Güvenlik kameraları gizliliği ihlâl ediyor!

Güvenlik kameraları ile gizli ve özel kalması arzu edilen alanlarda dâhil veri toplanıyor. Bu verilerin hangi amaca yönelik kullanılacağı da tamamen kamerayı yönlendirenin sorgusuna ve bu sorguya binaen geçireceği basit filtre adımlarına göre değişiyor.

Örneğin; oturduğunuz binada kamera var ise, binaya saat kaçta girdiğinizin ya da binadan saat kaçta ayrıldığınızın, kimlerle girdiğiniz ya da ayrıldığınızın kaydı tutuluyor ve özel kalmasını arzu edeceğiniz bir durum yeterince denetimi yoksa güvenlik harici bilgi almak için de kullanılabilir. Kurulması çok ucuz ve kolay olan bir kamera ile bu tür bilgiler kolayca tutulabilir.

Türkiye’de durum nasıl?

Çevresinde yaşanılan hırsızlık olaylarından etkilenip önlem almak isteyen bir kişi evine güvenlik kamerası taktırdı. Bu vatandaşın komşu dünürü kameraların açısının kendi evini de görülmesine müsaade ettiğini ve kameraları kaldırmasını istedi. Kabul alamayınca da dünüründen davacı oldu. Asliye Cezâ Mahkemesi “Özel hayatın gizliliğini ihlâl” suçundan dava açılmasına rağmen kameraları kaldırtmadı.

2019’un Temmuz ayında Yargıtay konuyla ilgili şöyle bir karar verdi: "10 metreye kadar teşhise yarar görüntü kalitesi olan bu kameralarla davacının evinden çıkan ya da bahçesinde bulunan şahısların şekil olarak fark edilmekle beraber cinsiyetinin ve kim olduklarının ilk bakışta belirlenemeyecek olması ortadadır. Kameraların kurulduğu tarihten itibaren görüntü açılarının değiştirilmemiş olması, yurt dışında yaşayan sanığın, şikâyete konu kameraları güvenlik amacıyla taktırdığına yönelik savunması karşısında, davacının aynı iddiaları ile ilgili daha önce görülen ve sanığın beraati ile sonuçlanan 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin kesinleşmiş ilamını içeren dava dosyası da dikkate alınmalıdır. Sanığın, sekiz adet kameradan üçünün yönünü katılanın özel yaşam alanına müdahale edecek şekilde ayarladığına ve katılanı sürekli gözetimi altına alarak onun özel hayatının gizliliğini ihlale yol açacak görüntüsünü veya sesini kaydetme kastıyla hareket ettiğine dair, mahkumiyetine yeter, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı anlaşıldığından, yerel mahkemece sanığın beraatine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Kararın onanmasına oy birliği ile hükmedilmiştir."

Konuyla ilgili net bir düzenleme görülmüyor, sadece bu gibi emsal davalar var.

Güvenlik kameralarında yüz tanıma sistemi

Dünyanın neredeyse hiçbir ülkesinde güvenlik kameralarında yüz tanıma sistemi ile ilgili netleşmiş bir karar yok. Kanunlar hızla gelişen teknoloji karşısında ağır kalabiliyor, bu nedenle de emsal kararlarla hareket ediliyor.

Dünyada nasıl?

Çin’in Sincan eyaletinde, Uygur Türklerine sistematik kültürel soykırım yapıldığı iddiaları tüm dünyada yankı buluyor. Çin hükümeti ise toplama kampı iddiaları için Uygur Türklerine “meslekî eğitim” verildiğini, suçlamaların asılsız olduğunu bildirip karşı çıkmıştı. Azınlık Müslümanları yapay zekâ kullanarak keyfî gözaltına alıyorlar.
ABD, Çinin baskı kampanyasını yapay zekâyla uyguladığını, “Uygurlara, Kazaklara ve diğer Müslüman azınlık gruplara karşı ileri teknoloji gözetim yapılarak keyfî gözaltına almalar gerçekleşiyor.” gerekçesiyle aralarında “Hikvision”, “Dahua Technology”, “Megvii Technology” gibi yüz tanıma teknolojisinde dev olan firmalar kara listeye alındı.