Filistin'e bir darbe de Google’dan geldi: Gazze, haritalarda “yok” 

İsrail ablukası altında olan Gazze, Google Haritalar uygulamasında bulanık görünüyor. Bazı araştırmacı gruplarının ortaya çıkardığı bu gerçek hakkında ise henüz Google tarafından bir açıklama yapılmış değil. 

DÜNYA 17.05.2021, 17:59 18.05.2021, 14:13
Filistin'e bir darbe de Google’dan geldi: Gazze, haritalarda “yok” 

Ramazan ayının başlangıcından bu yana İsrail ablukası altında olan Gazze’de sular durulmuyor. Günden güne artan İsrail zulmü, pek çok ülke tarafından kınanmaya devam ederken Netanyahu ve ekibi, İsrail’in saldırı şiddetinin artırılması konusunda anlaşmış durumda. 

Son bir haftada 200 kişinin vefat ettiği ve binden fazla kişinin de yaralandığı Gazze’de oluşan dramı görüntülemek ve belgelemek isteyen gazeteciler, STK’lar ve araştırmacılar bulunuyor. Bölgedeki gazetecilerin fotoğraflayarak dünyaya servis ettiği görüntüler modern zamanında trajedisi olarak kayıtlara geçerken bazı araştırmacılar ise Gazze’nin Google Haritalar üzerindeki araştırmasını yaptı.

Araştırmacılar ortaya çıkardı

Araştırmacılar, Google Haritalar uygulamasında Gazze Şeridi hakkında arama yaptıklarında karşılarına çıkan görüntüler sonucunda şaşkınlıklarını gizleyemediler. Durumu öğrenen pek çok kişinin “kabul edilemez” olarak yorum yaptığı görüntülerde Gazze adeta “görünmüyor”. Oldukça bulanık olan şehir görüntülerinde sokakların canlı halini görmek bir yana normal görsel olarak evleri seçmek bile hayli zor.

Google Haritalar’ın dünyanın en kuytu bölgesini bile net olarak gösterirken Gazze’yi neden bu şekilde gösterdiği ise henüz belli değil. Fakat ortada bir gerçek var ki o da araştırmacıların Google üzerinden görsel araştırma yapmasının engellendiği.



Uydu şirketleri net görüntü veriyor

Google Haritalar’ın net görüntü sunmamasına karşılık pek çok uydu şirketi hem Filistin hem de İsrail bölgesinden en net ve canlı görüntüleri servis edebiliyor. Fakat Google’ın bu bulanık görüntüleri hangi uydu üzerinden aldığı bilinmiyor.

Örneğin Google’dan bakıldığında Gazze’deki bazı evleri ve araçların tümünü görmek imkansız. Öte yandan farklı bir uydu üzerinden bölgeye bakıldığında oldukça net şekilde görüntü elde edilebiliyor. Çok az kişinin girebildiği ve ülkede fotoğraf çekmenin dahi yasak olduğu Kuzey Kore’de bile Google Haritalar oldukça ustalıkla çalışıyor ve bölgeden en net görüntülerin elde edilmesine yardımcı oluyor.

“Bizi geriye götürüyor”

Araştırmacılardan olan Samir, durum hakkında şöyle konuşuyor: “Filistin ve İsrail topraklarından net görüntüler elde edememek, bizi geriye götürüyor. Bu şekilde iki bölge ve buralardaki yıkımlarla ilgili raporlar hazırlayamıyoruz. Bulanık görüntüler, saldırı alanlarını bulmanın ve delillerle bir rapor hazırlamanın önüne geçiyor.”

Uydu görüntüleri oldukça önemli

Araştırmacılar yalnızca Filistin-İsrail arasındaki savaş için değil dünyanın herhangi bir bölgesinde çıkan savaş ve karışıklık için uydu görüntülerine ulaşabilmenin oldukça önemli olduğunu söylüyorlar. Çünkü bir savaş veya karışıklık halinde bölgeye ulaşamayan pek çok medya kuruluşu bulunuyor. Fakat uydu sayesinde evde oturulan yerden internet üzerinden bölgeye ulaşıp gerekli görselleri almak mümkün oluyor.

Öte yandan uluslararası STK’larda görevli olan kişiler, savaşlar hakkında yayınladıkları raporlarda gerçek görselleri kullanıyorlar. Bir bölgeden gerçek ve net görsellerin alınamaması durumunda rapor da büyük oranda eksik kalıyor.



Son yıllarda dünya genelinde görülen pek çok çatışma ve protestoda uydudan gelen görüntüler alındı. Bu görüntüler, gerçek zamanlı oldukları için, en belirgin belgeler olarak sayılıyorlar. Araştırmacılar da şu anda Gazze’yi sokak sokak görüntülemek ve gerçek belgeleri elde ederek yıkımın bilançosunu ortaya çıkarmaya hazırlanıyor. Fakat pek başarılı olamıyorlar.

Bölgenin son görüntüsü 2016 senesine ait

Araştırmacı gazeteci olan Aric Toler: “Gazze’ye ait olduğu söylenen ve Google Haritalar’a düşen en yeni görüntü, 2016 senesine ait. O zamanlar çöplük gibi duran bir şehir görüyoruz. Fakat aynı bölgede olan ve savaş durumu hala devam eden Suriye’nin görüntülerine baktığımda 2016 senesinden bu yana yaklaşık 30 adet görüntünün yüklendiğini gördüm.”

Google, son dakikada sessizliğini bozdu

Google, gelen tepkiler üzerine sessizliğini bozarak tatmin edici olmayan bir açıklama yaptı. “Yoğun nüfusa sahip olan yerlerin görüntülerini düzenli olarak yenilemeyi amaçlıyoruz.” şeklinde konuşan şirket, araştırmacılar tarafından “Bu durum Gazze için geçerli değil mi?” sorusuna maruz kaldı.

Gerçekten “yüksek çözünürlüklü” fotoğraf var mı?

Geçen yıla kadar İsrail ve Filistin bölgelerinin görüntülerinin oldukça kaliteli ve net olduğu da savunulan başka bir durum. Amerika Hükümeti, bu iki bölgenin uydu görüntüleri hakkında bir kısıtlama getirdi. Amerikan şirketlerinin ticari kar sağlamasına olanak tanıyan her bir kaliteli fotoğraf, Amerika’ya “kar” olarak geri dönüyor.

İsrail, kısıtlamanın güvenliğini desteklediğini belirterek bu durumu ABD mevzuatı olan Kyl-Bingaman Değişikliği’ne yazdırmıştı. Bu Değişiklik uyarınca da ABD, bölgeden gelen görüntülerin yalnızca düşük çözünürlüklü ve küçük görüntüler olmasına izin verdi.



Askeri üs muamelesi yapılıyor

Dünyanın pek çok yerinde askeri üslerin görüntüleri uydu araçları üzerinden servis edilmiyor. Gizlilik ve güvenlik ilkesi doğrultusunda uygulanan bu yasada istisnai olan iki bölge bulunuyor: Filistin ve İsrail. Amerika tarafından belirlenen yasa, yalnızca İsrail topraklarını kapsasa da Filistin ve İsrail’in birbirine karışmasıyla Filistin’e de uygulanmaya başlamış durumda. 

Öte yandan pek çok uydu görüntüsü sağlayıcısı şirket, ABD tarafından baskı altında tutuluyor. Görüntüleri yayınlamayan ABD, başka uydular tarafından yayınlanmasına da izin vermiyor. Fransız bir şirket olan Airbus ise bölgedeki en net görüntüleri veriyor. Ayrıca Airbus gibi şirketler, ABD üzerine giderek “net ve gerçek görüntülerin verilmesi” konusunda baskı yapıyorlar.

Yasak, 2020’de kaldırıldı 

ABD’li yönetim ise “Değişiklik” olarak dünyaya servis edilen bu maddenin Temmuz 2020 döneminde kaldırıldığını ve yüksek çözünürlüklü net görüntülerin artık ABD’li şirketler tarafından da servis edildiğini duyurdu. Fakat bu durum ne yazık ki hala geçerli değil.

Oxford Üniversitesi arkeologlarından Michael Fradley: “Bilimsel bir amacımız var. Bu projeyi gerçekleştirmek için arkeolojik veri kaynaklarına erişmemiş gerekiyor. Bu da ancak İsrail işgali altındaki Filistin topraklarının görüntülenmesiyle mümkün olabiliyor. Bu sebeple Filistin topraklarının yüksek çözünürlüklü görüntülerine ulaşmamız gerekiyor.”

Gazze toprakları neden hala bulanık?

Bir Apple sözcüsü ise konuyla ilgili şu açıklamaları yaptı: “Google Haritalar’da yeni bir güncelleme üzerinde çalışılıyor. Haritalar’daki nesneler artık 40 cm daha yüksek çözünürlüğe sahip olacak. Güncelleme ile birlikte daha yüksek çözünürlüklü görüntüler elde edilebilecek. Fakat şu anda bölgeden görüntülerin paylaşılma imkanı yok.” 

Yorumlar (0)