Ses ve öksürükten koronavirüsü tespit sistemi geliştirildi

Fırat Üniversitesi Bilgisayar Öğretim Teknolojileri Öğretim Bölümü Üyesi Doç. Dr. Zülfü Genç’in önderliğinde ses ve öksürük ile koronavirüs başta olmak üzere birçok hastalığın teşhisin yapan bir yazılım geliştirildi.

3 bin veri ile öksürük ve ses kayıtlarına göre bir kişinin koronavirüs olup olmadığının saptandığını kaydeden Doç. Dr. Genç, başarı oranının ise yüzde 60-80 arasında olduğunu söyledi.

Proje, KOSGEB ve ilgili kurullarca kabul edildi ve desteklendi

Doç. Dr. Genç, projeyle belirli semptomları olan hastaların giyilebilir sensörlerden alınan sinyalleri yapay zeka destekli bir yazılım ile işleyip doktorların kullanabileceği karar destek sistemi oluşturmak maksadında olduklarını söyleyerek, yaygın semptomları öksürük ve ateş olarak görülen koronavirüs enfeksiyonunun verilerini bu yazılım ile işleyip kesin tanının ardından hastanın uzaktan bir şekilde canlı takip sistemini proje dahilinde başarılı bir şekilde oluşturduklarını kaydetti.

Doç. Dr. Genç, yazılımda öksürük sesinden hızlı koronavirüs testi çalışmalarının da sürdüğünü söyleyerek, ilk defa bu testin mobil uygulamaya dahil edildiğini ve bunun da yüzde 60-80 arasında doğru sonuç verdiğini kaydetti. Genç, projenin hasta ve sağlık çalışanı arasında güvenlik ve etkin bir takip ile yerli, milli bir çözüm ile konfora ulaşılmasının yanında bu entegrasyonla hızlıca telefonda koronavirüs testi alma imkanını ortaya çıkardığını ortaya koydu.

16 ay süren emekle ortaya çıktı

Geliştirilen projeye ilişkin bilgi paylaşan Genç, “Kurullarca projemiz kabul edilip desteklenmiştir. Bu projeyle yaklaşık olarak 16 aylık sürede sağlık sektöründe kullanılabilecek yapay zeka destekli uygulamalar ve yazılımlar geliştirdik. Burada da bunun bir prototipini görüyoruz. Süreç içinde 4-5 farklı prototip üzerinde çalışıldı ve son ürün şu anda kolumda. İki yeni tasarım yaptık.” şeklinde konuştu.

Verilerin gönderimi akıllı bilekle yapılıyor

Üretilen bileklik ve akıllı saat yardımıyla hastalıkların tespit ve teşhisi yapılan hastalardan alınan verilerin salğık sistemine gönderildiklerini söyleyen Genç, “Bu akıllı bileklik aracılığıyla veri gönderimi yapıyoruz. Belirli semptomları olan hastaların bu giyilebilir sensörlerden gelen sinyaller yardımıyla merkez serverde kurulu yapay zeka destekli yazılımla verilerin işlenip hastaların takip ve teşhisini gerçekleştirebiliyoruz.” dedi.

“Türkiye’de bir ilk olabilir”

Yazılımdaki en mühim özelliğin öksürük ve sesle kişinin koronaya yakalanıp yakalanmadığının büyük bir doğrulukla tespit edilebildiği olduğu bilgisini paylaşan Genç, “Yazılımda yapılan en önemli hususlardan biri de koronavirüs teşhisinin öksürükle tespitinin yapıldığı yazılım üzerinde çalışmalarımız sürmektedir.

Elimizde yaklaşık olarak 3 bin veri bulunuyor ve bir kişiden alınan öksürük ve ses kayıtlarına göre bir kişinin korona olup olmadığına karar vermeye çabalıyoruz. devam ettirdiğimiz çalışmalarda yüzde 60-80 arasında başarı elde edip kişinin ses ve koronavirüs olmadığını çok kısa bir sürede görebiliyoruz. Türkiye’de bunun bir ilk olduğunu düşünüyoruz. Dünyada çeşitli çalışmalar var tabi, onları da yakından izliyoruz.” şeklinde konuştu.

Halihazırda Mardin ve Diyarbakır’daki hastalarda bu saatlerin bulunduğunu söyleyen Genç, “Onlar üzerinden verileri alarak anlık olarak takiplerin yapıyoruz. Bu yazılımla hastanın anlık olarak verilerini doktoru ve onun bağlı olmuş olduğu bütün kişiler hatta Sağlık Bakanlığı’na dek görülebilme imkanı olacak.

İlk aşamada yaklaşık bin saati üreterek hastalarımıza verip yazılım sistemimizi güçlendirmeye çabalıyoruz.” cümlelerini kullandı.