Çin'den Orta Asya ülkelerine milyar dolarlık teklif 

Çin, Orta Asya ülkelerinden Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan ile diplomatik ilişkiler kurulmasının 30’uncu yıl dönümüne özel zirve gerçekleştirdi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ev sahipliğinde düzenlenen zirveye ülkelerin cumhurbaşkanları katıldı. İlişkilerin 30’uncu senesinde 6 ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin diğer ülkelere örnek olacak şekilde ilerlediğini aktaran Cinping, bu başarının ardında yatan sırrın ise iyi komşuluk, saygı, karşılıklı fayda ve zor zamanda dayanışma olduğunu kaydetti.  

“Çin ne kadar büyürse büyüsün Orta Asya’nın güvenilir komşusudur” 

Çin’in bölge kalkınmasını ve istikrarını daima desteklediğini aktaran Şi Cinping, koşullar ne denli değişirse değişsin ve Çin ne kadar kalkınırsa kalkınsın Orta Asya ülkelerine daima destek olacaklarını ve ortaklaşa çalışmayı devam ettireceklerini dile getirdi. Ülkesinin, Orta Asya ülkeleriyle ilişkilerini daha da geliştirmekten yana olduğunu vurgulayan Cinping, tıbbi malzeme, ilaç ve koronavirüs aşısı tedariki konusunda sözler verdi. 



Diplomatik ilişkiler ticareti 100 kat artırdı 

Cinping, 2022 senesinde Orta Asya ülkelerine 50 milyon doz koronavirüs aşısı yardımı yapacaklarını ve bölge ülkeleriyle teknoloji ile bilgi transferini hedeflediklerini vurguladı. 6 ülke arasında başlayan diplomatik ilişkiler döneminde ve ülkelerin bağımsızlıklarını kazanmalarıyla birlikte aradaki ticaretin de 100 kat arttığını kaydeden Cinping, Pekin hükümetinin 5 ülkedeki doğrudan yatırımlarının ise 14 milyar dolara ulaştığını doğruladı.  

2013 senesinde Kazakistan’da düzenlenen zirvede ilk kez Kuşak ve Yol Girişimi projelerinin ortaya atıldığını ve bu atılımın da Orta Asya ülkeleri ile Çin arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için bir nevi anahtar niteliğinde olduğunu paylaşan Cinping, Çin’in devasa büyüklükte pazarının olduğunu ve bu pazarı Orta Asya ürünlerine açmaya hazır olduklarını kaydetti.  

2030’a kadar 70 milyar dolarlık ticaret hedefleniyor 

2030 senesine kadar 70 milyar dolarlık ticaret hedeflerini vurgulayan Cinping, Kazakistan’daki kanlı eylemlere ise şu şekilde değindi: “Bölge dışındaki ülkelerin Orta Asya’ya müdahalesine ve insan hakları bahane edilerek iç işlerine karışılmasına kesinlikle karşıyız. Dış güçler, Orta Asya’da renkli devrimleri kışkırtmasınlar. Biz, iyi bir komşu olarak Kazakistan hükümetinin yanındayız ve desteklemeye devam edeceğiz. İyiliksever, cesur ve çalışkan Kazak halkının Cumhurbaşkanı Sayın Tokayev’in güçlü liderliğinin, ulusal kalkınmayla birlikte daha iyi bir geleceğe ilerleyeceğine eminiz.”