BM'den 5 ülke için radikal karar

Ülkemizin de sunucularından biri olduğu 80'i aşkın ülke, global sulhun garantörleri olmaları beklenirken veto hakları sebebiyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni işlevsiz bir hale getiren daimi 5 mensup Rusya, Çin, Fransa, ABD ve İngiltere'ye veto hakkı kullanımında 'hesap soracak' kararı 193 mensubu bulunan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na sundu.

BM Güvenlik Konseyi'nde veto etme gücüne sahip 5 üye ülkeden 1'inin bu hakkı kullanması durumunda açıklamada bulunmasını isteyen karar, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda kabul edildi.

Karar doğrultusunda Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi mensuplarından biri herhangi bir kararı veto ettiği zaman 10 gün içerisinde toplanarak, veto edilen hususu görüşebilecek ve veto hakkını kullanmayı tercih eden ülkeden kendisini savunmasını talep edecek.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi mensuplarının veto etme gücünü azaltmaya yönelik uzun bir zamandır tartışılan bu husus, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik olarak başlattığı savaşın akabinde tekrar gündeme geldi.

15 üyenin bulunduğu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, global sulhun garantörleri olması beklenen 5 daimi üye ülkenin dönem dönem kendi menfaatleri doğrultusunda veto etme hakkını kullanması üzerine son dönemlerde tıkanıp işlevsiz hale geldi.

İngiltere ve ABD'den tasarıya destek

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na sunulan tasarıya Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde veto kuvvetine sahip olan İngiltere ve ABD de destekledi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde veto hakkını en çok Rusya kullandı.

İlk veto 1946 yılında SSCB (Sovyetler Birliği) tarafından kullanılmış ve Rusya şu ana dek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde 120 kararı veto etmişti.

Rusya'nın veto etme kararları 2011 yılında Suriye iç savaşıyla artış göstermeye başlamış ve Çin de Moskova'nın yanında konumlanarak Suriye'de kimyasal silah kullanımı da dahil olmak üzere çok sayıda tasarıyı veto etmişti.

Rusya'nın ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde veto hakkını en çok kullanan bir diğer ülke ABD oldu.

ABD ise şu ana dek çoğu İsrail hakkında olmak üzere 82 kararı veto etmişti. Fransa ve İngiltere ise son 33 senedir veto hakkını kullanmayı tercih etmedi.