu iddia etmişti. ABD'nin İran özel temsilcisi bine yakın İranlının öldüğünü iddia etti ancak İranlı yetkililer henüz bir açıklama yapmadı.

"Rahatsız edici kanıtlar" var

Uluslararası Af Örgütü, 15-18 Kasım arasında yaşanan olaylar hakkında "oldukça rahatsız edici kanıtların olduğunu" belirtti ve İran Devrim Muhafızları başta olmak üzere eylemlere karşı grupların yüzlerce insanı nasıl öldürdüğüne dair videoların analiz edildiğini söyledi. Örgüt, ölümlerin çoğunun kafa, kalp ve boyun gibi hayati organlara doğrudan ateş açılmasından dolayı yaşandığını ve güvenlik güçlerinin eylemleri bastırmak için değil eylemcileri öldürmek için ateş ettiğini iddia etti. 

Tutukluların kaybolduğu iddiası

Örgüt aynı zamanda yetkililerin yaşananlar hakkında konuşulmasını engellemek için korkuya dayalı geniş çaplı bir kısıtlama faaliyeti yürüttüğinü de söyledi. Uluslararası Af Örgütü, binlerce eylemciye ek olarak gazeteciler, insan hakları savunucuları ve öğrencilerin de tutuklandığını belirtti. Örgüt, aynı zamanda tutuklanan yüzlerce insandan bir daha haber alınamadığını, işkenceye maruz bırakıldığını ve çoğunun aileleri veya avukatlarıyla görüşmesinin engellendiğini de ortaya attı.

İran'da neler oluyor?

İranlılar, benzine yapılan zamlar yüzünden Kasım ayında sokaklara indi ancak eylemler hızla hükümet karşıtı bir hal aldı. İran'ın dini lideri Ali Hamaney başta olmak üzere birçok yetkili eylemleri "dış güçlerin başlattığını" söyledi ve devlet medya organları dâhil olmak üzere İran medyası eylemlere katılanlara idam cezası istedi.

İran hükümetinin yürüttüğü internet engeli yüzünden ülke hakkında bilgi alımı oldukça güçleşmişti. Uluslararası Af Örgütü, Tahran yönetimine tüm mahkumların acilen serbest bırakılması ve Birleşmiş Milletler'in devreye girerek ülkedeki insan hakları ihlallerini incelemesi çağrısında bulunmuştu.