ABD'den Türkiye'ye küstah tehdit: Yolun sonu!

ABD'li Cumhuriyetçi Senatör Jim Risch, Voice of America'nın (VOA) sorularını yanıtladı. 

Risch, 13 Kasım günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın görüşmesinin ardından, Türkiye'ye yönelik yaptırım tasarısı girişimini askıya almıştı. ABD ile Türkiye arasında gerilimi tırmandıracak bir gelişme yaşandı. Risch,  29 Ekim günü Temsilciler Meclisi'nde kabul edilen yaptırım tasarısının benzerini Senato Dış İlişkiler Komisyonu'na getirmeye karar verdi. 

Yaptırım tasarısı, "ABD'nin ulusal güvenliğini teşvik ve DEAŞ'ın canlanmasının engellenmesi" ismini taşıyor. Ağırlıklı olarak Barış Pınarı Harekâtı'na odaklanan tasarı, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar dâhil olmak üzere üst düzey Türk yetkililerin yaptırım listesine eklenmesini ve Suriye'de silah sevkiyatının yasaklanmasını kapsıyor. Türkiye'ye S-400 hava savunma sistemi nedeniyle CAATSA yaptırımlarının uygulanması da tasarının diğer kısmını oluşturuyor.

"Yaptırımlara maruz kalacaklarını anlattım"

Senatör Jim Risch, Türkiye'ye yaptırım uygulanması hususunda neden hamlede bulunduğunu anlattı. S-400 hava savunma sisteminin F-16'lar üzerinde test edildiği haberlerine işaret eden Risch, "Beyaz Saray'da görüştüğümüzde konuyla ilgili müzakereler sürdüğü için bir süre bunu askıya almam istendi. Ben de iyi niyetli görüşmeler yapıldığını düşündüm. Dışişleri Bakanı ilerleme sağlanabileceği görüşündeydi. Ama Erdoğan dönüş yolunda S-400'lerden vazgeçmeyeceklerini söyledi. Bir yılı aşkın süredir Dışişleri Bakanı, Savunma Bakanı ve bütün diplomatlara S-400 olursa F-35'in olmayacağını, S-400'ler Türkiye'de olursa yaptırımlara maruz kalacaklarını anlattım." diye konuştu.

"Neden Rusya ile yakınlaştıklarını anlamıyoruz"

Erdoğan'ın yaptığı açıklama nedeniyle hayal kırıklığına uğradığını kaydeden Risch, "Tasarıyı getirme zamanı dedim. İnanın bana bu çok acı verici. Türkiye iyi bir NATO müttefiki oldu. Rusya'ya karşı kurulan NATO'nun bir üyesiyken neden Rusya ile yakınlaştıklarını gerçekten anlamıyoruz. Her egemen devlet kendi kararını verir ancak bunun sonuçları olur." açıklamasında bulundu. 

"Erdoğan'ın aynı fikirde olmaması hayal kırıklığı yarattı"

Risch, Beyaz Saray'da yapılan görüşmede Erdoğan'a makul bir plan sunduklarını ileri sürerek, "Planın ayrıntıları gizli ama genel olarak Türkiye'nin S-400'lerden kurtulacağı, Patriot füze sistemini alabileceği ve NATO kapsamındaki yükümlülükleri çizgisine döneceği bir anlaşmaydı. Türkiye'ye bu planın bir bedeli de olmayacaktı. Son derece makul bir teklifti ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın aynı fikirde olmaması hayal kırıklığı yarattı." ifadelerini kullandı.

"Çok sabır gösterdik"

Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi nedeniyle Türkiye'ye CAATSA yaptırımlarının uygulanması hususunda çok sabır gösterdiklerini kaydeden Risch, "Artık yolun sonuna gelindi. Parti sona erdi." şeklinde konuştu.

Risch, "Hem Beyaz Saray'daki görüşmede hem de Londra'daki NATO zirvesinde Trump ve Erdoğan arasındaki samimi ilişki dikkat çekmişti. Peki, bu yakın ilişki Türkiye'yi yaptırıma maruz kalmaktan kurtarabilir mi?" sorusuna şu karşılığı verdi:

"Başkan adına konuşamam. Bizim her zaman görüşlerimiz örtüşmeyebiliyor ama Başkan CAATSA diye bir yasamızın olduğunun ve yaptırımların uygulanması gerektiğinin farkında. Bence onun da sabrı azalıyor." şeklinde yanıtladı.

"F-35'ler ABD'den ayrılmayacak"

Yaptırım tasarısı hususunda kesin bir takvim olmasa da mümkün olduğu kadar hızlı hareket etmek istediklerini vurgulayan Risch, "Türkiye 115 adet F-35 siparişi verdi. 5'i hazır, parası ödendi bekliyor. S-400 Türkiye'de olduğu sürece bu uçaklar ABD'den ayrılmayacak." diye ekledi.