Depremi önceden haber eden uygulama geliştirildi

Deprem ne zaman gerçekleşeceği belli olmayan ve insanları en çok zarara uğratan doğal felaketlerin başında yer alıyor. Uzmanlar yakın bir zamanda bir yerde deprem olma olasılığının yüksek olduklarını söylediklerinde bile bahsedilen “yakın zaman” 20 – 30 yıl bile olabilmektedir. Buradaki ana sebep jeolojik zamanla insan hayatındaki zamanının farklı ölçeklerde olması. Jeolojik olarak bir olayın 100 sene içinde gerçekleşmesi çok hızlı bir olaydır ancak bu durum insan hayatı için çok uzun bir süredir. Bu nedenle yakın bir zamanda bir yerde deprem olacağı bilinse bile bu uzun süre insanları tedirgin eder. Zira İstanbul’da gerçekleşmesi beklenen büyük depremi insanlar uzun yıllardır bekliyor ve bu deprem sık sık gündeme geliyor.

Depremi önceden bilmek

Hal böyleyken yapılması gereken tek şey ne zaman olacağından bağımsız olarak depreme hazırlıklı olmak. Bunu da mühendisler depreme dayanıklı bina tasarımı ile gerçekleştiriyorlar. Ancak depreme hazırlıklı olmanın bir yolu daha var. Eğer ki deprem gerçekleşmeden önce insanlara bildirim yollayan ve onları uyaran bir teknoloji geliştirilebilirse yaşam alanlarımız kurtulmasa bile birçok can kaybının önüne geçilebilir.

Deprem olmadan uyarı verdi

Depremin karmaşık yapısı gereği tam olarak ne zaman gerçekleşeceği bilinemese de ShakeAlert adındaki bir uygulama bu konuda kayda değer bir ilerleme kaydetti. Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanıma açılan uygulama olası bir deprem ya da sallantıda kullanıcılara bildirim göndererek depremden haberdar olmalarını sağlıyor. Uygulama şu ana kadar ki en büyük testini geçtiğimiz hafta Kaliforniya’da gerçekleşen 6.2 büyüklüğündeki deprem sırasında verdi.

Kullanıcılardan elde edilen bilgilere göre ShakeAlert adlı uyarı programı deprem olmadan yaklaşık 10 saniye öncesinde yarım milyon insanın cep telefonuna uyarı gönderdi.

2018 yılında kullanıma sunulmuştu

İlk olarak 2018 yılında Kaliforniya’da yer alan Los Angeles kentinde kullanılmaya başlayan uygulama bir yıl içinde Kaliforniya’nın tamamında kullanıma açılmıştı. Geçtiğimiz günlerde Kaliforniya eyaletinde gerçekleşen deprem uygulama kullanıma sunulduğundan beri gerçekleşen en büyük deprem olarak kayıtlara geçmişti.

Depremde herhangi bir can ya da mal kaybı yaşanmazken Los Angeles şehrinde oturan bazı insanlar sarsıntıyı hissetmelerine rağmen herhangi bir bildirim almadıklarını ifade etti. Bunun olası sebeplerinden birisi Los Angeles şehir merkezinin deprem üssünden yaklaşık 250 kilometre uzakta yer alması olabilir. 6,2 büyüklüğünde olan bir depremde gerçekleşen sarsıntıların 250 kilometre ötede yer alan bir merkeze ulaşana kadar sönümlenmesi olası gözüküyor.

Kullanım sahası artacak

Bu olay üzerine uygulama yazılımını gerçekleştiren ekip sarsıntı algılayıcıların hassasiyetlerini artıracaklarını ve bundan sonraki depremlerde deprem büyüklüğü daha az olsa bile kullanıcılara bildirim atmak istedikleri belirtti. Bununla birlikte yaşanan her depremle birlikte tecrübe edinerek uygulamada güncelleme yaptıklarını ve ShakeAlert’in yakın bir gelecekte kullanım sahasının artacağı da ifade edildi. Konuyla ilgili görüşlerini belirten uzmanlar ShakeAlert uygulamasının bu alanda atılmış önemli adımlardan biri olduğu görüşünde.

Uygulama depremin olacağını sadece 10 saniye önce bildirmiş olsa da bu süre birçok hayatı kurtarmak için yeterli bir süre olabilir. Öte yandan deprem ivmeölçer teknolojisinde gerçekleşecek yenilikler ve uygulamada yapılacak güncellemelerle bu süre yakın bir gelecekte daha da artabilir.